Du lịch cần 'cách mạng' từ những việc rất nhỏ

14:59, 05/06/2023
Nguyễn Văn Mỹ
Chủ tịch Lửa Việt Tours

Thành tựu du lịch Việt Nam trong những năm qua rất đáng khích lệ nhưng so với tiềm lực, vẫn còn xa kỳ vọng. Để tăng tốc, vượt qua Singapore, bám sát Malaysia và Thái Lan, ngành du lịch phải làm cuộc cách mạng thật sự, bắt đầu từ những việc nhỏ, rất nhỏ.

Việc nhỏ làm chưa được, làm sao có thể làm việc lớn. Xin hãy bắt đầu từ những việc nhỏ. Người Việt có tính cầu thị, tôi cố tin như vậy. Cứ đi du lịch một vòng mấy nước chung quanh, là học được biết bao điều thú vị. Những việc nhỏ nhặt nhưng tinh tế, thể hiện tính nhân văn, thiết thực quan tâm tới du khách. Việc nhỏ nhưng tác dụng lớn, tạo hiệu quả bất ngờ.

Tài xế xe du lịch 30 chỗ trở lên ở Siem Reap luôn thủ sẵn két nhựa nước ngọt đóng chai, cao chừng 20cm, làm bước đệm cho khách xuống xe thoải mái hơn, nhất là với người lớn tuổi và trẻ em. Nhà hàng dã chiến cũng có ổ cắm điện và giá để điện thoại sạc. Quán ăn bình dân luôn có ly nước sôi trụng đũa, muỗng, thức ăn được bọc kín, nước chấm riêng từng người, có muỗng nĩa riêng để sớt thức ăn chung ra từng phần.

Người bán chè ở chợ Mới (phsar Thmey, Phnom Penh) dùng màng nhựa mỏng lót chén đựng chè vì ở chợ, khó mà rửa sạch chén như trong các nhà hàng. Các vé tham quan đều bán sỉ, khuyến khích người mua tham quan lâu hơn. Quần thể Angkor với hàng trăm đền thờ, bán vé ngày, một tặng một, hai tặng ba (một ngày tham quan hai ngày và hai ngày tham quan cả tuần).

Thác và hồ phale ở đảo Rong Saloem (Sihanouk) nằm trong khuôn viên Freedom Resort nhưng khách bên ngoài vào tắm thoải mái, không cát cứ riêng mình hay “ngăn sông cấm chợ”. Nhà khách vua Norodom Shihanouk (1922 – 2012), mấy chục năm nay là khách sạn Raffles Grand Hotel d’Angkor 5 sao, nhà khách mới nhỏ và đơn giản hơn ở đối diện. Hoàng Cung và chùa Ngọc Lục Bảo (còn gọi là chùa Bạc, chùa Vàng) bán vé cho khách tham quan hàng ngày, trừ các buổi quốc vương tiếp khách…

Du lịch cần 'cách mạng' từ những việc rất nhỏ
Tài xế và hướng dẫn viên Campuchia ở Siem Reap đón khách lớn tuổi xuống xe

Năm 2019, Lào đón hơn 4,8 triệu du khách, dù không có biển. Các chính sách về du lịch sinh thái nông lâm của Lào thông thoáng, khoan sức và khuyến khích doanh nghiệp du lịch đầu tư để xuất khẩu tại chỗ. Không “thập diện mai phục”, không trói tay, buộc chân, thậm chí gài bẫy doanh nghiệp; chỉ được “thuê không gian” chứ không được thuê đất như Việt Nam.

Học người Thái cách làm dịch vụ, nghệ thuật để khách chi tiêu. Năm 2019, Thái Lan đón 39,8 triệu lượt khách, xếp thứ 8 thế giới nhưng doanh thu xếp thứ 4, gần 65 tỉ USD. Giá thành tour Thái cực rẻ vì liên kết chặt chẽ. Các điểm mua sắm đưa vào chương trình tour, giá đắt nhưng chất lượng; bao toàn bộ chi phí vận chuyển tour và vẫn trích phần trăm hoa hồng theo doanh thu cho công ty lữ hành, hướng dẫn viên.

Người Thái biến không thành có, thứ gì cũng làm du lịch được. Du khách đến Thái là của người Thái, ăn, ở, đi lại, vui chơi, mua sắm… đều của người Thái. Không lườm nguýt, đốt phong long. Tổng cục Du lịch Thái Lan trực thuộc Thủ tướng, có văn phòng tại 24 quốc gia, nối liền các nước. Tổng cục còn hướng dẫn kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm đặc thù du lịch nông nghiệp.

Học Trung Quốc cách triệt tiêu các công ty lữ hành ma, chụp giựt. Tất cả phải mua, bán và thanh toán qua mạng. Ngành thuế cung cấp mã số để các công ty hợp pháp vào mạng mua giá ưu đãi, rẻ hơn 30% giá niêm yết. Các công ty trốn thuế sẽ không thể cạnh tranh về giá nếu tự mua trực tiếp. Khách sạn được xếp hạng ABC kèm sao với khung giá linh động. Các điểm tham quan xếp hạng di sản thế giới, quốc gia, tỉnh, vùng (nhỏ hơn tỉnh), di tích, danh thắng với khung giá quy định toàn quốc.

Học người Nhật cách tiết kiệm khi làm lưu trú. Phòng hẹp nhưng hơn cả đủ tiện nghi, tiết kiệm diện tích, tiết kiệm điện. Các điểm tham quan không hoành tráng nhưng rộng mênh mông. Điểm nào cũng cách bãi xe gần cây số. Đi bộ vào và đi bộ tham quan, ai cũng tự nguyện mua nước và đồ ăn đặc sản theo nhu cầu cơ thể. Mỗi buổi chỉ tham quan một điểm.

Rừng tre Sagano (Kyoto) đẹp nao lòng. Rừng tự nhiên nhưng được chăm chút, có lối đi sạch đẹp với hàng rào từ cành tre vụn (một cách tiết kiệm sáng tạo). Du khách ngày nào cũng nhộn nhịp. Đến Kyoto là đến Sagano chụp ảnh và nghe tre hòa nhạc, thầm thì chuyện trời đất vào những thời khắc khác nhau trong ngày và trong năm. Khu du lịch đẹp ngỡ ngàng nhưng không bán vé.

Mấy hướng dẫn viên Nhật Bản cho hay, tiền khách mua đồ ăn, hàng lưu niệm gấp mấy lần tiền vé. Bán vé, sẽ hạn chế khách trở lại. Lương nhân viên phục vụ, vệ sinh rừng tre được trích từ tiền thuế các dịch vụ bên ngoài. Làng cổ Oshino Hakkai (Kanawwaga) dưới chân núi Phú Sĩ cũng không bán vé tham quan. Miễn vé, khách đến nhiều hơn, ở lại lâu hơn và chi tiêu lớn hơn.

Sau lưng ghế ngồi trên xe chở khách, luôn có túi nilong xếp sẵn. Cứ tưởng dành cho khách “xay sinh tố”. Ai dè, để rác. Khi xuống xe, khách đem túi rác bỏ vào thùng. Xe lúc nào cũng sạch như phòng khách sạn. Thùng rác để trước nhà, trên vỉa hè ngăn nắp, phân loại; không nghe mùi rác. Các trạm dừng chủ yếu để khách vệ sinh, thư giãn, hút thuốc. Chỉ bán hàng căn bản chứ không phải cửa hàng đặc sản.

Du lịch Việt Nam phải bắt đầu từ những việc nhỏ 4
Các thùng rác trên đường phố ở Osaka

Nhà vệ sinh Nhật Bản nhất thế giới và trên cả tuyệt vời. Đây là một trong những lý do quan trọng để khách quay lại xứ sở Phù Tang. Nhà vệ sinh có mặt khắp nơi, hiện đại, tiện nghi, thơm sạch. Thái độ và tinh thần phục vụ, người Nhật nhất định không nhường ai. Đến những chiếc ghế, phần lưng hình cầu vẫn có rãnh xẻ. Cứ tưởng ghế bị tật, ai dè để khách treo túi xách không bị tuột.

Còn rất nhiều chuyện nhỏ, có thể học từ những chuyến đi. Phải học và tập làm chăm chút những việc nhỏ, mới mong thành công việc lớn.