Đề xuất 5 lĩnh vực tăng cường hợp tác Việt Nam - Hoa Kỳ

Năm 2025 đánh dấu 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, một hành trình đầy nỗ lực đưa quan hệ hai nước từ đối đầu thành đối tác, từ nghi ngờ thành tin cậy, từ quá khứ đau thương thành hiện tại hợp tác toàn diện và tương lai cùng phát triển thịnh vượng.

Nhận định trên được Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh trong phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh kinh doanh Việt Nam - Hoa Kỳ lần thứ 8 sáng ngày 12/11.

Theo Phó thủ tướng, quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ có thể được khái quát trong năm cụm từ khóa: "Tin cậy và chiến lược", "Hợp tác toàn diện", "Phát triển cùng thắng", "Đối tác trách nhiệm" và "Kiến tạo tương lai".

Chính lòng tin chiến lược và chỉ có lòng tin chiến lược đã giúp hai nước gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai để trở thành một hình mẫu trong quan hệ quốc tế.

Trong đó, việc hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2023 là minh chứng tiêu biểu nhất, thành quả nổi bật nhất của ba thập niên xây đắp lòng tin chiến lược không mệt mỏi giữa hai bên, trong đó đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp hai nước, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ, rất quan trọng.

Về hợp tác toàn diện, quan hệ hai nước được đánh giá đã vượt khỏi khuôn khổ song phương thông thường để phát triển toàn diện trên mọi lĩnh vực từ chính trị, quốc phòng, kinh tế, giáo dục, văn hóa, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, y tế và biến đổi khí hậu, khắc phục hậu quả chiến tranh…

Về thương mại, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu đầu tiên của Việt Nam vượt mốc 100 tỷ USD và hiện là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam. Về đầu tư, hầu hết tập đoàn lớn ở Hoa Kỳ đều hiện diện và đầu tư hiệu quả ở Việt Nam.

Về phát triển cùng thắng, Phó thủ tướng nhấn mạnh, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ không phải là mối quan hệ "cho - nhận", "được - mất" mà là mối quan hệ "cùng kiến tạo - cùng phát triển - cùng thắng".

Về đối tác trách nhiệm, trong bối cảnh thế giới đang chuyển dịch sâu sắc với các vấn đề mang tính toàn cầu, toàn dân, toàn diện, Việt Nam và Hoa Kỳ không chỉ hợp tác song phương, mà còn là đối tác trách nhiệm cùng phối hợp trong các vấn đề khu vực và toàn cầu để gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định; kiến tạo trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, công bằng; thúc đẩy phát triển bao trùm và bền vững.

Về kiến tạo tương lai, Phó thủ tướng nhận định, trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên kết nối và hội nhập sâu rộng, kỷ nguyên công nghệ thông minh và đổi mới sáng tạo, quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ đã lấy hợp tác số, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo là một trong những trụ cột ưu tiên. Đây chính là nền tảng đột phá để đưa quan hệ hai nước cùng kiến tạo một tương lai phát triển xanh, bền vững trong kỷ nguyên số.

5 lĩnh vực tăng cường hợp tác trong thời gian tới

Để phát huy các thành quả hợp tác đã đạt được, tận dụng tốt nhất cơ hội từ mối quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ, Phó thủ tướng đề xuất năm lĩnh vực hợp tác trong thời gian tới.

Trước hết là hợp tác về bán dẫn và công nghệ cao. Phó Thủ tướng đề nghị, cộng đồng doanh nghiệp hai bên hợp tác phát triển hệ sinh thái bán dẫn, trung tâm R&D, trung tâm dữ liệu và AI tại Việt Nam; tăng cường hợp tác với các tập đoàn hàng đầu của Hoa Kỳ.

Bên cạnh đó là hợp tác về năng lượng sạch và tăng trưởng xanh, hợp tác trong điện gió ngoài khơi, điện mặt trời, hydrogen, lưu trữ năng lượng và lưới điện thông minh; hỗ trợ Việt Nam đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Ngoài ra, Phó thủ tướng cũng đề xuất hợp tác về chuỗi cung ứng chiến lược, phát triển chuỗi cung ứng linh hoạt, đa dạng, bền vững; thúc đẩy kết nối vùng, logistics thông minh, giảm chi phí vận tải. Đơn cử, mở rộng hợp tác với các chuỗi như Walmart, Costco, kết nối hàng hóa Việt Nam với chuỗi giá trị toàn cầu.

Không chỉ vậy, hai bên cũng cần hợp tác về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, thúc đẩy thương mại dịch vụ số, thanh toán điện tử xuyên biên giới; hợp tác về trí tuệ nhân tạo, an ninh mạng, điện toán đám mây; hợp tác với các tập đoàn dược, công nghệ sinh học Hoa Kỳ để phát triển hệ sinh thái y tế số, chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Cùng với đó là hợp tác về giáo dục - đào tạo và chuyển giao công nghệ, đào tạo kỹ sư công nghệ, chuyên gia bán dẫn, quản trị toàn cầu; kết nối các trường đại học, viện nghiên cứu của hai nước.

5 kỳ vọng đối với cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ

Đối với cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ, Phó thủ tướng mong muốn cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ cùng các cơ quan Chính phủ hai nước tiếp tục tích cực thúc đẩy chuyến thăm Hoa Kỳ của Tổng Bí thư Tô Lâm, tạo đột phá cho quan hệ song phương, mang lại lợi ích cho cả hai nước, trong đó có cộng đồng doanh nghiệp. Việc trao đổi đoàn cấp cao hai nước, nhất là cấp cao nhất, giúp định hướng quan hệ lâu dài, ổn định, bền vững.

Phó thủ tướng cũng đề nghị cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ tiếp tục có tiếng nói tích cực để Chính phủ Hoa Kỳ sớm công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường đầy đủ, phù hợp với thực tiễn phát triển, môi trường pháp lý và cam kết hội nhập quốc tế của Việt Nam.

Cùng với đó, vận động Chính phủ Hoa Kỳ sớm dỡ bỏ các hạn chế còn lại đối với xuất khẩu công nghệ cao sang Việt Nam nhằm củng cố niềm tin chiến lược và thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại giữa hai nước, nhất là hợp tác về khoa học công nghệ, những ngành công nghệ cao trong thời gian tới.

Phó thủ tướng cũng kêu gọi các doanh nghiệp Hoa Kỳ tiếp tục tăng cường hiện diện, đầu tư dài hạn và mở rộng sản xuất tại Việt Nam, khuyến khích các doanh nghiệp khi đầu tư vào Việt Nam thì kết nối và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Phó thủ tướng bày tỏ mong muốn cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ tiếp tục có tiếng nói tích cực để cùng Chính phủ hai nước sớm hoàn tất, thống nhất các nội dung còn lại để ký kết Hiệp định Thương mại đối ứng, công bằng, cân bằng giữa hai nước.

"Trong thế giới đầy biến động hôm nay, chỉ có niềm tin mới tạo nên hợp tác – chỉ có hợp tác mới dẫn đến thịnh vượng – và chỉ có thịnh vượng mới tạo dựng tương lai bền vững", Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Phó thủ tướng cũng khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng và thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế - thương mại công bằng, cùng có lợi với Hoa Kỳ; luôn nỗ lực để xây dựng môi trường kinh doanh ổn định, thuận lợi nhất cho cộng đồng doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp Hoa Kỳ nói riêng để cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển lâu dài tại Việt Nam.

Phó thủ tướng bày tỏ tin tưởng rằng, với nền tảng 30 năm hợp tác, với sự tin cậy chính trị ngày càng cao và sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp hai nước, Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ tiếp tục viết nên chương mới rực rỡ hơn trong quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, vì hòa bình, hợp tác và phát triển thịnh vượng của hai quốc gia và của thế giới.