Theo báo cáo mới nhất của Ngân hàng Thế giới (WB), tăng trưởng của khu vực Đông Á và Thái Bình Dương dự kiến được nâng lên từ khoảng 1,2% năm 2020 lên 7,5% trong 2021. Tuy nhiên, sự phục hồi kinh tế có thể sẽ diễn ra với 3 tốc độ khác nhau.
Tăng trưởng của Trung Quốc và Việt Nam năm 2021 dự kiến lần lượt ở mức 8,1% và 6,6% so với 2,3% và 2,9% năm 2020.
Do ảnh hưởng của đại dịch, các nền kinh tế lớn còn lại sẽ chỉ tăng trưởng bình quân ở mức khoảng 4,6%, thấp hơn một chút so với tốc độ tăng trưởng trước khủng hoảng. Sự phục hồi của các nền kinh tế quốc đảo vốn phụ thuộc vào du lịch dự kiến đặc biệt khó khăn.
WB ước tính gói kích cầu của Mỹ có thể nâng tốc độ tăng trưởng năm 2021 của các quốc gia trong khu vực thêm 1 điểm phần trăm, đồng thời đẩy nhanh quá trình phục hồi lên trung bình khoảng 3 tháng. Triển vọng trên vẫn có rủi ro nếu vắc-xin Covid-19 bị triển khai chậm, khiến cho tăng trưởng giảm đến 1 điểm phần trăm ở một số quốc gia.
Cơ quan này đã đưa ra cảnh báo rằng với khối lượng và cách phân bổ vắc-xin như hiện nay, trên 80% dân số các quốc gia phát triển sẽ được tiêm vắc-xin vào cuối năm 2021, trong khi mức độ bao phủ vắc-xin tại các quốc gia đang phát triển chỉ đạt khoảng 55%.
Bên cạnh đó, bà Victoria Kwakwa, Phó chủ tịch phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương của Ngân hàng Thế giới chỉ ra rằng, cú sốc kinh tế do đại dịch Covid-19 gây ra chặn đứng việc giảm nghèo và làm gia tăng bất bình đẳng.
Trong năm 2020, tỷ lệ nghèo của khu vực lần đầu tiên ngừng giảm sau vài thập kỷ. Khoảng 32 triệu người dân trong khu vực mất đi cơ hội thoát nghèo (theo chuẩn nghèo 5,5 USD/ ngày) vì đại dịch.
Đại dịch kèm theo cách ly khiến cho bất bình đẳng gia tăng. Bên cạnh đó là tình trạng thiếu công bằng trong cơ hội tiếp cận các dịch vụ xã hội và công nghệ số.
Tại một số quốc gia, cơ hội đi học của trẻ em ở các hộ gia đình thuộc nhóm 40% dân số nghèo nhất vẫn thấp hơn 20% so với những trẻ ở các hộ gia đình thuộc nhóm 20% thu nhập cao nhất.
Nữ giới phải chịu bạo lực nhiều hơn so với trước: 25% người được hỏi ở Lào và 83% người được hỏi ở Indonesia cho biết bạo lực gia đình trở nên tồi tệ hơn do Covid-19.
Do đó, "khi bước vào giai đoạn phục hồi năm 2021, các quốc gia cần hành động khẩn trương để phòng vệ cho những người dễ bị tổn thương, đồng thời phải đảm bảo phục hồi bao trùm, xanh và bền vững", theo bà Victoria Kwakwa.
Ông Aaditya Mattoo, chuyên gia kinh tế trưởng khu vực Đông Á và Thái Bình Dương của World Bank cũng cho rằng, cần đẩy mạnh hợp tác quốc tế để ngăn chặn dịch bệnh, hỗ trợ kinh tế và xanh hóa quá trình phục hồi.
"Trung Quốc có thể đóng vai trò quan trọng bằng cách gia tăng xuất khẩu các sản phẩm y tế, đẩy mạnh tiêu dùng nội địa và tiến hành các biện pháp mạnh mẽ hơn về khí hậu. Họ cũng sẽ được hưởng lợi khi thế giới an toàn hơn và tăng trưởng cân bằng hơn", ông nói.
Cuối cùng, WB kêu gọi hợp tác quốc tế trong sản xuất, phê chuẩn và phân phối vắc-xin dựa trên nhu cầu để giúp ngăn chặn Covid-19. Phối hợp trong chính sách tài khóa sẽ làm tăng tác động tập thể vì một số chính phủ có xu hướng hỗ trợ chưa đầy đủ.
Bên cạnh hợp tác trong giảm phát thải, các quốc gia đang phát triển còn nghèo cũng cần hỗ trợ quốc tế để tiến hành các biện pháp có chiều sâu hơn về khí hậu.
