Trường Hải với chiến lược nâng cao tỷ lệ nội địa hóa sản phẩm ngành ô tô

Hiện nay, việc gia tăng tỷ lệ nội địa hóa trong các ngành công nghiệp cũng như tham gia sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu, đang là mối quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp Việt Nam. 

Đối với lĩnh vực ô tô, nội địa hóa được hiểu là hoạt động nhằm gia tăng tỷ lệ giá trị sản xuất trong nước cho ô tô và các loại linh kiện phụ tùng để thay thế phần giá trị nhập khẩu. Đây là một trong những bài toán khó trong quá trình phát triển bền vững của ngành mà hầu hết các doanh nghiệp sản xuất trong nước đều gặp phải.

Tuy nhiên, việc thuế suất nhập khẩu ô tô khu vực ASEAN đã về 0% đang gây sức ép đáng kể đối với các nhà sản xuất trong nước, buộc họ phải tăng năng lực sản xuất, đặc biệt là tăng tỷ lệ nội địa hóa lên trên 40% để được hưởng thuế suất 0% - gia tăng xuất khẩu (theo Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN- ATIGA), vì đó là con đường tốt nhất để các doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ông Phạm Văn Tài - Tổng giám đốc Thaco nhận xét: “Nội địa hóa là bài toán khó đối với doanh nghiệp ô tô, bởi vì nội địa hóa cần bí quyết công nghệ và sản lượng lớn, trong khi dung lượng thị trường Việt Nam còn tương đối nhỏ. Tuy nhiên, chỉ khi gia tăng tỷ lệ nội địa hóa mới đảm bảo cho doanh nghiệp làm chủ sản xuất, giảm giá thành, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm”.

Là nhà sản xuất ô tô hàng đầu Việt Nam, có tiềm lực mạnh và đầu tư sản xuất với quy mô lớn, Thaco đã không gặp quá nhiều khó khăn khi đi theo xu hướng nói trên. Nâng cấp công nghệ, đầu tư phát triển công nghiệp hỗ trợ, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa trên 40%, đẩy mạnh kinh doanh linh kiện phụ tùng, từng bước tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu là những bước đi của Thaco trong vài năm gần đây.

Từ thực tế của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam và thực tiễn sản xuất kinh doanh, Thaco đã đặt mục tiêu nội địa hóa và tham gia chuỗi giá trị toàn cầu từ rất sớm. Bên cạnh các nhà máy sản xuất lắp ráp ô tô, từ nhiều năm trước, Thaco đã đầu tư xây dựng cụm nhà máy công nghiệp hỗ trợ tại Khu phức hợp cơ khí và ô tô Chu Lai - Trường Hải với nhiệm vụ chính là sản xuất các linh kiện - phụ tùng phục vụ cho sản xuất ô tô, cung cấp cho các đối tác, đồng thời xuất khẩu sang thị trường thế giới.

Hiện nay tại Khu phức hợp ô tô của Thaco có 5 nhà máy lắp ráp ô tô và 15 nhà máy sản xuất linh kiện phụ tùng ô tô, linh kiện cơ khí, máy nông nghiệp… với các dây chuyền thiết bị hiện đại được chuyển giao từ các đối tác Châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Bên cạnh đó, Thaco còn đầu tư mạnh vào lĩnh vực logistics, thành lập các công ty vận tải đường bộ, vận tải biển và cảng Chu Lai, cung cấp chuỗi dịch vụ logistic trọn gói, khai thác các tuyến hàng hải trực tiếp từ các cảng biển Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc về Chu Lai, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa cho Thaco và các doanh nghiệp trong Khu kinh tế mở Chu Lai cũng như khu vực Miền Trung - Tây Nguyên.

Để đáp ứng yêu cầu sản xuất hàng loạt với quy mô lớn, đồng thời vẫn đáp ứng yêu cầu riêng lẻ của từng khách hàng, Thaco đã đầu tư xây dựng Trung tâm R&D nhằm nâng cao năng lực nghiên cứu và phát triển sản phẩm ô tô, linh kiện phụ tùng, đồng thời mở rộng nghiên cứu phát triển các thiết bị cơ giới nông nghiệp, thiết bị cơ khí xây dựng và thiết bị công nghiệp khác.

Chiến lược nội địa hóa được thực hiện theo lộ trình: ưu tiên các sản phẩm có sản lượng lớn, cồng kềnh (chi phí vận chuyển cao), có sẵn nguồn nguyên vật liệu trong nước, các nhóm sản phẩm cùng công nghệ và được Chính phủ ưu tiên phát triển. Đối với các dòng xe tải, bus, sẽ đẩy mạnh nội địa hóa các linh kiện có giá trị và yêu cầu công nghệ cao như khung chassis, mâm xe, thùng nhiên liệu, hệ thống khí nén (gồm bình khí nén và hệ thống đường ống), két nước làm mát, cửa, capo…

Song song đó, Thaco còn xúc tiến liên doanh, liên kết với các đối tác để tiếp nhận chuyển giao công nghệ mới nhằm nâng cao hàm lượng công nghệ trong sản phẩm và nhận hỗ trợ kỹ thuật sản xuất linh kiện phụ tùng của các loại xe tải, bus dựa trên công nghệ chuyển giao từ Hàn Quốc và Nhật Bản.

Trong sản xuất linh kiện phụ tùng, Thaco đã hoàn toàn làm chủ công nghệ sản xuất các linh kiện như kính, ghế, nhíp, dây điện, linh kiện cơ khí (thùng xe, ống xả, ty ben, khung xương xe bus, các linh kiện đột dập…), linh kiện nhựa (cản nhựa, linh kiện nhựa nội thất…), hệ thống máy lạnh, linh kiện composite...

Hiện nay, các sản phẩm ô tô do Thaco sản xuất đã đạt tỷ lệ nội địa hóa từ 15% - 25% đối với xe con, 35% - 45% đối với xe tải và 60% đối với xe bus. Đặc biệt, xe bus Thaco được định vị là sản phẩm thương hiệu Việt đã được doanh nghiệp xuất khẩu sang thị trường Thái Lan, Philippines và tiếp đến sẽ là thị trường Campuchia, Singapore và Đài Loan. Đối với xe du lịch, Thaco đang thực hiện kế hoạch xuất khẩu xe Kia Sedona sang thị trường Thái Lan và gia tăng tỷ lệ nội địa hóa các thương hiệu Mazda và Peugeot để xuất khẩu sang các nước ASEAN vào năm 2020.

Nội địa hóa chính là chìa khóa giúp các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp trong ngành ô tô có thể làm chủ công nghệ, quản trị sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh và giảm giá thành sản phẩm. Đồng thời, doanh nghiệp cũng sẽ chủ động được nguồn cung ứng vật tư, linh kiện phụ tùng phục vụ sản xuất và gia tăng hàm lượng sản xuất trong nước, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu.