GDP tăng kỷ lục có lặp lại?
Theo số liệu Tổng cục thống kê vừa công bố, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2018 ước tính tăng 7,38% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng cao nhất trong 10 năm gần đây.
Nhận định về con số tăng trưởng này, TS. Lưu Bích Hồ cho rằng, tăng trưởng GDP quý I/2018 cao nhất trong 10 năm qua thể hiện tình hình kinh tế Việt Nam vẫn giữ đươc trạng thái ổn định vĩ mô và tăng trưởng khá cao.
Điều này cho thấy rõ hơn xu hướng chuyển biến tích cực để đi dần vào một thời kỳ phát triển nhanh, bền vững trên cơ sở công cuộc đổi mới, cải cách, hội nhập được tiếp tục đẩy mạnh, đi vào chiều sâu, có hiệu quả hơn.
Theo ông Hồ, không thể phủ nhận những kết quả tích cực của tăng trưởng kinh tế năm 2017 đã đặt cơ sở và tạo điều kiện cho năm 2018 tiếp tục giữ được đà tăng trưởng cao chung trong nền kinh tế và ở từng lĩnh vực.
TS. Lưu Bích HồTuy nhiên cũng cần thấy rằng, tăng trưởng của quý I so với cùng kỳ năm 2017, một quý có mức tăng trưởng thấp nhất của năm, chỉ đạt 5,15%, nên biên độ tăng tới 2,23% giữa năm sau so với năm trước cũng là điều dễ hiểu.
"Ít có và có thể sẽ không có sự tăng trưởng cao kỷ lục như vậy ở các quý tiếp sau của năm 2018", vị chuyên gia này nhấn mạnh.
Ở một góc nhìn khác, ông Trần Quốc Phương, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp kinh tế quốc dân (Bộ Kế hoạch và đầu tư) cho rằng, tăng trưởng GDP năm 2017 đã tạo ra một “nền” rất cao. GDP năm 2017 đã có sự bứt phá mạnh giữa các quý, quý sau cao hơn quý trước và có sự chênh lệch lớn giữa quý cuối năm và đầu năm.
Trong điều kiện giả định tình hình kinh tế xã hội năm 2018 tương đối ổn định, những yếu tố mang tính bứt phá chưa rõ ràng, khi so sánh với đặc điểm mô hình tăng trưởng theo quý và lũy kế của năm 2017, kết quả tăng GDP của năm 2018 có thể sẽ có xu hướng giảm dần.
Nhiều thách thức còn ở phía trước
Đối với mục tiêu tăng trưởng 6,7% của năm 2018, theo ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, không được chủ quan trước tốc độ tăng trưởng GDP quý I cao mà cần phải ra sức hơn trong thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội.
Bản thân Tổng cục Thống kê cũng xây dựng kịch bản tăng trưởng theo từng quý mà không có phương án quý sau cao hơn quý trước như thông lệ. Để đạt được mục tiêu của năm 2018 là thách thức không hề nhỏ nếu Chính phủ, các bộ ngành, địa phương không nỗ lực triển khai các giải pháp điều hành.
Theo ông Lâm, kết quả đạt được trong ba tháng đầu năm mới chỉ là bước đầu, nhiệm vụ từ nay đến cuối năm còn hết sức nặng nề đòi hỏi các bộ, ngành và địa phương quán triệt chủ đề hành động năm 2018 của Chính phủ, đề cao trách nhiệm, nêu cao quyết tâm, tập trung cao độ thực hiện các nhiệm vụ, công việc theo mục tiêu đề ra.
Trước mắt, cần tiếp tục tăng cường đôn đốc, kiểm tra, khắc phục tình trạng trì trệ trong thực hiện nhiệm vụ, nhất là cần chỉ đạo thực hiện ngay những công việc còn tồn đọng hoặc chậm tiến độ do nghỉ Tết, đẩy nhanh tiến độ công việc và thủ tục liên quan trực tiếp tới hoạt động sản xuất, kinh doanh và đầu tư của doanh nghiệp và người dân.
Đặc biệt, trong bối cảnh các vấn đề nội tại của nền kinh tế vẫn là thách thức lớn như trình độ công nghệ thấp, đất đai, tài nguyên đang dần cạn kiệt trong khi năng suất, hiệu quả và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế tuy có chuyển biến nhưng chưa thực sự đột phá.
Ngoài ra, yếu tố động lực tăng trưởng ở cả tổng cung và tổng cầu như khai thác dầu, than, đóng góp của Samsung, kiều hối, FDI, tiêu dùng đều đã được tận dụng và khó có khả năng duy trì được mức tăng cao như trong năm 2017.
Thêm vào đó thị trường lao động Việt Nam năm 2018 sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức do cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang và sẽ tác động.
Đồng quan điểm, TS. Lưu Bích Hồ cũng cho rằng, tốc độ tăng trưởng kinh tế tích cục trong quý I cho thấy sự chỉ đạo quyết liệt và bước đầu có hiệu quả của Thủ tướng Chính phủ, các bộ ngành, nỗ lực của các địa phương, cũng như cộng đồng doanh nghiệp trong việc đưa ra các quyết định về cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh, giảm bớt thủ tục hành chính đang đi vào cuộc sống.
Tuy nhiên, theo vị chuyên gia này, để đạt mục tiêu tăng trưởng, Chính phủ, các cơ quan bộ ngành cần tiếp tục khắc phục nhiều khó khăn yếu kém còn tồn tại của nền kinh tế như nợ xấu chưa được giải quyết cơ bản, áp lực trả nợ lớn, ngân sách còn căng thẳng, cải cách doanh nghiệp nhà nước và tái cơ cấu kinh tế chưa đạt yêu cầu.
Bên cạnh đó, việc cải cách bộ máy quản lý hành chính Nhà nước và khu vực sự nghiệp công còn nhiều gian nan. Thị trường và giá cả thế giới có thể biến động phức tạp khi chủ nghĩa bảo hộ đang tạo ra các cuộc tranh chấp thương mại gay gắt.
Ngoài ra, phải luôn thường trực ứng phó hiệu quả với thiên tai và biến đổi khí hậu khó lường. Đây chính là những thách thức rất lớn của kinh tế Việt Nam trong thời gian tới.
