Dự báo mới nhất của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho thấy, tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2018 có thể đạt mức 6,88% so với dự báo 6,71% hồi tháng 7/2018. Dù vậy, Việt Nam vẫn chưa trở lại quỹ đạo tăng trưởng cao từng đạt được trong giai đoạn 1990 - 2006.
Tăng trưởng xuất khẩu cả năm được dự báo ở mức 13,34%, thặng dư thương mại ở mức 5,1 tỷ USD và lạm phát bình quân năm 2018 có thể đạt 3,97%.
Về lạm phát, theo ông Nguyễn Anh Dương, Trưởng ban Ban Chính sách kinh tế vĩ mô thuộc CIEM, quý 3/2018 chứng kiến những diễn biến phức tạp hơn của chỉ số giá tiêu dùng. CPI bình quân tăng 4,14% trong quý và 3,57% trong 9 tháng đầu năm.
“Dù có lo ngại về rủi ro lạm phát tại một thời điểm, song mục tiêu lạm phát năm 2018 bình quân 4% có khả năng đạt được”, ông Dương cho biết.
Tại hội thảo Kinh tế Việt Nam: Tiếp tục khơi dòng cải cách và củng cố niềm tin đầu tư do CIEM tổ chức với sự hỗ trợ của Chương trình Australia Hỗ trợ cải cách kinh tế Việt Nam (Aus4Reform), đại diện CIEM nhấn mạnh, điểm nổi bật của nền kinh tế trong quý 3/2018 là tốc độ tăng GDP đạt 6,88% và tính chung 9 tháng đầu năm đạt mức 6,98%, cao hơn cùng kỳ nhiều năm trước đó.
Giai đoạn 9 tháng đầu năm đã giúp hình dung tốt hơn về bối cảnh và kết quả phát triển kinh tế - xã hội cả năm 2018. Tăng trưởng kinh tế không suy giảm liên tục qua các quý như lo ngại. Các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản diễn biến tích cực.
Quan trọng hơn, Việt Nam bước đầu đã thể hiện được năng lực ứng phó với các biến động bất lợi (về tỷ giá, lãi suất...) từ thị trường thế giới truyền tải qua các kênh hội nhập kinh tế quốc tế. Những chuyển biến ấy càng đáng lưu tâm hơn khi bối cảnh điều hành hiện tại bao gồm áp lực lạm phát trong nước và rủi ro suy giảm tổng cầu của kinh tế thế giới khá giống, dù ở mức độ thấp hơn so với giai đoạn cuối quý 3, đầu quý 4/2008.
Ông Dương đánh giá, việc duy trì đà tăng trưởng kinh tế trong 4 - 8 quý tới không quá khó nhưng cần quan tâm đến tính bền vững về sau bởi lẽ cả tiêu dùng cuối cùng và tích lũy tài sản đều tăng chậm lại, xuất khẩu vẫn chủ yếu do khu vực FDI, đồng thời cần có cái nhìn khách quan hơn về việc đa dạng hoá mặt hàng và thị trường xuất khẩu.
Theo các chuyên gia của CIEM, diễn biến kinh tế vĩ mô trong quý 4/2018 có thể chịu ảnh hưởng của một số yếu tố. Thứ nhất, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc còn diễn biến khó lường, do còn phụ thuộc vào khả năng đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, cũng như độ nhất quán chính sách của Mỹ sau bầu cử giữa kỳ.
Thứ hai, thị trường tài chính thế giới nói chung và các thị trường mới nổi trở nên dễ bị tổn thương hơn trước xu hướng gia tăng bảo hộ và biến động của dòng vốn đầu tư.
Thứ ba, các nền kinh tế chủ chốt chưa công khai can thiệp trực tiếp vào chính sách tỷ giá.
Thứ tư, tiến triển trong quá trình đàm phán/phê chuẩn một số hiệp định thương mại tự do mới như RCEP, CPTPP, EVFTA có thể củng cố niềm tin cho nhà đầu tư nước ngoài ở/vào Việt Nam.
Với những cân nhắc ấy, cam kết ổn định kinh tế vĩ mô và tái cơ cấu kinh tế là cần thiết, song không đủ. Việt Nam cần nhiều hơn khả năng giám sát lưu chuyển vốn và hàng hóa từ các thị trường vào Việt Nam và cách tiếp cận linh hoạt, thực dụng trong quan hệ kinh tế với các đối tác chủ chốt.
Các chuyên gia nhận định, việc ưu tiên chính sách cần tiếp tục tập trung vào cải thiện nền tảng kinh tế vi mô và đổi mới hệ thống thể chế kinh tế theo hướng thân thiện hơn với sáng tạo và môi trường, gắn với xử lý hiệu quả những rủi ro trong môi trường kinh tế quốc tế đầy biến động.
