Theo báo cáo của Cục Hàng không Việt Nam (HKVN) gửi Bộ Giao thông vận tải, quy hoạch các cảng hàng không, sân bay thời kỳ 2021-2030 được quy hoạch theo mô hình trục nan với 2 đầu mối chính tại khu vực Thủ đô Hà Nội và khu vực TP.HCM, hình thành 30 cảng hàng không (CHK).
Cụ thể gồm: 14 CHK quốc tế (Vân Đồn, Cát Bi, Nội Bài, Thọ Xuân, Vinh, Phú Bài, Đà Nẵng, Chu Lai, Cam Ranh, Liên Khương, Long Thành, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ và Phú Quốc); 14 CHK quốc nội (Lai Châu, Điện Biên, Sa Pa, Nà Sản, Đồng Hới, Quảng Trị, Phù Cát, Tuy Hòa, Pleiku, Buôn Ma Thuột, Phan Thiết, Rạch Giá, Cà Mau và Côn Đảo) và 2 CHK quốc nội (Thành Sơn và Biên Hòa) được hình thành từ chuyển đổi các sân bay quân sự Thành Sơn và Biên Hòa sang khai thác lưỡng dụng theo mô hình CHK.
Căn cứ kết quả rà soát, nghiên cứu bổ sung của đơn vị tư vấn, Cục HKVN thống nhất kiến nghị bổ sung quy hoạch 2 CHK quốc nội Thành Sơn (thời kỳ 2021-2030: công suất 1,5 triệu hành khách/năm; tầm nhìn đến năm 2050: công suất 3 triệu hành khách/năm) và Biên Hòa (thời kỳ 2021-2030: công suất 5 triệu hành khách/năm; tầm nhìn đến năm 2050: công suất 10 triệu hành khách/năm).
"Điều kiện để chuyển đổi các sân bay quân sự Thành Sơn và Biên Hòa sang khai thác lưỡng dụng theo mô hình CHK chỉ khi thu hút được nhà đầu tư thực hiện bằng nguồn vốn xã hội hóa", Cục HKVN cho biết.
Cùng với đó, tiếp tục duy trì vị trí quy hoạch Cảng hàng không quốc tế Hải Phòng đã được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 640/QĐ-TTg hồi tháng 4/2011 tại huyện Tiên Lãng, TP. Hải Phòng.
Về tầm nhìn đến năm 2050, sẽ hình thành 33 CHK, gồm: 14 CHK quốc tế (Vân Đồn, Hải Phòng, Nội Bài, Thọ Xuân, Vinh, Phú Bài, Đà Nẵng, Chu Lai, Cam Ranh, Liên Khương, Long Thành, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ và Phú Quốc); 19 CHK quốc nội (Lai Châu, Điện Biên, Sa Pa, Cao Bằng, Nà Sản, Cát Bi, Đồng Hới, Quảng Trị, Phù Cát, Tuy Hòa, Pleiku, Buôn Ma Thuột, Phan Thiết, Rạch Giá, Cà Mau, Côn Đảo, Biên Hoà, Thành Sơn và CHK thứ 2 phía Đông Nam, Nam Thủ đô Hà Nội).
Tiếp tục nghiên cứu, khảo sát, đánh giá khả năng quy hoạch, chuyển đổi một số sân bay quân sự hiện có sang khai thác lưỡng dụng theo mô hình CHK tại các tỉnh có sân bay quân sự gồm: sân bay Yên Bái (tỉnh Yên Bái), sân bay Gia Lâm (TP. Hà Nội),...; báo cáo Thủ tướng xem xét khi có đủ các điều kiện cần thiết.
Cục HKVN cũng cho biết việc tiếp tục nghiên cứu, khảo sát, đánh giá khả năng quy hoạch cảng hàng không tại một số tỉnh có vị trí quan trọng về quốc phòng, an ninh và về lâu dài có tiềm năng phát triển về du lịch, dịch vụ nhưng chưa có sân bay quân sự đang khai thác.
Cụ thể như: Hà Giang (huyện Bắc Quang), Tuyên Quang (huyện Hàm Yên), Hà Tĩnh (huyện Cẩm Xuyên), Kon Tum (Thị trấn Măng Đen, huyện Kon Plông), Quảng Ngãi (đảo Lý Sơn), Bình Thuận (đảo Phú Quý), Khánh Hòa (Khu kinh tế Vân Phong, huyện Vạn Ninh), Đắk Nông (huyện Đắk Glong), Tây Ninh (huyện Dương Minh Châu),...; báo cáo Thủ tướng xem xét khi có đủ các điều kiện cần thiết...
Tháng 2 vừa qua, Thủ tướng đã đồng ý thành lập Tổ công tác đôn đốc, kiểm tra, kết nối và xử lý các vướng mắc trong quá trình triển khai dự án CHK quốc tế Long Thành. Về triển khai dự án xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1, đối với việc lựa chọn nhà thầu gói thầu nhà ga hành khách, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương triển khai các phương án đấu thầu khả thi theo Luật đấu thầu để lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm thi công công trình đáp ứng yêu cầu về chất lượng, tiến độ và không làm tăng tổng mức đầu tư bất hợp lý.
Cùng thời gian, Công ty PT PP đã đến Đồng Nai tìm hiểu dự án CHK Quốc tế (sân bay) Long Thành. Là doanh nghiệp nhà nước của Indonesia có thế mạnh trong lĩnh vực xây dựng đô thị, cầu đường, cảng biển và sân bay, Công ty PT PP đến nghiên cứu dự án sân bay Long Thành kết nối với các doanh nghiệp Việt Nam và quốc tế để tìm cơ hội thi công các hạng mục dự án lớn này.
Như vậy, với báo cáo lần này của Cục HKVN, nhiều đề xuất bổ sung sân bay vào quy hoạch của các địa phương thời gian vừa qua như Hà Giang, Tuyên Quang, Hà Tĩnh, Kon Tum, Khánh Hòa (Vân Phong), Quảng Ngãi (Lý Sơn)… chỉ được dừng ở mức tiếp tục nghiên cứu và báo cáo Thủ tướng quyết định khi đủ điều kiện.
Một trường hợp đáng chú ý là sân bay Thành Sơn. Khoảng 2 năm trước, sau Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, Bộ Giao thông vận tải nhận được đề nghị của cử tri tỉnh Ninh Thuận xem xét, chấp thuận chủ trương bổ sung quy hoạch sân bay này thành CHK kết hợp quân sự và dân dụng để tận dụng cơ sở hạ tầng có sẵn, nhằm khai thác dịch vụ vận tải hàng không phục vụ phát triển du lịch cũng như thu hút nước ngoài vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, kinh tế biển.
Thời điểm đó, Bộ GTVT đang chỉ đạo Cục HKVN tổ chức lập Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó có nghiên cứu hệ thống cảng hàng không, nhu cầu vận tải bằng đường hàng không để đề xuất bổ sung các cảng hàng không mới. Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu, tư vấn không đưa sân bay Thành Sơn vào Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Trường hợp gần nhất đề xuất quy hoạch sân bay là Bình Phước. Cụ thể, tháng 1/2023, cử tri tỉnh Bình Phước kiến nghị tới Bộ Giao thông vận tải về quy hoạch sân bay Hớn Quản. Theo đó, căn cứ Quyết định 2412/QĐ-TTg năm 2011 của Thủ tướng về phê duyệt quy hoạch tổng thể bố trí đất quốc phòng kết hợp phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn cả nước giai đoạn 2011 -2020, sân bay Hớn Quản được quy hoạch nằm trong khu vực địa hình đặc biệt quan trọng, ưu tiên dành riêng cho nhiệm vụ phòng thủ bảo vệ Tổ quốc trên địa bàn Quân khu 7 với tổng diện tích 300 ha.
Thực hiện Thông báo kết luận 20/TB-VPCP của Thủ tướng hồi tháng 1/2021, UBND tỉnh Bình Phước đã khảo sát sân bay Quân sự Hớn Quản và đề xuất Bộ Quốc phòng, Bộ Giao thông vận tải cho phép quy hoạch sân bay. Hiện tỉnh Bình Phước đã làm việc với Bộ Quốc phòng để cho phép đưa sân bay Hớn Quản (TecNic cũ) vào quy hoạch sân bay theo Nghị định 42/2016/NĐ-CP của Chính phủ.
"Đề nghị Chính phủ và các Bộ ngành Trung ương sớm xem xét, chấp thuận về quy hoạch sân bay Hớn Quản của tỉnh Bình Phước", cử tri tỉnh Bình Phước nêu ý kiến.
Bộ Giao thông vận tải trả lời, theo Nghị định 42/2016/NĐ-CP, thẩm quyền quyết định vị trí sân bay chuyên dùng là của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.
Đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Bình Phước về việc quy hoạch sân bay chuyên dùng Hớn Quản nhằm phục vụ mục tiêu kết hợp phát triển kinh tế - xã hội, Bộ Giao thông vận tải ủng hộ chủ trương và đề nghị UBND tỉnh tiếp tục chủ động làm việc với Bộ Quốc phòng để hoàn thiện các thủ tục chấp thuận vị trí quy hoạch theo quy định.
