Trao đổi với TheLEADER, TS. Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội quy hoạch phát triển đô thị Hà Nội cho rằng, quy hoạch không gian ngầm là bước đi cần thiết đầu tiên cần xác lập sau quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến 2030 tầm nhìn đến 2050 đã được phê duyệt.
"Chúng ta đã đặt vấn đề và có kế hoạch lập quy hoạch không gian ngầm Hà Nội, song đây là loại hình quy hoạch mới liên quan đến đa ngành chịu tác động của không gian trên mặt đất và mức độ tăng trưởng kinh tế - xã hội. Do vậy cần có những phương án có bước đi thích hợp, lựa chọn bài học kinh nghiệm của nước ngoài và ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại" ông Nghiêm cho biết.
Theo quy định hiện hành, quy hoạch không gian ngầm có hai loại: Quy hoạch không gian ngầm được lập cho đô thị và quy hoạch chi tiết không gian ngầm được lập cho một khu vực đô thị hoặc một chuyên ngành kỹ thuật.
Ở đây nội dung của quy hoạch chung về không gian ngầm phải giải quyết được các yêu cầu: Dự báo nhu cầu phát triển, phân khu vực để xây dựng công trình ngầm, xác định rõ khu vực hạn chế, khu vực cấm xây dựng; Xác định hệ thống giao thông ngầm (hướng tuyến, nhà ga, bãi đỗ xe,...); Xác định hệ thống hào kỹ thuật, cấp thoát nước, truyền tải điện; Xác định khu vực xây dựng công trình công cộng ngầm.
Đáp ứng được các yêu cầu trên, Hà Nội đã có không gian ngầm cục bộ, đã có quá trình xây dựng công trình trên mặt đất trải qua nhiều giai đoạn phát triển với độ bền vững khác nhau, hơn nữa có điều kiện địa chất thủy văn phức tạp thì rất cần có quy trình nghiên cứu thích hợp, khoa học với sự tham gia của đa ngành.
Để thực hiện quy hoạch không gian ngầm với Hà Nội, trước mắt cần phải tổng hợp đánh giá hiện trạng về xây dựng công trình trên mặt đất và không gian ngầm cục bộ đã có.
Nhiều không gian ngầm còn hồ sơ lưu trữ như mạng lưới cống ngầm xây dựng từ thời Pháp thuộc, hay cải tạo xây dựng mới gần đây, mạng lưới ngầm đường dây cáp điện, thông tin hoặc không gian ngầm của một số công trình đã xây dựng trên mặt đất.
Song cũng còn không ít không gian ngầm cần điều tra, tổng hợp. Làm tốt được công đoạn này không chỉ cần phối hợp từ các ngành, từ cơ quan lưu trữ mà còn cần sự tham gia của các chủ đầu tư, chủ sở hữu.
Cùng với lập quy hoạch không gian ngầm cũng phải nghiên cứu để đề xuất cụ thể các cơ chế chính sách liên quan như cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình ngầm, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay chính sách trả tiền thuế đất nếu xây dựng công trình ngầm nhằm mục đích kinh doanh, chính sách hỗ trợ, ưu đãi một số loại không gian ngầm để khuyến khích các tổ chức cá nhân tham gia đầu tư xây dựng không gian ngầm cấp bách như bãi đỗ xe ngầm , công trình đầu mối kỹ thuật ngầm hào kỹ thuật ngầm...
Xây dựng được đồng bộ về cơ chế chính sách về không gian ngầm là tạo nguồn lực để quy hoạch không gian ngầm có tính thực tiễn.
