Quốc tế

Những rủi ro của chủ nghĩa bảo hộ

Linh Lan Thứ ba, 24/10/2017 - 15:33

Việc sử dụng các biện pháp thương mại sẽ không 'chặn đường sống' của khu vực xuất khẩu ở các thị trường mới nổi, nhưng mọi chuyện sẽ trở nên khó khăn hơn, đặc biệt là nếu các quốc gia có liên quan cảm thấy bị bắt buộc phải áp dụng thuế quan.

Ảnh: The Economist

Sau 8 tháng nhậm chức, lập trường thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump có vẻ không ảnh hưởng quá tiêu cực đến các thị trường mới nổi như nhiều người lo ngại. 

Mặc dù đã tuyên bố hùng hồn trong suốt chiến dịch tranh cử của mình, nhưng ông vẫn chưa áp thuế 35% đối với các công ty Mỹ đặt tại Mexico hoặc 45% thuế cho hàng hoá nhập từ Trung Quốc. Ông cũng chưa rút Mỹ khỏi Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA).

Cho đến nay, thế giới chưa phải chịu đựng một cuộc chiến tranh thương mại nào. Các thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã áp đặt khoảng 11 hạn chế thương mại mới mỗi tháng trong vòng 7 tháng tính tới giữa tháng 5/2017, mức thấp nhất kể từ năm 2008. Họ cũng đã bắt đầu thực hiện 25 biện pháp "thương mại" như thuế chống bán phá giá và trợ cấp đối với hàng nhập khẩu, chính sách nhằm đòi bồi thường cho những hoạt động thương mại không công bằng (thay vì hạn chế thương mại tự do).

Tuy nhiên, thương mại thế giới không có chỗ cho sự chủ quan. Đôi khi những thiệt hại mà ông Trump gây ra cho hệ thống thương mại toàn cầu được đo lường không phải so với hiện trạng mà là những gì ông đã làm. Ví dụ, trong tuần làm việc đầu tiên của mình tại Nhà Trắng, ông đã rút Mỹ khỏi Hiệp định hợp tác xuyên Thái Bình Dương, một hiệp định thương mại và đầu tư với 11 quốc gia khác. 

Theo tính toán của ông Peter Petri thuộc Viện kinh tế quốc tế Peterson và Michael Plummer của Đại học Johns Hopkins, thỏa thuận này có thể đã đóng góp thêm 8% vào tăng trưởng GDP của Việt Nam vào năm 2030 và tương tự với mức tăng trưởng của nền kinh tế Malaysia.

Ông Trump cũng đã âm thầm làm suy yếu WTO và các nguyên tắc đa phương mà tổ chức này đại diện. Chính phủ của ông đã tiến hành một cuộc điều tra về lạm dụng quyền sở hữu trí tuệ của Trung Quốc, viện dẫn những quy định luật pháp cũ của Mỹ mà WTO muốn thay thế. Và ông đã từ chối bắt đầu quá trình bổ nhiệm thẩm phán mới cho các tòa án thương mại.

Thay vì áp đặt mức thuế cao đối với toàn bộ các nền kinh tế, chính quyền của ông Trump đã chuyển sang các biện pháp nhằm vào các mục tiêu cụ thể hơn, chẳng hạn như thuế chống bán phá giá bởi những biện pháp "thương mại" này có thể được triển khai mà không vấp phải sự phản đối của Quốc hội.

Tuy nhiên, nhu cầu đối với các sản phẩm bị bán phá giá hoặc trợ cấp chiếm 3,8% lượng hàng hóa nhập khẩu của Mỹ vào cuối năm 2016, theo tính toán của Chad Bown thuộc PIIE. Các cuộc điều tra đang được tiến hành cho biết con số có thể tăng gấp đôi, lên 7,4%.

Không phải tất cả các biện pháp chống lại toàn cầu hóa đều sẽ được áp dụng cho các nền kinh tế mới nổi. Mối đe dọa của các biện pháp hạn chế về thép đã tạo ra mối nguy đối với Liên minh châu Âu và Canada còn lớn hơn so với Trung Quốc. Và các mục tiêu bị ảnh hưởng của thị trường mới nổi đã trở nên rõ ràng hơn. Các nhà xuất khẩu của Trung Quốc đã quen với chủ nghĩa bảo hộ như vậy. Vào cuối năm ngoái, nước này phải chịu 139 biện pháp tương tự, ảnh hưởng đến 9,2% doanh số bán hàng ở Mỹ.

Vì vậy, việc sử dụng các biện pháp thương mại sẽ không 'chặn đường sống' cho khu vực xuất khẩu của thị trường mới nổi, nhưng mọi chuyện sẽ trở nên khó khăn hơn, đặc biệt là nếu các quốc gia có liên quan cảm thấy bị bắt buộc phải áp dụng thuế quan.

Nền kinh tế mới nổi có nguy cơ cao nhất từ chính sách hạn chế thương mại của ông Trump vẫn là Mexico. Nước này hiện đang bị mắc kẹt trong một cuộc đàm phán khó khăn (NAFTA). Mỹ muốn thắt chặt các quy tắc xuất xứ của hiệp định và bổ sung các quy định chống lại các hành vi thao túng tiền tệ. 

Mỹ cũng muốn tìm kiếm một bên thứ ba để áp đặt thuế đối với hàng nhập khẩu bị bán phá giá hoặc trợ cấp, và muốn các tòa án Mỹ, chứ không phải các ủy ban của NAFTA, giải quyết các tranh chấp về thương mại và đầu tư. Những biện pháp này được kỳ vọng sẽ giúp Mũ giảm mức thâm hụt thương mại lớn hiện nay với các nước thành viên hiệp định, Mexico và Canada.

Thương mại toàn cầu phục hồi bất chấp lo ngại về chủ nghĩa bảo hộ

Thương mại toàn cầu phục hồi bất chấp lo ngại về chủ nghĩa bảo hộ

Quốc tế -  8 năm

Việc ông Donald Trump được bầu làm Tổng thống Mỹ đã làm dấy lên những cảnh báo về những cuộc chiến thương mại và việc chấm dứt toàn cầu hoá.

Nhật, Trung, Hàn cam kết chống lại chủ nghĩa bảo hộ của tổng thống Trump

Nhật, Trung, Hàn cam kết chống lại chủ nghĩa bảo hộ của tổng thống Trump

Quốc tế -  8 năm

Các nhà lãnh đạo tài chính của Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc đã nhóm họp nhằm xây dựng lập trường vững chắc trong việc phản đối các chính sách bảo hộ được tổng thống Mỹ Donald Trump ủng hộ.

Vận hạn của Boeing kéo dài sau vụ rơi máy bay tại Iran

Vận hạn của Boeing kéo dài sau vụ rơi máy bay tại Iran

Quốc tế -  5 năm

2020 bắt đầu không mấy suôn sẻ với nhà sản xuất máy bay Boeing khi thêm một vụ tai nạn máy bay nữa diễn ra.

Năm ‘vỡ mộng’ của những ‘kỳ lân’ khởi nghiệp

Năm ‘vỡ mộng’ của những ‘kỳ lân’ khởi nghiệp

Quốc tế -  5 năm

Được định giá từ 1 tỷ USD trở nên, các doanh nghiệp khởi nghiệp kỳ lân mang theo nhiều tham vọng thay đổi cách thức thế giới vận hành nhưng thị trường lại chẳng hề đơn giản.

Giá dầu tiếp tục tăng, chờ diễn biến mới từ căng thẳng Mỹ - Iran

Giá dầu tiếp tục tăng, chờ diễn biến mới từ căng thẳng Mỹ - Iran

Quốc tế -  5 năm

Giá dầu thô tiếp tục tăng sau vụ không kích của Mỹ tiêu diệt tướng Iran. Đà tăng có thể kéo dài hay không phụ thuộc vào diễn biến của căng thẳng trong tương lai.

Giá dầu, giá vàng tăng mạnh sau vụ Mỹ tiêu diệt tướng Iran

Giá dầu, giá vàng tăng mạnh sau vụ Mỹ tiêu diệt tướng Iran

Quốc tế -  5 năm

Căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Iran khiến giá dầu, giá vàng và các đồng tiền 'rung lắc'.

Giá vàng liệu có tiếp tục tăng trong năm 2020?

Giá vàng liệu có tiếp tục tăng trong năm 2020?

Quốc tế -  5 năm

Giá vàng 2019 đã có mức tăng trưởng năm cao nhất trong khoảng một thập kỷ qua và xu hướng tăng được dự báo sẽ tiếp tục trong năm tới.

Novaland lỗ hơn 600 tỷ đồng trong nửa đầu năm

Novaland lỗ hơn 600 tỷ đồng trong nửa đầu năm

Doanh nghiệp -  1 giờ

Novaland vẫn đối mặt với áp lực đáo hạn 32.000 tỷ đồng, tồn kho lớn, dòng tiền khó khăn và thách thức pháp lý tại nhiều dự án.

Cách chiếc bánh tráng Tân Nhiên kể câu chuyện phát triển bền vững

Cách chiếc bánh tráng Tân Nhiên kể câu chuyện phát triển bền vững

Phát triển bền vững -  2 giờ

Thương hiệu bánh tráng Tân Nhiên vươn lên từ lối suy nghĩ “con đường dẫn đến phát triển bền vững phải bắt đầu từ sự tử tế”.

1Office Next: Từ phần mềm quản trị đến nền tảng kiến tạo

1Office Next: Từ phần mềm quản trị đến nền tảng kiến tạo

Diễn đàn quản trị -  2 giờ

1Office vừa chính thức bước vào giai đoạn phát triển mới với nền tảng 1Office Next, tích hợp AI và Low-code giúp doanh nghiệp tự kiến tạo cách vận hành theo đúng tưởng tượng.

TTC Land hoàn tất mục tiêu lợi nhuận chỉ sau 6 tháng

TTC Land hoàn tất mục tiêu lợi nhuận chỉ sau 6 tháng

Doanh nghiệp -  4 giờ

Tính đến hết tháng 6, lợi nhuận trước thuế của TTC Land đã chạm mốc gần 51 tỷ đồng, hoàn thành 101% kế hoạch lợi nhuận cả năm mà doanh nghiệp đặt ra.

NCB tăng vốn điều lệ lên 19.280 tỷ đồng

NCB tăng vốn điều lệ lên 19.280 tỷ đồng

Tài chính -  4 giờ

Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB, mã chứng khoán NVB) vừa chính thức được thông qua việc phát hành riêng lẻ 750 triệu cổ phần nhằm nâng vốn điều lệ lên 19.280 tỷ đồng, nâng cao năng lực tài chính, giúp NCB từng bước hoàn thành sớm phương án cơ cấu lại (PACCL) và thực thi chiến lược mới trở thành ngân hàng số hiện đại hàng đầu tại Việt Nam.

Tín chỉ carbon có giá bao nhiêu?

Tín chỉ carbon có giá bao nhiêu?

Phát triển bền vững -  4 giờ

Tín chỉ carbon cần một mức giá tương xứng với những giá trị đi kèm, không chỉ là giảm phát thải mà còn lan tỏa tới hệ sinh thái, cộng đồng và xã hội.

Giá vàng hôm nay 29/7: Trượt về đáy 2 tuần

Giá vàng hôm nay 29/7: Trượt về đáy 2 tuần

Vàng -  5 giờ

Giá vàng hôm nay 29/7 giảm nhẹ 100 nghìn đồng/lượng đối với cả vàng miếng và vàng nhẫn SJC. Trong khi đó, thị trường quốc tế tiếp tục giảm phiên thứ 4 liên tiếp, trượt về đáy hai tuần.