Mờ mịt số phận các dự án điện mặt trời tập trung

Số phận của các dự án điện mặt trời (ĐMT) tập trung tiếp tục là nội dung đáng chú ý trong tờ trình mới nhất về kế hoạch thực hiện quy hoạch điện VIII vừa được Bộ Công thương trình Chính phủ.

Đối tượng được đề cập cụ thể trong dự thảo kế hoạch là 23 dự án/phần dự án điện mặt trời chuyển tiếp với tổng công suất khoảng 2.330MW, thuộc địa bàn 11 tỉnh.

Các dự án này đã được duyệt quy hoạch, chấp thuận chủ trương, giao chủ đầu tư và đang triển khai ở các mức độ khác nhau.

Cụ thể, đã đóng điện theo cơ chế chuyển tiếp năm dự án với tổng công suất khoảng 343MW, hoàn thành thi công một dự án 79MW đã hoàn thành thi công, chuẩn bị thi công bảy dự án tổng 322MW. Mười dự án còn lại với khoảng 1.590MW đang thực hiện thủ tục chuẩn bị đầu tư.

Theo yêu cầu của quy hoạch điện VIII, việc đề xuất danh mục các dự án nguồn, lưới điện phải theo 9 tiêu chí.

Kết quả cho thấy, trong số 23 dự án ĐMT nói trên vẫn còn hai dự án gồm Phù Mỹ 1, 3 với tổng công suất khoảng 90MW tại Bình Định chưa có thông tin do tỉnh chưa có văn bản trả lời.

Đặc biệt, Bộ Công thương cũng cho biết, liên quan đến ĐMT tập trung, tất cả các tỉnh đều không cam kết chắc chắn về tình trạng sai phạm, cũng như thiếu thông tin về hiệu quả đầu tư của dự án.

Một nguyên nhân khác, trong kết luận 1027 được ban hành hồi tháng 4 vừa qua, Thanh tra Chính phủ nêu rõ, việc bổ sung các dự án ĐMT là không có căn cứ, cơ sở pháp lý về quy hoạch. 

Từ đây, Bộ Công thương kiến nghị Thủ tướng giao UBND các tỉnh có dự án tiếp tục rà soát theo các yêu cầu nêu tại Quyết định 500 phê duyệt quy hoạch điện VIII, tổng hợp báo cáo gửi bộ và Thủ tướng.

Ở diễn biến mới nhất, Bộ Công thương cho biết đã nhận được thông tin phản hồi của 58/63 tỉnh thành liên quan đến số liệu phục vụ lập kế hoạch thực hiện quy hoạch điện VIII. 

Điểm đáng chú ý là danh mục dự án nguồn điện đề xuất của các địa phương quá lớn so với nhu cầu phát triển xác định tại quy hoạch điện VIII.

58 địa phương đề nghị phát triển tổng công suất điện gấp nhiều lần so với tính toán được phân bổ theo quy hoạch điện VIII. 

Đề nghị của hầu hết địa phương không đáp ứng yêu cầu xây dựng danh mục dự án trong phạm vi lượng công suất nguồn năng lượng tái tạo, thủy điện nhỏ tính toán cho từng tỉnh/thành phố đã nêu tại lần trình hồi tháng 10 vừa qua của Bộ Công thương.

Số liệu thể hiện, 4 loại hình nguồn điện đều được các địa phương đăng ký đề xuất cao gấp từ 1,5 - 4 lần công suất tính toán.

Cụ thể, 38 địa phương đề xuất hơn 55.600MW điện gió trên bờ, tương đương gấp 3 lần tính toán phân bổ. 26 địa phương đăng ký 5.000MW thủy điện nhỏ, gần gấp đôi tính toán. 32 địa phương đề xuất 2.100MW điện sinh khối, gấp gần 4 lần tính toán. 

Trước tình hình này, Bộ Công thương đề nghị xem xét giải pháp kéo dài thêm thời gian cho các địa phương để hoàn thiện đề xuất danh mục dự án theo yêu cầu.

Đồng thời, việc phê duyệt danh mục sẽ được chia thành hai giai đoạn. 

Giai đoạn 1 gồm danh mục các dự án nguồn, lưới điện quan trọng, ưu tiên (chiếm 75% tổng công suất nguồn tăng thêm, hầu như toàn bộ lưới truyền tải) và quy mô phát triển nguồn năng lượng tái tạo, thủy điện nhỏ đến cấp tỉnh.

Giai đoạn 2 gồm chi tiết danh mục các dự án nguồn năng lượng tái tạo, thủy điện nhỏ và lưới điện đấu nối đồng bộ do các địa phương đề xuất trong thời hạn 3 tháng từ ngày phê duyệt giai đoạn 1.