Shark Louis Nguyễn: Người việt bị thiệt thòi trong câu chuyện xuất khẩu nông sản

Trở về Việt Nam từ năm 2003, thời điểm đó, Shark Louis Nguyễn nhận thấy tình trạng hàng nông sản Việt xuất khẩu sang thị trường Mỹ, phần đông phải qua các thương lái hoặc các công ty nước ngoài quản lý để tới tay người tiêu dùng. 'Bởi vì khi bạn muốn xuất khẩu sang Mỹ hay các nước khác, bạn phải biết về logistic, hải quan, thuế, hệ thông phân phối, thị trường, giá cả tại nước bạn...', ông cho biết.

Do đó, hầu hết người việt thường chỉ được hưởng 1 phần lợi nhuận nào đó khoảng 5-10% trong đơn hàng. Trong khi đó, các đơn vị còn lại do người nước ngoài làm chủ lại có thể lời tới hơn 10 lần so với những gì chủ hàng người Việt nhận được, khi họ tự quyết giá bán các sản phẩm Việt đến tay người tiêu dùng.

Với lý do đó, ‘Tôi cảm thấy hơi thiệt thòi cho người Việt. Nhiều năm qua, tôi luôn muốn bằng cách nào đó để thay đổi vấn đề này’.

Có lẽ đó cũng là một trong những lý do mà ông quyết định đầu tư vào Công ty startup Hoa Nắng, thương hiệu gạo hữu cơ trên chương trình Shark Tank Việt Nam mới đây. Điều đó đã gây ra nhiều tranh cãi khi đội ngũ vận hành của công ty này chỉ nắm có 6% cổ phần.

Đề cập tới chuyện này trên chương trình café khởi nghiệp, doanh nhân có lý giải quyết định đầu tư rằng, ông ấn tượng với sự trung thành, tâm huyết của Lâm Anh Tú, Đặng Thị Trường An – hai thí sinh gọi vốn. Thậm chí, họ bỏ tiền túi, bán xe, thế chấp nhà cửa để duy trì tài chính công ty. Ngoài ra, gạo hữu cơ là sản phẩm sạch, tốt cho sức khỏe người dùng.

Bởi vì theo ông, một trong những yếu tố quan trọng để đưa ra quyết định đầu tư vào các công ty starup chính là vấn đề minh bạch và liêm chính của những người thành lập công ty đó. ‘Khi mình làm việc với người thật thà, mình sẽ cảm thấy hợp và vui hơn. Khi họ không che dấu gì, điều đó sẽ tạo nên sự hòa đồng và làm việc dễ dàng hơn’

‘Đầu tư giống như một cuộc hôn nhân. Nếu 2 người vội vàng bước vào cuộc hôn nhân đó mà không tìm hiểu rõ thì không thể đồng hành lâu dài’, ông Louis nhận định.

Đó cũng là một trong những rào cản lớn đối với nhà đầu tư nước ngoài khi xem xét các thị trường mới nổi, vì họ sợ bị lừa gạt. Bởi vậy, họ chuộng đầu tư vào các công ty đã được niêm yết trên sàn và đã được nhà nước quản lý, bảo vệ và có tính thanh khoản cao. Do đó, đầu tư chứng khoán sẽ rủi ro thấp hơn đối với các công ty tư nhân, starup, bất động sản hay bitcoin,…

Quay trở lại với Hoa Nắng, ông Louis cho biết, công ty này hiện cung cấp sản phẩm cho một số tập đoàn, doanh nghiệp hữu cơ. Dù doanh thu, lợi nhuận ổn định, không lỗ nhưng chưa phủ rộng bởi giá gạo hữu cơ gấp 2,5 lần gạo thường khiến người tiêu dùng trong nước khó chi trả.

Louis tiết lộ, ông đã trao đổi để công ty phát triển thêm nhiều mặt hàng hữu cơ khác trong quá trình thẩm định. Điều này vừa mở rộng sự lựa chọn của khách hàng vừa đẩy mạnh tiềm năng xuất khẩu sản phẩm hữu cơ Việt ra quốc tế.

Kể từ khi thành lập, Quỹ đầu tư SAM chủ yếu đầu tư vào chứng khoán, bất động sản, doanh nghiệp cổ phần hóa nhà nước. Gần đây, SAM mới tập trung tìm kiếm, đầu tư vào công ty khởi nghiệp. Đánh giá 90% startup thất bại nhưng Louis vẫn nhập cuộc vì muốn nắm bắt cơ hội khi thị trường khởi nghiệp đang bùng nổ trên toàn thế giới. “Càng rủi ro sẽ càng nhiều lợi nhuận, ít rủi ro thì ít lợi nhuận”, ông nói.

Sống đã được gần 30 năm bên Mỹ, ngay tại thung lũng khởi nghiệp Silicon Valley. Ông cảm thấy, ‘Khởi nghiệp đã nằm trong máu của mình. Do đó, tôi luôn cảm thấy ngành khởi nghiệp là ngành rất hấp dẫn. Tôi cảm thấy thời điểm này là đúng để tìm hiểm về các công ty khởi nghiệp’.