Việc xây dựng quy hoạch đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt duy nhất theo hướng tích hợp các quy hoạch liên quan để đảm bảo tính đồng bộ, tính hướng dẫn cao. Cho phép thuê tư vấn nước ngoài để xây dựng quy hoạch, đồng thời thực hiện công tác xúc tiến đầu tư.
Về chính sách bảo đảm hoạt động đầu tư kinh doanh, không phân biệt đối xử giữa nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh tại đơn vị hành chính kinh tế - đặc biệt.
Về chính sách, cho phép nhà đầu tư được lựa chọn luật nước ngoài để điều chỉnh hợp đồng đầu tư, thương mại, dân sự có yếu tố nước ngoài. Đồng thời, cho phép nhà đầu tư nước ngoài được lựa chọn giải quyết tranh chấp trong hoạt động đầu tư với các tổ chức, cá nhân khác tại tòa án nước ngoài có thẩm quyền hoặc với cơ quan nhà nước Việt Nam tại toà án nước ngoài, trọng tài nước ngoài, trọng tài quốc tế.
Mở cửa lĩnh vực phân phối một số sản phẩm, không áp dụng hạn chế đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của pháp luật và cam kết mở cửa thị trường của Việt Nam trong khuôn khổ WTO, một số hiệp định song phương về đầu tư và hiệp định thương mại tư do (FTA).
Về ngành, nghề kinh doanh có điều kiện, Luật rà soát, rút gọn danh mục ngành, nghề đầu kinh doanh từ 243 ngành, nghề xuống 69 ngành nghề và tiếp tục rà soát giảm hơn nữa, chỉ giữ lại một số ngành thật sự đáp ứng yêu cầu về quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, đạo đức xã hội và sức khỏe của cộng đồng theo quy định tại Khoản 1, Điều 7, Luật Đầu tư.
Về thủ tục trong đầu tư, kinh doanh:
- Luật bỏ quy định trình tự, thủ tục đăng ký cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, nhà đầu tư chỉ thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp trên mạng;
- Không thực hiện thủ tục quyết định chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ và ủy ban nhân dân cấp tỉnh như Luật Đầu tư hiện nay.
- Không thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với dự án PPP và dự án đầu tư ra nước ngoài. Đồng thời, quy định việc thực hiện các thủ tục về kinh doanh, đất đai, xây dựng, lao động… một lần tại trung tâm hành chính công theo cơ chế “một cửa, tại chỗ” và qua hệ thống mạng online.
Luật cho phép thời hạn sử dụng đất tối đa là 99 năm đối với một số ngành, nghề ưu tiên phát triển. Ảnh nguồn: Internet.Đối với chính sách sở hữu nhà ở, sử dụng đất đai:
- Luật cho phép thời hạn sử dụng đất tối đa là 99 năm đối với một số ngành, nghề ưu tiên phát triển.
- Cho phép tổ chức kinh tế trong nước, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài được thế chấp tài sản gắn liền với đất tại tổ chức tín dụng nước ngoài.
- Cho phép người nước ngoài được phép sở hữu nhà ở, bất động sản nghỉ dưỡng thông qua nhận chuyển nhượng trực tiếp từ tổ chức, cá nhân trong nước và từ các dự án bất động sản nghỉ dưỡng.
Chính sách huy động các nguồn lực để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật và xã hội tại các đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, nhà đầu tư được phép đề xuất phương thức thực hiện dự án đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật và xã hội phù hợp với thông lệ quốc tế mà chưa quy định tại pháp luật hiện hành.
Đồng thời, cho phép dùng nguồn vượt thu nội địa và tiền sử dụng đất trên địa bàn đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt để tái đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật và xã hội. Thành lập công ty phát triển kết cấu hạ tầng để chủ động trong huy động vốn và thực hiện liên doanh, hợp tác với khu vực tư nhân phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội trong đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.
Ngoài ra, còn có chính sách bầu trời mở, cho phép các hãng hàng không quốc tế được phép vận chuyển hàng không quốc tế kết hợp nhiều điểm, trong đó có ít nhất một điểm đến tại đặc khu để thu hút khách du lịch quốc tế.
Về bộ máy quản lý đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, xây dựng chính quyền đặc khu chỉ có ủy ban hành chính (không có hội đồng nhân dân), dưới ủy ban hành chính là các khu hành chính thực hiện chức năng quản lý nhà nước và cung cấp các dịch vụ công cho tổ chức, cá nhân tại khu hành chính.
Phân cấp, phân quyền nhiều nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ủy ban nhân dân tỉnh và hội đồng nhân dân đặc khu cho ủy ban hành chính đặc khu.
Ủy ban hành chính, chủ tịch ủy ban hành chính có thẩm quyền quyết định và tự chịu trách nhiệm hầu hết trên tất cả các lĩnh vực quản lý nhà nước về đầu tư, kinh doanh, ngân sách, đấu thầu, xây dựng, lao động... tại đặc khu. Chủ tịch ủy ban hành chính đặc khu do Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm.
Đây là mô hình rất đặc biệt, chưa quy định tại các luật hiện hành. Theo đó, mặc dù đặc khu thuộc tỉnh nhưng nhiệm vụ và quyền hạn của ủy ban hành chính và chủ tịch ủy ban hành chính trong nhiều lĩnh vực cao hơn cả ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Mô hình này tiệm cận với mô hình đặc thù mới nhất hiện nay của Đặc khu Tiền Hải, Đặc khu Thẩm Quyến và mô hình các đặc khu kinh tế của Hàn Quốc.
Thúy Quyên/Bộ Kế hoạch và đầu tư
