Thông báo do Phó tổng thanh tra Ngô Văn Khánh ký ngày 31/8 cho biết, cơ quan này đánh giá chất lượng công tác giám sát từ xa của Ngân hàng Nhà nước chưa cao trong việc phát hiện các tiềm ẩn rủi ro, chưa đánh giá được nguy cơ tiềm ẩn đối với các tổ chức tín dụng.
Đồng thời chưa phát huy được hiệu quả của vai trò cảnh báo hệ thống; việc tổng hợp, xử lý thông tin và phối hợp giữa cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng với Trung tâm thông tin tín dụng (CIC) chưa phát huy được hiệu quả.
Thanh tra Chính phủ cũng nhận định công tác giám sát từ xa chưa tổng hợp và phân tích sâu sắc báo cáo của các tổ chức tín dụng để đánh giá chính xác các nội dung về: Cơ cấu tài sản nợ, có; chất lượng tài sản có, vốn tự có, tình hình thu nhập, chi phí, kết quả kinh doanh....
Kết luận thanh tra cũng cho biết, việc lựa chọn đối tượng thanh tra tại kế hoạch thanh tra chi tiết của cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng chưa phù hợp với định hướng. Hệ thống tín dụng có nhiều tiềm ẩn rủi ro nhưng Ngân hàng Nhà nước chưa có giải pháp tiến hành thanh tra đồng bộ và kịp thời; không rà soát và phối hợp với kết quả giám sát từ xa đề xây dựng kế hoạch. Dẫn đến việc các năm luôn phải điều chỉnh kế hoạch một cách bị động.
"Thống đốc Ngân hàng Nhà nước phê duyệt kế hoạch thanh tra chậm so với quy định tại Khoản 3, Điều 36 Luật Thanh tra và Khoản 7, Điều 10 Thông tư số 01/2014", thông báo viết.
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ một số khuyết điểm, vi phạm của cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước Hà Nội và Ngân hàng Nhà nước Tp.HCM trong thời gian từ ngày 1/1/2010 đến 30/6/2015, về việc thực hiện kế hoạch thanh tra.
Cụ thể, một số cuộc thanh tra có thời gian thanh tra vượt quyết định, không thực hiện hết nội dung được phê duyệt trong kế hoạch.
Một số kết luận thanh tra việc kiến nghị, xử lý đối với các vi phạm chưa nghiêm theo các quy định của pháp luật; không xử phạt vi phạm hành chính đối với các đối tượng có vi phạm, chưa kịp thời có biện pháp xử lý, chấn chỉnh hữu hiệu đối với một số tổ chức tín dụng có nguy cơ mất khả năng chi trả.
Chất lượng một số cuộc thanh tra chưa cao, thể hiện ở việc các tổ chức tín dụng có nhiều vi phạm nhưng trong công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát chưa kịp thời phát hiện để xử lý, ngăn chặn.
Bên cạnh đó, việc đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện kết luận thanh tra, quyết định xử lý về thanh tra của Ngân hành Nhà nước còn nhiều hạn chế. Điều này dẫn đến việc thực hiện kiến nghị sau thanh tra của một số tổ chức tín dụng còn kéo dài, chưa đúng tiến độ thời gian yêu cầu.
Ngân hành Nhà nước chưa áp dụng biện pháp xử lý hoặc kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý đối với các hành vi vi phạm của đối tượng thanh tra không thực hiện kết luận sau thanh tra. Ngân hàng Nhà nước cũng chậm ban hành quyết định đặt tổ chức tín dụng vào tình trạng kiểm soát đặc biệt.
Về công tác phòng chống tham nhũng, kết luận của Thanh tra Chính phủ cho rằng việc kê khai tài sản, thu nhập của Ngân hành Nhà nước hàng năm chưa đúng về nguyên tắc, trình tự, thủ tục, chậm thời gian.
Ngân hàng Nhà nước thực hiện đúng các quy định tại Nghị định 78/2013 của Chính phủ và thông tư 08/2013 của Thanh tra Chính phủ về phạm vi và hình thức công khai bản kê khai.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước không giao nhiệm vụ cho Vụ Tổ chức cán bộ tham mưu về việc thực hiện minh bạch tài sản, thu nhập mà giao nhiệm vụ cho Thủ trưởng các đơn vị tự lập, danh sách các đơn vị lập không được Thống đốc phê duyệt là chưa đúng quy định.
"Các văn bản hướng dẫn về kê khai và công khai tài sản, thu nhập của Ngân hàng Nhà nước không tuân thủ các quy định tại Nghị định 78/2013 của Chính phủ và các thông tư của Thanh tra Chính phủ", theo kết luận thanh tra.
Ngoài những vi phạm trên, Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan trực thuộc còn có những tồn tại, khuyết điểm trong việc thực hiện chuyển đổi vị trí công tác, luân chuyển công tác…
Sau kết luận, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước rà soát các quy định, hướng dẫn trong công tác thanh tra, giám sát và phòng chống tham nhũng để điều chỉnh, sửa đổi cho phù hợp với tình hình hiện nay.
Đồng thời kiến nghị Thống đốc cần chỉ đạo đơn vị liên quan kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, các cá nhân có vi phạm nêu trong kết luận thanh tra. Thống đốc cũng cần chỉ đạo các đơn vị khẩn trương khắc phục những vi phạm nêu trong kết luận thanh tra.
Ngoài ra, Cơ quan Thanh tra Giám sát ngân hàng phải sớm chỉ đạo ngân hàng nhà nước các tỉnh, thành phố giám sát, đôn đốc chặt chẽ việc thực hiện kiến nghị sau thanh tra. Nếu thấy dấu hiệu tội phạm cần chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo pháp luật.
