Từ ngày 1/1/2026, hình thức thuế khoán chính thức bị bãi bỏ. Hơn 5 triệu hộ và cá nhân kinh doanh sẽ chuyển sang cơ chế tự kê khai, tự nộp thuế, một bước ngoặt lớn hướng tới minh bạch, công bằng và hạn chế thất thu trong bối cảnh kinh tế số, thanh toán điện tử bùng nổ.

Cơ chế mới giúp hộ kinh doanh nâng cao quản trị tài chính, kiểm soát doanh thu – chi phí và ra quyết định chính xác hơn. Đồng thời, việc kê khai thuế tạo thuận lợi trong tiếp cận vốn, hợp tác kinh doanh và mở đường chuyển đổi lên doanh nghiệp khi cần. Tuy vậy, nhiều hộ kinh doanh vẫn lúng túng trong xác định doanh thu, kê khai, nộp thuế, xuất hoá đơn điện tử hay lựa chọn giải pháp công nghệ phù hợp.

Từ thực tế này, Hội Các nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam (VACD) và Tạp chí điện tử Nhà quản trị (TheLEADER) tổ chức Tọa đàm “Tháo gỡ vướng mắc chuyển đổi thuế khoán sang kê khai” dành cho hộ kinh doanh.

Tham dự toạ đàm có:

- GS.TS Nguyễn Đức Thuận, Chủ tịch Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam (VACD)

- Ông Nguyễn Cao Cương, Phó chủ tịch thường trực Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam, Tổng biên tập TheLEADER

- Ông Nguyễn Công Cường, Phó chủ tịch Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam

- Bà Lê Thị Duyên Hải, Phó tổng thư ký Hội Tư vấn Thuế Việt Nam

- Ông Nguyễn Quốc Toàn, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Phần mềm Effect

- Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI

PHÁT BIỂU KHAI MẠC

- GS.TS Nguyễn Đức Thuận, Chủ tịch Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam

Phát biểu khai mạc và dẫn đề, GS.TS Nguyễn Đức Thuận, Chủ tịch Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam nhận định, hộ kinh doanh hiện nay là một khu vực kinh tế vô cùng quan trọng của Việt Nam. Cả nước có hàng triệu hộ kinh doanh đang hoạt động, đóng góp lớn cho tăng trưởng, tạo việc làm, giữ nhịp cho nền kinh tế địa phương. Tuy nhiên, mô hình quản lý thuế theo phương thức khoán trong suốt nhiều năm qua cũng đang bộc lộ những hạn chế lớn về minh bạch, công bằng và khả năng mở rộng.

Việc chuyển đổi sang cơ chế kê khai thuế đầy đủ không chỉ là yêu cầu của quản lý hiện đại, mà còn là bước đi tất yếu khi Việt Nam đang tiến tới một nền kinh tế số, minh bạch, hội nhập sâu với khu vực và thế giới.

Tuy nhiên, theo ông Thuận, đổi mới luôn đi kèm thách thức. Đối với hộ kinh doanh – đa phần là quy mô nhỏ, trình độ quản trị tài chính còn hạn chế – sự thay đổi này tạo ra không ít lo lắng: từ chi phí kế toán, hóa đơn điện tử, phần mềm, rủi ro sai sót, cho tới nguy cơ bị truy thu, xử phạt.

Chính vì vậy, Tọa đàm “Tháo gỡ vướng mắc chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh được tổ chức với tinh thần “tháo gỡ – đồng hành – kiến tạo”, nhằm:

● Làm rõ nội dung, lộ trình và tinh thần chính sách thuế mới từ cơ quan quản lý,

● Phân tích các rủi ro pháp lý, nghiệp vụ kế toán, thuế để hộ kinh doanh có thể chủ động thích ứng,

● Đặc biệt là giới thiệu các giải pháp công nghệ hỗ trợ chuyển đổi, giúp việc kê khai thuế trở nên đơn giản, chi phí thấp và an toàn hơn.

Theo Chủ tịch VACD, chuyển đổi thuế không chỉ là câu chuyện thu – nộp, mà sâu xa hơn là chuyển đổi mô hình kinh doanh, nâng cao năng lực quản trị, từng bước đưa hộ kinh doanh tiệm cận với chuẩn mực doanh nghiệp hiện đại. Nếu làm tốt, đây sẽ là một cuộc “nâng cấp” cho hàng triệu cơ sở kinh doanh nhỏ trong nền kinh tế.

Tọa đàm “Tháo gỡ vướng mắc chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh”, một trong những hoạt động định kỳ của VACD, quy tụ đầy đủ các bên: cơ quan chính sách, chuyên gia, luật sư, doanh nghiệp công nghệ và chính hộ kinh doanh.

Ông Thuận kỳ vọng, các ý kiến trao đổi sẽ đi thẳng vào vướng mắc thật, nhu cầu thật, giải pháp thật, để từ đó chắt lọc thành những kiến nghị chính sách thiết thực gửi đến các cơ quan nhà nước.

THAM LUẬN: CHUYỂN ĐỔI MÔ HÌNH THUẾ KHOÁN SANG THUẾ KÊ KHAI, HỘ KINH DOANH CẦN CHUẨN BỊ GÌ?

- Bà Lê Thị Duyên Hải, Phó tổng thư ký Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, nguyên Vụ trưởng Vụ Kê khai và kế toán thuế (Tổng cục Thuế)

Trong những ngày gần đây, vấn đề tăng thu ngân sách trở thành chủ đề thu hút sự quan tâm đặc biệt trên toàn quốc. Trong bối cảnh này, khoảng 2,5 triệu hộ kinh doanh đang được cơ quan thuế quản lý sẽ bước vào một giai đoạn mang tính lịch sử. Cơ chế quản lý thuế khoán nhiều năm qua sẽ chính thức chuyển sang phương thức kê khai thuế, mở ra một bước ngoặt trong quá trình hiện đại hóa quản lý thuế. Cộng đồng đang đặc biệt chú ý đến nhóm hộ kinh doanh này, bởi họ không chỉ là lực lượng đóng góp quan trọng vào nguồn thu ngân sách, mà còn giữ vai trò thiết yếu trong việc duy trì việc làm, ổn định đời sống và thúc đẩy an sinh xã hội trong những năm vừa qua.

Đứng trước thời khắc chuyển đổi, không khỏi xuất hiện những lo lắng, băn khoăn. Cơ quan thuế, các hiệp hội và các đơn vị truyền thông đã truyền tải nhiều thông điệp đến các hộ kinh doanh cũng như cộng đồng xã hội, nhằm giúp mọi người hiểu rõ hơn về thông tin trong giai đoạn chuyển đổi, cách thức thực hiện, những rủi ro có thể gặp và các vấn đề mà hộ kinh doanh vẫn còn cảm thấy chưa yên tâm.

Bên cạnh những rủi ro và thách thức, hộ kinh doanh cũng sẽ nhận được những lợi ích khi chuyển từ cơ chế khoán sang kê khai. Đây là những nội dung mà tại hội thảo này, tôi rất trân trọng cơ hội được chia sẻ, nhằm phần nào giúp bà con hộ kinh doanh cảm thấy rõ ràng và yên tâm hơn trước giai đoạn chuyển đổi.

Tổng quan chính sách thuế hiện hành với hộ cá nhân kinh doanh

Trước hết, theo các chính sách thuế hiện hành, bất kỳ hộ kinh doanh nào khi hoạt động đều có trách nhiệm đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế. Về nghĩa vụ này, nhiều bà con thắc mắc, ví dụ như sản xuất và bán rau, nuôi con gà hay luống rau, hoặc sản xuất các mặt hàng ăn uống mang bán như xôi hay đậu, liệu có phải đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế hay không. Đây là câu hỏi rất cần thiết đối với bà con.

Theo quy định, khi hộ kinh doanh đạt ngưỡng phải nộp thuế, sẽ phải kê khai và nộp thuế. Trong trường hợp doanh thu của hộ kinh doanh vượt trên một tỷ đồng mỗi năm, đồng thời sẽ phải thực hiện nghĩa vụ sử dụng hóa đơn.

Chúng ta cần nhận rõ rằng khi bắt đầu hoạt động kinh doanh, các hộ kinh doanh, trừ những trường hợp hộ gia đình sản xuất các mặt hàng nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối, người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến nhỏ hoặc kinh doanh thời vụ, sẽ không phải đăng ký kinh doanh, nhưng vẫn phải đăng ký thuế.

Hiện nay, việc đăng ký thuế được thực hiện bằng mã định danh cá nhân, dùng cho nghĩa vụ hoạt động kinh doanh của hộ, thay vì sử dụng mã số thuế riêng.

Như vậy, có thể thấy rằng tất cả các hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, ngoài những trường hợp rất nhỏ và thuộc ngành nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối – vốn chủ yếu không chịu thuế – thì đều phải đăng ký kinh doanh. Hộ kinh doanh có thể là một cá nhân đơn lẻ hoặc một tập hợp các cá nhân cùng lập thành một hộ kinh doanh với các thành viên, nhưng đều phải thực hiện đăng ký kinh doanh.

Việc đăng ký được thực hiện tại cơ quan đăng ký kinh doanh và liên thông với cơ quan thuế. Tờ khai đăng ký kinh doanh cung cấp các thông tin cần thiết cho cơ quan thuế, như ngày bắt đầu hoạt động, để xác định nghĩa vụ thuế. Theo cơ chế một cửa liên thông, khi phát sinh nghĩa vụ từ hoạt động kinh doanh, các hộ đều phải đăng ký.

Trong hệ thống quản lý thuế, các hộ kinh doanh thuộc các ngành nghề bán lẻ, ăn uống, cung cấp dịch vụ vận tải đều bắt buộc phải đăng ký kinh doanh.

Trường hợp hộ kinh doanh không đăng ký kinh doanh, thực tế cho thấy các khoản thu nhập sẽ được coi là thu nhập từ tiền lương, tiền công, nếu không thuộc các nguồn thu nhập từ chứng khoán, chuyển nhượng vốn hay các hoạt động liên quan đến đất đai, vốn đã được khấu trừ thuế trước đó. Một cá nhân có nhiều nguồn thu nhập, bao gồm kinh doanh, lương, chứng khoán, đầu tư vốn, lãi tiền gửi ngân hàng, sẽ có những khoản không chịu thuế và những khoản đã được khấu trừ trước. Trong đó, tiền lương, tiền công đã được khấu trừ từ nguồn, còn thu nhập từ kinh doanh phải tự kê khai.

Hiện nay, một phần hộ kinh doanh đang áp dụng cơ chế thuế khoán. Nếu không đăng ký kinh doanh, thu nhập từ hoạt động này rất có thể sẽ bị coi là thu nhập từ tiền công. Mức thuế giữa hai loại thu nhập này có sự khác biệt đáng kể: thu nhập tiền lương, tiền công theo lũy tiến tối đa hiện hành là 35%, trong khi thu nhập từ kinh doanh hiện áp dụng tỷ lệ trên doanh thu theo quy định về thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân.

Đối với các hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối, người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, kinh doanh thời vụ hoặc làm dịch vụ có thu nhập thấp, việc đăng ký thuế được thực hiện trực tiếp tại cơ quan thuế.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay nhiều cá nhân kinh doanh đã thuộc diện quản lý của cơ quan thuế, tức là đã đăng ký thuế nhưng chưa đăng ký kinh doanh. Khi phát sinh nhu cầu sử dụng hóa đơn hoặc các khoản thu nhập từ hoa hồng, đại lý, các hộ mới tiến hành đăng ký kinh doanh. Nhiều hộ kinh doanh cho thuê nhà, dù có thu nhập từ hoạt động kinh doanh, cũng chỉ đăng ký thuế mà chưa đăng ký kinh doanh. Trong bối cảnh hiện nay, khuyến nghị các hộ kinh doanh, trừ những trường hợp không bắt buộc, nên thực hiện đăng ký kinh doanh để liên thông với đăng ký thuế, nhằm đảm bảo quyền lợi và thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ về thuế cũng như các nghĩa vụ khác.

Các khoản thuế phải nộp và ngưỡng đóng thuế

Thứ hai, các khoản thuế phải nộp của hộ kinh doanh phổ biến nhất là thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động kinh doanh. Trong một số trường hợp riêng, ví dụ hộ kinh doanh sản xuất túi ni lông thuộc diện chịu thuế bảo vệ môi trường, hoặc hộ kinh doanh các ngành hàng như massage sẽ thuộc diện thuế tiêu thụ đặc biệt. Còn lại, hầu hết các hộ kinh doanh khi đạt ngưỡng chịu thuế sẽ nộp thuế giá trị gia tăng và thu nhập cá nhân.

Hiện nay, hộ kinh doanh đang được phân thành hai nhóm. Khi nghe con số hơn 5 triệu hộ kinh doanh, thực tế trong số này có đến phân nửa là những cá nhân kinh doanh trong các lĩnh vực linh động và linh hoạt, như bán hàng rong, chạy xe GrabBike và các hình thức kinh doanh cá thể khác. Thậm chí trong cùng một gia đình, nếu chồng sản xuất đậu và vợ mang đậu ra chợ bán, mỗi người sẽ được tính là một cá thể kinh doanh riêng. Do đó, số liệu thống kê về hoạt động kinh doanh thường lớn hơn và phạm vi rộng hơn, bởi phương pháp tính cũng khác nhau.

Hiện nay, cơ quan thuế đang quản lý trực tiếp 2,5 triệu hộ kinh doanh trong hệ thống quản lý thuế, con số này cũng đã được cơ quan thuế báo cáo với Quốc hội để áp dụng phương pháp tính thuế mới.

Trong số 2,5 triệu hộ kinh doanh này, có những hộ có doanh thu dưới 100 triệu đồng thuộc diện miễn thuế, và tới đây, ngưỡng này sẽ nâng lên 500 triệu đồng. Theo cơ quan thuế, khoảng 90% trong số 2,5 triệu hộ kinh doanh có doanh thu dưới ngưỡng 500 triệu đồng. Tuy nhiên, mức ngưỡng 500 triệu đồng này cần được xem xét kỹ lưỡng để đánh giá tính thực tế và mức độ phù hợp với tình hình thực tế.

Theo cơ chế vận hành hiện nay, các hộ có doanh thu dưới 100 triệu đồng được miễn hoàn toàn thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng. Tuy nhiên, hộ vẫn phải đăng ký kinh doanh, cơ quan thuế vẫn quản lý trong sổ bộ và theo dõi thời điểm doanh thu vượt ngưỡng 100 triệu đồng. Với nhóm hộ này, không có hóa đơn, không yêu cầu kế toán, kê khai chỉ thực hiện một lần trong năm để ước tính doanh thu.

Các hộ có doanh thu trên 100 triệu đồng đến một ngưỡng nhất định, khoảng trên 1-2 tỷ đồng, sẽ phải kê khai thuế, tùy thuộc vào phương pháp kê khai mà hộ đã đăng ký. Trong nhóm này, chia làm hai loại là hộ khoán và hộ kê khai. Tới đây, toàn bộ các hộ khoán sẽ chuyển sang kê khai, với ngưỡng doanh thu khoảng 500 triệu đồng.

Về việc khai thuế, đối với hộ khoán, thủ tục rất đơn giản, thực hiện một lần trong năm. Việc khai này chủ yếu nhằm xác định doanh thu, không phát sinh số thuế phải nộp về thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Cơ quan thuế sẽ thông báo rằng doanh thu ước tính của hộ kinh doanh trong năm dưới 100 triệu đồng, do đó thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng phải nộp bằng 0.

Đối với các hộ kê khai, phần lớn thuộc nhóm thu nhập từ hoạt động kinh doanh thông thường như bán hàng, dịch vụ ăn uống, tạp hóa, cung cấp dịch vụ và thực hiện nghĩa vụ thuế theo bảng tỷ lệ thuế suất hiện hành.

Đối với các hộ kinh doanh hợp tác với doanh nghiệp, chẳng hạn làm đại lý bán hàng, đại lý xổ số, bán hàng đa cấp hoặc cho thuê nhà, cho thuê tài sản, tức là có quan hệ đầu vào hoặc đầu ra với tổ chức, thì doanh nghiệp hoặc tổ chức hợp tác sẽ thực hiện khai thay, nộp thay. Như vậy, gần như chỉ có nhóm hộ thuộc nhóm A trong diện kê khai là trực tiếp tự kê khai và nộp thuế.

Hầu hết các hộ kê khai lựa chọn khai thuế theo quý, do theo Luật Quản lý thuế, kỳ kê khai đối với doanh thu dưới 50 tỷ đồng một năm là theo quý. Chỉ khi doanh thu vượt trên 50 tỷ đồng mới áp dụng kê khai theo tháng.

Như vậy có thể thấy là với hộ kinh doanh thì gần như các cái thủ tục về thuế hiện tại cũng đã đơn giản cho hộ kinh doanh rất là nhiều rồi.

Lo lắng về việc thực hiện sổ sách kế toán theo Thông tư 88

Với hộ kê khai hiện nay, vướng mắc lớn nhất và là mối lo thường gặp nằm ở việc phải thực hiện sổ sách kế toán theo Thông tư 88. Theo quy định này, hộ phải có bảy loại sổ sách kế toán như sổ doanh thu, chi phí, tiền mặt, nguyên vật liệu, hàng tồn kho và một số sổ liên quan khác. Nhiều hộ, đặc biệt là hộ kinh doanh nhỏ, cho rằng bảy loại sổ sách này khá phức tạp.

Bộ Tài chính hiện đang dự thảo một thông tư nhằm đơn giản hóa hệ thống sổ sách, trong đó dự kiến rút xuống còn bốn loại sổ. Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng bốn loại sổ này vẫn cần đơn giản hơn nữa và nên chia theo hai mức. Với hộ quy mô lớn có thể yêu cầu đầy đủ, còn với hộ siêu nhỏ chỉ cần một sổ doanh thu. Trường hợp hộ tính doanh thu trừ chi phí thì chỉ cần hai sổ gồm doanh thu và chi phí. Đây là những nội dung sẽ tiếp tục được cải tiến cho nhóm hộ kinh doanh kê khai, cả hộ chuyển từ thuế khoán lên lẫn hộ kê khai hiện hữu.

Lo lắng vì hộ khoán đang trong “vùng an toàn” phải chuyển sang kê khai

Sự khác nhau giữa hộ khoán và hộ kê khai hiện tại khiến tâm lý bà con còn nhiều băn khoăn. Hộ khoán trước đây nằm trong một vùng có thể coi là an toàn, không phải sử dụng hóa đơn, không có sổ sách kế toán và doanh thu cũng không phải lo nhiều về tính chính xác. Với hộ khoán, doanh thu ước tính đầu năm chỉ phải điều chỉnh nếu số thuế phải nộp thay đổi trên 50%, còn lại sẽ điều chỉnh sang năm sau. Vì vậy, hộ khoán gần như không quá lo lắng nếu doanh thu thực tế tăng giảm trong biên độ dưới 50%.

Khi chuyển sang kê khai, hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm về từng đồng doanh thu thực tế phát sinh và nếu có thay đổi thì phải khai bổ sung. Đây chính là điểm khiến các hộ khoán hiện nay lo lắng khi chuyển từ thuế khoán sang kê khai, bởi họ sẽ phải theo dõi doanh thu thường xuyên. Trước đây họ ít quan tâm, chỉ khi doanh thu đột biến mới phải điều chỉnh, còn bây giờ phải theo dõi liên tục và chịu trách nhiệm về sự chính xác của số liệu.

Có thể chia sẻ rằng lo lắng lớn nhất của các hộ kinh doanh hiện nay liên quan đến nghĩa vụ thuế chính là trách nhiệm về tính chính xác của doanh thu kê khai. Ngoài ra còn có những lo lắng khác mà chúng ta sẽ cùng trao đổi thêm để từ đó có các giải pháp đề xuất phù hợp với cơ quan quản lý khi hộ kinh doanh khoán chuyển sang kê khai.

Cách tính thuế đối với hộ khoán và hộ kê khai thực chất không khác nhau. Điểm khác biệt duy nhất nằm ở chỗ doanh thu: hộ khoán sử dụng doanh thu ước tính ổn định từ đầu năm, còn hộ kê khai sử dụng doanh thu thực tế phát sinh.

Công thức tính thuế hiện nay áp dụng chung cho cả hai nhóm. Tất cả đều dựa trên tỷ lệ thuế theo ngành nghề nhân với doanh thu. Như vậy, sự khác biệt chỉ là doanh thu một bên là ước tính, một bên là thực tế.

Đối với tỷ lệ thuế theo ngành nghề, khi chuyển tất cả hộ sang kê khai trong thời gian tới, riêng đối với thuế giá trị gia tăng, các tỷ lệ ngành nghề vẫn giữ nguyên theo Luật Thuế Giá trị gia tăng số 48/2022/QH15 và không có thay đổi nếu hộ kinh doanh thuộc đối tượng áp dụng phương pháp tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu.

Với thuế giá trị gia tăng, tất cả các hộ kinh doanh từ ngưỡng doanh thu mà Quốc hội quyết định, giả sử là 500 triệu đồng trở lên cho đến trên 50 tỷ đồng, tức bao gồm cả bốn nhóm hộ kinh doanh theo phân loại, đều áp dụng phương pháp tính thuế giá trị gia tăng theo tỷ lệ trên doanh thu. Bảng tỷ lệ này không thay đổi trước và sau thời điểm năm 2026. Điều đó có nghĩa là hộ kinh doanh khi chuyển sang cơ chế kê khai có thể yên tâm về nghĩa vụ thuế giá trị gia tăng của mình.

Trước đây, đề án 3389 từng gợi mở phương án cho phép một bộ phận hộ kinh doanh quy mô lớn được áp dụng phương pháp khấu trừ. Tuy nhiên, đến nay, theo thông tin chúng tôi nắm được, không có phương án này và cũng không có chủ trương sửa đổi Luật 48 theo hướng cho phép hộ kinh doanh áp dụng phương pháp khấu trừ. Như vậy, hộ kinh doanh chỉ có một phương pháp tính thuế giá trị gia tăng duy nhất là phương pháp tỷ lệ trên doanh thu, và bảng tỷ lệ này được giữ nguyên.

Riêng đối với thuế thu nhập cá nhân, hiện tại cũng đang áp dụng phương pháp tỷ lệ trên doanh thu và thời gian tới sẽ có một số điều chỉnh. Bảng tỷ lệ này được xây dựng tương ứng theo từng ngành nghề trên cơ sở nghiên cứu biên độ lợi nhuận, khả năng thu nhập tính thuế sau khi trừ chi phí giá vốn để xác định tỷ lệ phù hợp cho từng lĩnh vực.

Hoạt động cung cấp hàng hóa áp dụng mức 1% thuế giá trị gia tăng và 0,5% thuế thu nhập cá nhân. Các mặt hàng không chịu thuế giá trị gia tăng như nông nghiệp, khai thác và đánh bắt thủy sản có tỷ lệ 0%.

Đối với hoạt động dịch vụ và xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu, tỷ lệ là 5% thuế giá trị gia tăng và 2% thuế thu nhập cá nhân. Các hoạt động cho thuê tài sản như cho thuê nhà, cho thuê mặt bằng, cho thuê vị trí lắp biển quảng cáo có tỷ lệ cao hơn là 5% thuế giá trị gia tăng và 5% thuế thu nhập cá nhân.

Hoạt động sản xuất, vận tải gắn với hàng hóa và xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu áp dụng mức 3% thuế giá trị gia tăng và 1,5% thuế thu nhập cá nhân. Các trường hợp còn lại áp dụng tỷ lệ 2% thuế giá trị gia tăng và 1% thuế thu nhập cá nhân.

Cơ bản, bảng tỷ lệ này sẽ được áp dụng cho năm 2026 và duy trì cho các năm tiếp theo.

Khai thuế, nộp thuế nếu kinh doanh giao dịch trên sàn thương mại điện tử hoặc nền tảng số

Riêng đối với các hộ kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, Nghị định 91/2022/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 đã giải tỏa gần như toàn bộ thủ tục hành chính cho nhóm hộ kinh doanh hoạt động trên các sàn có chức năng thanh toán như Shopee. Khi hộ kinh doanh gửi hàng lên sàn để sàn bán và trực tiếp nhận thanh toán từ người mua, hộ kinh doanh không phải kê khai và không phải nộp thuế. Nghĩa vụ thuế, nếu phát sinh, sẽ loại trừ toàn bộ doanh thu từ các sàn thương mại điện tử có chức năng thanh toán.

Việc tính sai hoặc tính thiếu nghĩa vụ thuế đối với doanh thu phát sinh trên các sàn này thuộc trách nhiệm của đơn vị quản lý sàn, không phải của hộ kinh doanh. Điều này giúp giảm đáng kể thủ tục hành chính cho các cá nhân và hộ kinh doanh bán hàng trên sàn thương mại điện tử có chức năng thanh toán.

Riêng các hộ kinh doanh hoạt động trên các nền tảng số như Facebook, Zalo, TikTok là những nền tảng mà nhà cung cấp nước ngoài không cung cấp chức năng thanh toán và không trực tiếp thu tiền của người mua, chỉ thu phí dịch vụ quảng cáo, thì các hộ kinh doanh phải tự kê khai, tự nộp thuế và tự thực hiện các thủ tục thuế theo tỷ lệ trên doanh thu.

Đối với các cá nhân nước ngoài bán hàng trên các sàn thương mại điện tử nhưng không cư trú tại Việt Nam cũng áp dụng một tỷ lệ nhất định khi kinh doanh trên sàn. Đây là các tỷ lệ mà cá nhân cư trú và không cư trú sẽ bị các sàn khấu trừ nộp thay theo Nghị định 91. Nghị định 91 tiếp tục có hiệu lực cho năm 2026 đối với các cá nhân cư trú và không cư trú kinh doanh qua các sàn thương mại điện tử có chức năng khấu trừ và nộp thay.

Riêng đối với hóa đơn điện tử, từ ngày 1/7/2022, Nghị định 123/2020/NĐ-CP có hiệu lực và tất cả các hộ kinh doanh, bao gồm hộ kê khai và hộ khoán có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên, đều bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử và hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Tới đây, theo dự thảo Bộ Tài chính đưa ra cho Luật Quản lý thuế mới có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, ngưỡng 1 tỷ đồng để sử dụng hóa đơn điện tử theo diện bắt buộc vẫn giữ nguyên.

Như vậy có thể thấy rằng các chính sách về tỷ lệ tính thuế giá trị gia tăng và thu nhập cá nhân theo phương pháp tỷ lệ trên doanh thu, cùng chế độ bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử từ năm 2026 đối với hộ kinh doanh, về cơ bản được giữ nguyên như hiện hành và không thay đổi.

Chính sách thuế mới đối với hộ kinh doanh từ 2026

Chính sách thuế mới trong nghị định dự thảo mà Bộ Tài chính đang lấy ý kiến, và phần khung của nó cũng đã được đưa vào Luật Quản lý thuế, sẽ được Quốc hội thông qua trong buổi sáng ngày 10/12/2025.

Với chính sách thuế mới này sẽ hình thành bốn nhóm hộ kinh doanh. Bốn nhóm này áp dụng cho 5 triệu hộ cũng như 2,5 triệu hộ mà cơ quan thuế đang quản lý, hay 5 triệu hộ đang có hoạt động kinh doanh thực tế bao gồm cả các hộ bán hàng rong, quà vặt, kinh doanh lưu động và thuộc diện miễn thuế.

Nhóm thứ nhất là nhóm có doanh thu dưới ngưỡng. Hiện nay là dưới 100 triệu đồng một năm và dự kiến từ ngày 1/1/2026 sẽ là 500 triệu đồng/năm theo Luật Thuế thu nhập cá nhân sẽ được bấm nút thông qua vào sáng hôm nay chứ không phải theo Luật Thuế giá trị gia tăng. Ngưỡng 500 triệu này trong Luật Thuế thu nhập cá nhân cũng sẽ thay thế cho ngưỡng quy định tại Luật 48 về thuế giá trị gia tăng.

Với ngưỡng dưới 500 triệu đồng sẽ thuộc diện không chịu thuế giá trị gia tăng và miễn thuế thu nhập cá nhân, dự kiến sẽ không bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử và cũng không bắt buộc sử dụng sổ sách kế toán. Quy định này giữ nguyên như hiện hành. Chỉ có điều nhóm hộ không phải sử dụng hóa đơn và sổ sách kế toán sẽ tăng lên rất nhiều, từ mức khoảng 44% hiện nay lên tới khoảng 90% số hộ kinh doanh trong diện cơ quan thuế đang quản lý. Như vậy, phần lớn hộ sẽ không phải sử dụng hóa đơn, không phải ghi sổ sách kế toán, không phải nộp thuế giá trị gia tăng và cũng không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, đồng thời chỉ khai duy nhất một lần trong năm.

Theo nghị định dự thảo, đối với năm 2026, cơ quan thuế trên cơ sở sổ bộ đang quản lý sẽ thông báo cho hộ kinh doanh biết họ thuộc diện miễn thuế và có doanh thu dưới 500 triệu đồng. Còn doanh thu thực tế của năm 2026 sẽ được khai một lần vào ngày 31/1/2027 đối với nhóm hộ dưới ngưỡng miễn thuế này.

Thứ hai là nhóm hộ có thể nói là chiếm số đông nhất trong số các hộ thuộc diện phải nộp thuế. Đây là nhóm có doanh thu trên ngưỡng 501 triệu đồng - dưới 3 tỷ đồng/năm. Với nhóm này, phần thuế giá trị gia tăng ở cả bốn nhóm đều áp dụng cùng một phương pháp tính như hiện hành, tức là lấy doanh thu nhân với bảng tỷ lệ. Bảng tỷ lệ này vẫn giữ nguyên theo Luật 48 và sẽ ổn định cho năm 2026.

Riêng thuế thu nhập cá nhân thì sẽ có sự khác biệt giữa các nhóm hộ 2, 3 và 4. Nhóm 3 là hộ có doanh thu từ 3 tỷ - dưới 50 tỷ đồng/năm. Nhóm 4 là nhóm có doanh thu từ 50 tỷ đồng trở lên. Với ba nhóm này, thuế thu nhập cá nhân sẽ áp dụng một phương pháp tính thống nhất: doanh thu trừ chi phí để xác định thu nhập chịu thuế, sau đó tính thuế theo mức thuế suất khác nhau.

Nhóm 2 áp dụng thuế suất 15% tương đương với mức áp dụng cho doanh nghiệp siêu siêu nhỏ. Nhóm 3 áp dụng thuế suất 17% tương ứng với doanh nghiệp nhỏ. Nhóm 4 áp dụng thuế suất 20% tương đương với thuế suất phổ thông dành cho các doanh nghiệp lớn. Mức thuế suất này nhằm đảm bảo sự công bằng, vì cách tính thuế doanh thu trừ chi phí của hộ kinh doanh sẽ tương đương với phương pháp tính thuế của doanh nghiệp.

Riêng nhóm thứ hai là nhóm hộ kê khai mà chúng tôi đánh giá là rất đông. Doanh thu dưới 3 tỷ đồng mỗi năm cũng được xem là nhỏ và thuộc diện kê khai. Nhóm này sẽ có thêm một lựa chọn, đó là tiếp tục áp dụng phương pháp hiện hành là tính thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ trên doanh thu, bên cạnh phương pháp doanh thu trừ chi phí.

Với lựa chọn này, các hộ kinh doanh nhỏ và đông về số lượng sẽ được giữ ổn định như năm 2025, không phát sinh biến động lớn nếu họ không chọn phương pháp doanh thu trừ chi phí. Việc chuyển sang phương pháp doanh thu trừ chi phí hoàn toàn mang tính tự nguyện và chỉ nên áp dụng khi thấy có lợi. Chỉ những hộ có doanh thu trên 3 tỷ đồng mới bắt buộc phải áp dụng phương pháp doanh thu trừ chi phí.

Với nhóm 2 và nhóm 3, hộ kinh doanh tiếp tục thực hiện khai thuế theo quý. Nghĩa là sau khi kết thúc một quý, đến ngày cuối cùng của tháng đầu quý tiếp theo mới phải nộp tờ khai. Riêng nhóm có doanh thu trên 50 tỷ đồng sẽ khai thuế theo tháng giống như doanh nghiệp.

Đối với hóa đơn điện tử, nhóm 3 và nhóm 4 bắt buộc phải sử dụng. Riêng nhóm 2 chỉ bắt buộc dùng hóa đơn điện tử khi doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm. Trường hợp doanh thu từ 500 triệu đến dưới 1 tỷ đồng thì không bắt buộc, hộ kinh doanh có thể tự cân nhắc dựa trên đặc thù hoạt động của mình để lựa chọn sử dụng hay không.

Như vậy có thể thấy rằng thay đổi lớn nhất trong chính sách thuế đối với hộ kinh doanh thời gian tới chủ yếu rơi vào nhóm hộ lớn, không phải nhóm hộ nhỏ. Với nhóm siêu nhỏ dưới 500 triệu đồng, chính sách mới còn mang lại lợi ích rõ rệt hơn. Trước đây ngưỡng miễn chỉ dưới 100 triệu đồng, nay nâng lên dưới 500 triệu đồng và nhóm này gần như được miễn toàn bộ các thủ tục hành chính về thuế và kế toán. Việc khai thuế vẫn chỉ thực hiện một lần mỗi năm giống như hiện nay nhưng thời điểm được điều chỉnh lại. Thay vì khai trước vào ngày 25/12 để xác định doanh thu của năm sau, tới đây hộ sẽ khai trên cơ sở doanh thu thực tế của năm và thực hiện sau khi kết thúc năm, chậm nhất vào ngày 31/1. Đây là thay đổi duy nhất với nhóm dưới 500 triệu đồng.

Đối với các nhóm 2, 3 và 4, chính sách mới cũng mở ra thêm lựa chọn có lợi hơn. Bên cạnh phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ trên doanh thu như trước, hộ kinh doanh còn có thể chọn phương pháp tính tương tự doanh nghiệp dựa trên doanh thu trừ chi phí nếu thuộc ngành có biên độ lợi nhuận cao và có khả năng lưu giữ đầy đủ chi phí. Phương pháp mới giúp những hộ kinh doanh có điều kiện hạch toán rõ ràng được hưởng mức thuế phù hợp hơn với thực tế hoạt động.

Đối với sổ sách kế toán, quy định vẫn giữ như hiện nay. Cách làm tiếp tục đơn giản hơn đối với nhóm hộ siêu nhỏ và đồng thời khuyến khích các hộ lớn áp dụng chế độ kế toán của doanh nghiệp siêu nhỏ. Hộ kinh doanh có thể lựa chọn giữa hai hướng. Một là áp dụng bộ sổ sách đầy đủ dành cho hộ kinh doanh. Hai là sử dụng chế độ kế toán của doanh nghiệp siêu nhỏ sao cho phù hợp với thực tế vận hành của mình.

Nhìn chung, dù còn những chi tiết cần tiếp tục hoàn thiện và còn nhiều ý kiến đóng góp, Hội Tư vấn Thuế đánh giá rằng chính sách mới đã thể hiện tinh thần lắng nghe và chia sẻ. Những điều chỉnh trong tương lai chắc chắn sẽ diễn ra và đến từ cả hai phía. Cơ quan nhà nước sẽ xem xét điều chỉnh các ngưỡng cho phù hợp với thực tế. Còn hộ kinh doanh sẽ từng bước khai doanh thu sát với doanh thu thực tế hơn. Khi cả hai phía cùng dịch chuyển, khoảng cách giữa mong muốn của hộ kinh doanh và mục tiêu quản lý của Nhà nước sẽ dần được thu hẹp.

THAM LUẬN: GIẢI PHÁP PHẦN MỀM HKDO - ĐỒNG HÀNH CÙNG HỘ KINH DOANH CHUYỂN ĐỔI TỪ THUẾ KHOÁN SANG KÊ KHAI: ĐƠN GIẢN, CÔNG BẰNG VÌ CỘNG ĐỒNG

Bà Vũ Minh Anh, Giám đốc phụ trách phần mềm HKDO - Công ty CP Phần mềm Effect

Thực trạng và nỗi lo của hộ kinh doanh khi chuyển từ thuế khoán sang kê khai

Chuyển từ thuế khoán sang kê khai là xu hướng tất yếu để đảm bảo công bằng, minh bạch cho cả Nhà nước và người nộp thuế.

Tuy nhiên, với rất nhiều hộ kinh doanh cá thể, đây không chỉ là “một thủ tục mới” mà thực sự là một sự thay đổi thói quen sống. Còn trong cách làm ăn, hiện nay đa số hộ kinh doanh vẫn duy trì những thói quen cũ, ghi chép sổ sách bằng tay: Cuối ngày ghi vội vài dòng vào cuốn sổ, nhiều khi “ước chừng cho nhanh”. Đến cuối tháng, cuối quý cần tổng hợp số liệu thì… “nhớ đâu ghi đó”, thiếu trước hụt sau, rất khó để có con số chính xác.

Thói quen thứ hai là “nỗi ngại” về máy tính, phần mềm khi nhiều người muốn dùng phần  mềm thì phải mua máy tính cồng kềnh, đầu tư một bộ máy tính chỉ để làm sổ sách thì… xót tiền”.

Phần mềm kế toán hiện có thường đắt và phức tạp: Đa số được thiết kế cho doanh nghiệp vừa và lớn, nhiều phân hệ, nhiều màn hình, nhiều thuật ngữ chuyên môn. Hộ kinh doanh nhỏ, vài nhân viên, vài chục hoặc vài trăm giao dịch mỗi ngày… thì nhìn giao diện đã thấy “choáng” chứ chưa nói đến sử dụng.

Tiếp theo, là thực tế thiếu hiểu biết về kế toán dẫn tới tâm lý sợ làm sai: Nhiều hộ kinh doanh nói rất thật: “Tôi chỉ biết bán hàng, chứ kế toán là mù tịt.” Không rành về tài khoản, định khoản, chứng từ… nên càng nghĩ đến kê khai càng lo lắng.

Hay như việc tốn kém khi thuê kế toán riêng lại tốn kém: Với hộ kinh doanh nhỏ, chi phí thuê kế toán cố định hàng tháng là gánh nặng không nhỏ. Doanh thu chưa tăng mà chi phí đã đội lên, nên tâm lý rất ngại chuyển sang chế độ kê khai.

Tất cả những điều đó tạo ra một rào cản tâm lý rất lớn: “Thuế khoán tuy có lúc chưa đúng lắm với thực tế, nhưng… quen rồi, đỡ phải nghĩ nhiều.”

Đó chính là bức tranh khá phổ biến của hộ kinh doanh cá thể hiện nay khi đứng trước yêu cầu chuyển đổi sang thuế kê khai.

Ở chiều ngược lại, nếu nhìn từ góc độ tích cực, kê khai mang lại rất nhiều lợi ích cho hộ kinh doanh, đặc biệt là khi có công cụ hỗ trợ phù hợp. Thứ nhất, là tạo ra sự công bằng cho người nộp thuế: Doanh thu bao nhiêu, nộp thuế bấy nhiêu. Hộ làm ăn tốt, doanh thu cao, nộp nhiều hơn; hộ nhỏ, doanh thu thấp, nộp ít hơn – đó chính là công bằng. Tránh tình trạng bị “khoán” cao hơn thực tế hoặc cảm giác “mình đóng nhiều hơn người bên cạnh”.

Cơ hội tiếp theo là thay đổi tư duy: “Càng nộp thuế nhiều – càng chứng tỏ mình làm ăn tốt”. Khi số thuế phản ánh đúng kết quả kinh doanh, mỗi đồng thuế nộp vào ngân sách là một minh chứng cho sự phát triển của hộ kinh doanh đó – thay vì nỗi sợ, mà là niềm tự hào chính đáng.

Cơ hội thứ ba mang lại là quản lý kinh doanh tốt hơn, chăm sóc khách hàng dễ hơn. Cụ thể, với số liệu rõ ràng, người dùng có thể biết: mặt hàng nào bán chạy, mặt hàng nào lãi cao; chi phí nào đang “ăn mòn” lợi nhuận; khách nào mua thường xuyên, khách nào mua nhiều… Từ đó, chăm sóc khách hàng tốt hơn, điều chỉnh giá bán, nhập hàng hợp lý, tăng lợi nhuận.

Bên cạnh đó, hộ kinh doanh có thể dễ dàng tiếp cận vốn từ ngân hàng, tổ chức tín dụng. Khi sổ sách, báo cáo doanh thu – chi phí rõ ràng, hộ kinh doanh không còn là “kinh doanh cảm tính” mà đã có “lịch sử tài chính”. Đây chính là cơ sở để các ngân hàng, tổ chức tín dụng tin tưởng, từ đó dễ xoay vốn mở rộng mặt bằng, đầu tư thêm hàng hóa, máy móc, phát triển kinh doanh bài bản hơn.

Và cuối cùng là sự phù hợp với xu hướng kinh doanh online, đa kênh. Hiện nay, kinh doanh online gần như là xu hướng bắt buộc: bán trên Facebook, Zalo, sàn thương mại điện tử, giao hàng qua app… Với khối lượng giao dịch nhiều, nếu vẫn ghi tay thì rất dễ bỏ sót, thất thoát. Kê khai kết hợp với phần mềm quản lý sẽ giúp người dùng nắm được toàn cảnh hoạt động kinh doanh, kể cả online lẫn offline.

Vấn đề là, làm sao để hộ kinh doanh có thể hưởng trọn những lợi ích đó mà không phải trở thành “kế toán chuyên nghiệp”, không phải mua máy tính đắt tiền, không phải thuê kế toán riêng? Đó chính là lý do để giải pháp HKDO ra đời.

Với triết lý: “Vì cộng đồng hộ kinh doanh – Ai cũng có thể tự làm kế toán cho chính mình”, HKDO được thiết kế theo hướng 3 KHÔNG – 3 DỄ.

Cụ thể, 3 KHÔNG gồm: không cần máy tính cồng kềnh: HKDO chạy trực tiếp trên điện thoại thông minh – thiết bị mà hầu như hộ kinh doanh nào bây giờ cũng có. Người sử dụng  có thể quản lý bán hàng, ghi nhận doanh thu, chi phí, xem báo cáo… mọi lúc mọi nơi, chỉ bằng chiếc điện thoại.

KHÔNG thứ hai, là không cần hiểu biết sâu về kế toán: Giao diện được thiết kế theo ngôn ngữ đời thường, không phải là thuật ngữ kế toán khó hiểu. Người chưa từng làm kế toán vẫn có thể sử dụng dễ dàng như một ứng dụng bán hàng đơn giản.

KHÔNG thứ ba, là không phải thuê kế toán riêng. HKDO giúp tự động hóa phần lớn các thao tác ghi chép. Số liệu phục vụ kê khai thuế được tổng hợp tự động, giúp hộ kinh doanh chủ động tự làm kế toán của chính mình, tiết kiệm đáng kể chi phí thuê ngoài.

Tiếp đến là 3 DỄ.

Thứ nhất là Dễ bắt đầu – Đăng ký chỉ mất 1 phút: Chỉ với vài thao tác cơ bản: nhập tên hộ kinh doanh, loại hình, ngành nghề… là người dùng có thể bắt đầu sử dụng mà không cần cài đặt phức tạp, không cần kỹ thuật hỗ trợ tại chỗ.

Thứ hai là Dễ sử dụng – Phần mềm bán hàng và kế toán “2 trong 1”. Cụ thể, trong mỗi lần bán hàng, người dùng chỉ cần chọn sản phẩm, số lượng, bấm “Hoàn tất”, hệ thống tự động ghi nhận doanh thu, trừ kho, lưu lại lịch sử giao dịch. Khi nhập hàng, trả tiền mặt bằng, trả lương, người sử dụng chỉ cần nhập số tiền và chọn loại chi phí. Cuối kỳ, HKDO tự động tổng hợp tổng doanh thu, tổng chi phí, lãi – lỗ theo ngày, tháng, quý.

Thứ ba là dễ chi trả khi giá chỉ khoảng 3.000đ/ngày. Với mức chi phí tương đương chưa đến một ly trà đá, HKDO cố gắng để chi phí không còn là rào cản. Thay vì phải bỏ ra vài triệu mua phần mềm kế toán hoặc vài triệu mỗi tháng thuê kế toán, hộ kinh doanh chỉ cần một khoản rất nhỏ nhưng vẫn có “trợ lý kế toán” đồng hành mỗi ngày.

Bà Minh Anh cũng đề cập tới việc HKDO tận dụng công nghệ AI nhằm tự động gợi ý phân loại doanh thu, chi phí theo nhóm phù hợp, nhắc nhở các mốc thời gian quan trọng liên quan đến kê khai, nộp thuế.

Đồng thời, việc tích hợp công nghệ AI cũng giúp HKDO phân tích số liệu và gợi ý cho hộ kinh doanh những điểm cần chú ý: mặt hàng nào nên nhập thêm, khoản chi nào đang tăng bất thường, dòng tiền ra – vào có cân đối hay không.

Nhờ đó, việc chuyển đổi từ thói quen ghi tay sang làm sổ sách trên phần mềm trở nên đơn giản và ít tốn kém hơn đáng kể. Thay vì phải “học lại từ đầu” về kế toán; người dùng HKDO chỉ cần kiểm tra và xác nhận.

Với tâm niệm: “Một hộ kinh doanh chuyển đổi thành công là một gia đình ổn định hơn, và là một viên gạch nhỏ góp phần cho kinh tế đất nước”, HKDO không chỉ là một phần mềm, mà là một người bạn đồng hành với các hoạt động hỗ trợ cụ thể.

Điển hình, HKDO cam kết hỗ trợ tận tâm, nhiều kênh, nhiều hình thức thông qua đội ngũ chăm sóc luôn sẵn sàng hỗ trợ qua điện thoại, Zalo, chat trực tiếp trong ứng dụng. Tài liệu, video hướng dẫn được thiết kế theo phong cách “cầm tay chỉ việc”, không dùng thuật ngữ chuyên môn khó hiểu.

Đồng hành trong các chương trình tập huấn, tư vấn miễn phí: HKDO mong muốn phối hợp cùng cơ quan Thuế, hội doanh nghiệp, hội phụ nữ, đoàn thanh niên… để tổ chức các buổi tập huấn sử dụng phần mềm cho hộ kinh doanh; tư vấn về quản lý dòng tiền, quản lý chi phí; chia sẻ kinh nghiệm chuyển đổi thành công từ thuế khoán sang kê khai.

Lắng nghe và cải tiến liên tục vì cộng đồng: Mỗi góp ý của người dùng sẽ được ghi nhận như một “yêu cầu phát triển sản phẩm”. HKDO cam kết liên tục cập nhật, đơn giản hóa bằng chính trải nghiệm thực tế của cộng đồng hộ kinh doanh.

HKDO nỗ lực để dữ liệu của anh chị được bảo mật, an toàn và thuộc quyền sở hữu của chính hộ kinh doanh. Mọi tính năng đều hướng đến mục tiêu: giúp hộ kinh doanh chủ động – hiểu rõ – và làm chủ công việc kinh doanh của mình.

Câu chuyện thực tế: Từ cuốn sổ tay đến “kế toán trong điện thoại”

Bà Minh Anh dẫn dụ một trường hợp thực tế. Anh A mở một quán ăn nhỏ. Trước đây, cuối ngày, anh ghi vội vài dòng vào sổ: “Hôm nay bán được nhiều, chắc tầm 5 – 6 triệu”. Chi phí gas, điện, nguyên liệu… thì “nhớ đâu ghi đó”, nhiều khoản nhỏ lẻ bị quên đi. Khi cơ quan thuế hỏi, anh cũng chỉ có thể ước lượng, nên có lúc bị khoán cao hơn thực tế mà cũng khó giải thích.

Với việc sử dụng ứng dụng HKDO, mỗi lượt bán sẽ chỉ cần bấm 2–3 thao tác trên điện thoại. Hệ thống tự ghi lại doanh thu, mặt hàng, giờ bán. Nhập hàng, trả tiền nguyên liệu, anh chụp hóa đơn, nhập số tiền. Cuối tháng, anh mở ứng dụng là có: tổng doanh thu, tổng chi phí, lợi nhuận thực tế, dòng tiền rõ ràng.

Hiệu quả mang về khi sử dụng ứng dụng như HKDO chuyển sang kê khai đã rõ: Anh không còn sợ, vì mọi con số đã sẵn sàng. Ngược lại, anh thấy yên tâm, vì số liệu của mình là căn cứ rõ ràng để đối thoại với cơ quan thuế.

Sau 6–12 tháng, khi cần vay vốn sửa sang quán, anh có thể tự tin mang những con số đó đến ngân hàng. Đó chính là hình ảnh mà HKDO mong muốn góp phần tạo ra cho hàng trăm ngàn hộ kinh doanh trên cả nước.

Để việc chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai thực sự nhẹ nhàng, hiệu quả, đại diện HKDO đề xuất cơ quan Thuế các cấp tạo điều kiện cho các giải pháp công nghệ như HKDO được tham gia các buổi tập huấn, đối thoại với hộ kinh doanh; cùng phối hợp xây dựng bộ tài liệu hướng dẫn kê khai đơn giản, gắn liền với việc sử dụng công cụ số.

Với các hội, hiệp hội, tổ chức đoàn thể địa phương, HKDO khuyến nghị tổ chức các chương trình “Chuyển đổi số cho hộ kinh doanh”, trong đó có nội dung hướng dẫn sử dụng phần mềm bán hàng – kế toán; chia sẻ kinh nghiệm quản lý tài chính hộ kinh doanh; cùng HKDO triển khai các chương trình ưu đãi hoặc tài trợ trong giai đoạn đầu, giúp hộ kinh doanh mạnh dạn trải nghiệm.

Với chính các hộ kinh doanh, hãy mạnh dạn bước qua nỗi sợ thay đổi - bằng việc thử nghiệm những công cụ mới như HKDO để thấy rằng: “Chuyển từ thuế khoán sang kê khai, nếu có công cụ phù hợp, không hề đáng sợ – mà ngược lại, còn giúp công việc kinh doanh bài bản và hiệu quả hơn.”

Bà Minh Anh nhìn nhận, chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai không chỉ là việc thay đổi một phương thức tính thuế, mà là bước chuyển mình của hộ kinh doanh: Từ làm ăn cảm tính sang làm ăn có số liệu; Từ “sợ thuế” sang “tự tin đối thoại bằng con số”; Từ quy mô hộ gia đình nhỏ lẻ sang mô hình kinh doanh có tổ chức, có khả năng mở rộng.

HKDO mong muốn được đồng hành cùng trong hành trình đó với vai trò là một công cụ đơn giản, dễ dùng; một người bạn hiểu hộ kinh doanh; một đơn vị vì cộng đồng, luôn hỗ trợ tối đa để không hộ kinh doanh nào phải “tự bơi” khi chuyển sang kê khai.

Tiếp tục cập nhật