Startup công nghệ là động lực mới cho tăng trưởng quốc gia

Báo cáo của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) với nhan đề "Hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ của Việt Nam" cho biết, mục tiêu dài hạn của Chính phủ Việt Nam đối với lĩnh vực này là thu hút tri thức, các tổ chức, cá nhân và doanh nhân để góp phần vào công cuộc phát triển kinh tế, đồng thời tham gia tạo lập các công ty khởi nghiệp thành công.

Chính phủ đã có đề án "Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025" với mục tiêu phát triển 600 doanh nghiệp vào năm 2025 và 100 doanh nghiệp trong số đó sẽ gọi được vốn đầu tư với tổng giá trị ít nhất là 2.000 tỷ đồng.

Mục tiêu này được hỗ trợ bởi Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia và 2 đề án mới là "Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025" và "Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025".

Bà Aimee Hampel-Milagrosa, chuyên gia kinh tế của ADB nhận định: "Chính phủ Việt Nam đã nhận ra rằng, các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ là động lực mới của tăng trưởng cho quốc gia. Để tạo thuận lợi cho quá trình này, Chính phủ đã bắt đầu tập hợp những yếu tố chủ chốt, ví dụ như các ưu đãi khuyến khích về chính sách và tài chính, để tạo ra và xây dựng thế hệ kỳ lân khởi nghiệp tiếp theo của Việt Nam".

Các chuyên gia cho rằng, số lượng Kỳ lân như hiện nay chưa thể hiện đúng tiềm năng của hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam. Dự báo số lượng startup Kỳ lân sẽ bùng nổ trong vài năm tới, có thể 7-8 Kỳ lân vào năm 2025 và đạt con số 10 Kỳ lân vào năm 2030.

Còn theo Ngân hàng HSBC và Công ty KPMG, Việt Nam có thể đón thêm 10 Kỳ lân mới là Propzy, Sipher, Sendo, Jio Health, Clevai, CoolMate, EveHR, Lozi, VUI, HomeBase. Tổng giá trị của 10 doanh nghiệp là 0,3 tỷ USD.

Thực tế, dù chịu ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19, tổng lượng vốn đầu tư vào thị trường khởi nghiệp Việt Nam vẫn đạt hơn 1,4 tỷ USD. Tổng số thương vụ đầu tư cũng đạt mức cao nhất từ trước tới nay, 165 thương vụ, tăng 57% so với năm 2020.

Xét về tốc độ tăng trưởng theo năm, Việt Nam dẫn đầu về số lượng đầu tư và đứng thứ ba về giá trị đầu tư, sau Singapore và Philippines. Tổng số vốn đầu tư vào Việt Nam cũng chiếm 13% tổng giá trị đầu tư vào các công ty khởi nghiệp ở Đông Nam Á.

Năm 2021 có 5 lĩnh vực khởi nghiệp thu hút được nguồn vốn lớn nhất, đó là fintech (26,6%), thương mại điện tử (20,3%), edtech (17,2%), healthtech (7,8%) và phần mềm dịch vụ (6,3%).

Bên cạnh đó, các lĩnh vực công nghệ y tế và công nghệ nông nghiệp cũng đáng chú ý, vì đây là các lĩnh vực có tác động xã hội cao và có tiềm năng đóng góp cho phát triển bền vững và đồng đều.

Tài chính được coi là hạn chế chung đối với sự phát triển của các công ty khởi nghiệp. Bên cạnh đó, một công ty khởi nghiệp thường khó tăng trưởng do không đủ nhân lực.

Đáng chú ý là nhiều trường đại học và viện nghiên cứu ở Việt Nam đang phối hợp với chính quyền các tỉnh và các bộ, ngành Trung ương để thành lập các đơn vị hỗ trợ khởi nghiệp. Họ cũng đang tổ chức các sự kiện khởi nghiệp cho học sinh, sinh viên để thúc đẩy văn hóa khởi nghiệp trong giới trẻ.