Nghị quyết giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu, mỡ nhờn về mức sàn trong khung thuế đã được thông qua tại phiên họp Ủy ban thường vụ Quốc hội bất thường sáng 6/7.
Theo đó, chính sách sẽ có hiệu lực từ 11/7/2022 đến 31/12/2022. Thuế bảo vệ môi trường của xăng giảm từ 2.000 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít; nhiên liệu bay giảm từ 1.500 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít;
Trong khi đó, thuế bảo vệ môi trường của dầu diesel giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 500 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 300 đồng/lít; mỡ nhờn giảm từ 1.000 đồng/kg xuống mức sàn 300 đồng/kg; dầu hỏa giữ mức 300 đồng/lít vì đây là mức sàn trong khung mức thuế.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, việc tiếp tục giảm thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng dầu là hết sức cần thiết nhằm góp phần bình ổn và tiếp tục giảm mức tăng giá xăng dầu trong nước trước bối cảnh biến động của thị trường xăng dầu thế giới, góp phần vào thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội cũng như giải quyết khó khăn cho đời sống người dân và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, theo ông Tùng, nếu nội dung này được trình xem xét quyết định sớm hơn sẽ tốt hơn nữa.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Trang tin Quốc hộiBên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cũng đề nghị có thêm đánh giá tác động của việc giảm thuế bảo vệ môi trường đến việc giảm giá xăng dầu trên thực tế. Bởi tỷ trọng thuế trong giá xăng dầu so với các nước là thấp. Cho nên tác động của việc giảm thuế chưa chắc đã tác động lớn đến giảm giá. Ngoài ra, tác động đến ngân sách nhà nước cũng cần được xem xét.
Tính toán của Chính phủ cho thấy, khi giảm thêm thuế bảo vệ môi trường lần này, giá xăng hạ, giúp giảm CPI bình quân năm nay khoảng 0,15%. Tuy nhiên, CPI là số tương đối, trong khi thuế bảo vệ môi trường là số tuyệt đối, nên tác động việc giảm thuế này tới lạm phát còn phụ thuộc vào biến động của giá bán lẻ tại mỗi kỳ điều hành. Mặt khác, giá bán lẻ trong nước phụ thuộc chủ yếu vào giá xăng dầu thành phẩm thế giới, nên mức giảm vẫn phải theo biến động thế giới.
Chính phủ cũng cho hay, giảm thuế bảo vệ môi trường xăng dầu, mỡ nhờn về mức sàn cũng giúp giảm tỷ trọng thuế 1,65 - 2,72% tuỳ mặt hàng trong cơ cấu giá cơ sở.
Bên cạnh giảm thuế môi trường với xăng dầu, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Chính phủ nghiên cứu sửa Nghị định liên quan tới thuế nhập khẩu ưu đãi (MFN), để đa dạng hoá nguồn cung xăng dầu.
Trường hợp giá xăng dầu tiếp tục tăng cao hoặc neo ở mức cao tác động tới chỉ số lạm phát, kinh tế vĩ mô, ông Huệ đề nghị Chính phủ cũng sớm nghiên cứu thuế giá trị gia tăng (VAT), thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu để trình Quốc hội xem xét, quyết định phù hợp.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại phiên họp ngày 6/7.Ngoài giảm thuế, Chính phủ cũng cần nghiên cứu có chính sách hỗ trợ một số đối tượng chịu tác động trực tiếp bởi giá xăng dầu, như ngư dân đánh bắt thuỷ hải sản, giao thông vận tải, người nghèo, thu nhập thấp...
Trước đó, ở lần điều chỉnh giảm đầu tiên đối với thuế bảo vệ môi trường từ ngày 1/4, theo tính toán của Chính phủ, giúp giá xăng dầu giảm 0,59% so với tháng 3, làm CPI chung giảm 0,06 điểm phần trăm. Tuy nhiên, việc giảm thuế này cũng làm giảm thu ngân sách cả năm trên 32.500 tỷ đồng.
Giá xăng dầu bán lẻ trong nước đã được điều chỉnh 17 lần trong năm nay, trong đó tăng giá 13 lần, giảm 4 lần. Mỗi lít xăng E5 RON 92 hiện tối đa ở mức 30.890 đồng, RON 95-III ở mức 32.760 đồng, tăng lần lượt 8.340 - 9.470 đồng so với cuối năm 2021.
Theo tính toán hiện nay, chi phí xăng, dầu trong nền kinh tế Việt Nam chiếm khoảng 3,52% tổng chi phí của nền kinh tế, gas khoảng 1,45%. Tổng cục Thống kê cho biết, nếu giá xăng, dầu tăng khoảng 10% thì GDP của toàn bộ nền kinh tế giảm khoảng 0,5%. Do đó, trong bối cảnh giá dầu tăng như hiện nay thì việc bình ổn giá là hết sức quan trọng, vừa kiềm chế lạm phát.
Liên quan đến các loại thuế khác và điều hành về giá xăng dầu, Chủ tịch Quốc hội cho biết do tính chất quan trọng của xăng dầu nên vừa phải đảm bảo nguồn cung nguồn cung xăng dầu - đây là yếu tố then chốt, quyết định và vừa vừa phải bình ổn giá.
Trong trường hợp tiếp tục có biến động về giá xăng dầu, các cách xem xét trong điều hành gồm tiếp tục xem xét để cắt giảm một số loại thuế và Chính phủ có đề xuất liên quan thuế VAT thuộc thẩm quyền của Quốc hội; điều chỉnh thuế nhập khẩu thuộc thẩm quyền của Chính phủ.
Hiện nay thuế nhập khẩu có hai loại là thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt theo các cam kết đối với các hiệp định thương mại tự do FTA và thuế nhập khẩu ưu đãi MFN. Đối với thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt theo các FTA, thuế hiện hành đối với các cam kết hiệp định này, xăng là 8%. Đến ngày 1/1/2023 xăng chỉ còn 5%, dầu vẫn là 0%. Đến ngày 1/1/2024, là thời điểm cuối cùng theo các cam kết này thì cả xăng và dầu đều về 0%. Khi đó, trong công thức tính giá cơ sở của mặt hàng xăng dầu sẽ tự động giảm.
Như vậy trong công thức cơ sở để tính giá xăng dầu không còn thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt nữa. Đối với thuế nhập khẩu ưu đãi MFN, hiện nay là xăng dầu diesel là 20% và dầu hỏa và nhiên liệu bay là 7%. Đây là thẩm quyền của Chính phủ cần sớm tính toán để phù hợp với việc thực hiện các cam kết quốc tế.
