Giá nguyên, nhiên, vật liệu đầu vào tăng đã ảnh hưởng đến chi phí sản xuất và làm cho giá hàng hóa và dịch vụ đắt hơn. Giá xăng dầu tăng theo giá thế giới. Giá điện, giá sinh hoạt tăng theo nhu cầu tiêu dùng.
Đây là những lý do chính mà Tổng cục Thống kê đưa ra để lý giải về mức tăng 0,16% so với tháng trước của Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5/2021.
Cụ thể, tháng này có 8/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng so với tháng trước. Nhóm giao thông có mức tăng cao nhất với 0,76% (làm CPI chung tăng 0,07 điểm phần trăm) do ảnh hưởng của các đợt điều chỉnh giá xăng, dầu vào ngày 27/4/2021 và ngày 12/5/2021 làm chỉ số giá xăng tăng 2,12%, dầu diezen tăng 2,8%.
Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,4% (làm CPI chung tăng 0,08 điểm phần trăm) do giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 2,93% tăng theo giá nguyên, nhiên, vật liệu đầu vào; bên cạnh đó chỉ số giá điện, nước sinh hoạt lần lượt tăng 2,54% và 1,27% do nhu cầu tiêu dùng tăng; giá dầu hỏa tăng 5,07%.
Theo Tổng cục thông kê, giá nguyên liệu tăng cao trên thị trường thế giới, cùng với nhu cầu xây dựng trong nước tăng làm cho giá nguyên liệu đầu vào sản xuất sản phẩm gang, sắt, thép tháng 5/2021 tăng 4,83% so với tháng trước và tăng 7,26% so với tháng 5/2020, bình quân 5 tháng đầu năm 2021 tăng 7,76% so với cùng kỳ năm trước.
Nhóm đồ uống và thuốc lá và nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình cùng tăng 0,09% chủ yếu do thời tiết nắng nóng khi vào hè làm nhu cầu giải khát và tiêu dùng các mặt hàng như tủ lạnh, máy điều hòa nhiệt độ, quạt điện tăng.
Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,04% (làm CPI chung tăng 0,01 điểm phần trăm), trong đó: lương thực giảm 0,09%; thực phẩm giảm 0,05%; riêng ăn uống ngoài gia đình tăng 0,31% chủ yếu do trong tháng có kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5.
Ở các mặt hàng lương thực, giá gạo đã giảm 0,19% do nguồn cung dồi dào tại các tỉnh phía Nam và giảm theo giá gạo xuất khẩu.
Còn các mặt hàng thực phẩm thì giá thịt lợn giảm 1,61% (làm CPI chung giảm 0,05 điểm phần trăm) do dịch tả lợn châu Phi được kiểm soát tốt, nguồn cung thịt lợn đảm bảo; giá các sản phẩm chế biến từ thịt lợn giảm (giá thịt quay, giò, chả giảm 0,58%; mỡ động vật giảm 3,45%); giá thịt gia cầm giảm 0,1%. Ở chiều ngược lại, giá thủy sản tươi sống tăng 0,07%; giá thủy hải sản chế biến tăng 0,03%; giá thịt gà tăng 0,09%; giá rau tươi, khô và chế biến tăng 2,62%.
Nhóm giáo dục tăng 0,03%, trong đó giá văn phòng phẩm tăng 0,25%.
Nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,01% chủ yếu do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp lan rộng tại nhiều địa phương, người dân tăng mua các loại thuốc tăng cường hệ miễn dịch làm giá các loại thuốc tăng 0,03%.
Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,06%.
Các nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm gồm: nhóm văn hóa, giải trí và du lịch chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19 giảm 0,23% chủ yếu do giá dịch vụ du lịch trọn gói giảm 0,7%, bên cạnh đó, giá nhóm cây, hoa cảnh giảm 2,05% do thời tiết thuận lợi, đang rộ mùa.
Nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,15% chủ yếu do các doanh nghiệp đẩy mạnh chương trình khuyến mại giảm giá đối với các sản phẩm điện thoại mẫu mã cũ.
Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép giảm 0,01%.
CPI tháng 5/2021 tăng tăng 1,43% so với tháng 12/2020 và tăng 2,9% so với tháng 5/2020. Bình quân 5 tháng đầu năm 2021, CPI tăng 1,29% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016.
Lạm phát cơ bản tháng 5/2021 tăng 0,15% so với tháng trước và tăng 1,13% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ bản bình quân 5 tháng đầu năm nay tăng 0,82% so với cùng kỳ năm 2020.
