Thị trường bất động sản rất cần 'ngòi nổ' để đảo chiều

Dữ liệu của Batdongsan.con.vn cho thấy thị trường bất động sản đầu năm 2023 chưa có nhiều dấu hiệu khởi sắc. Lượt tìm mua đại diện cho nhu cầu và lượng tin đăng phần nào phản ánh nguồn cung của nhiều loại hình bất động sản từ nhà riêng, nhà mặt phố cho đến đất nền, đất dự án đều ghi nhận mức giảm đáng kể. 

Trong đó, đất nền và đất dự án có mức giảm sâu nhất, cụ thể, trong tháng 1/2023, lượng tìm kiếm đất giảm từ 56% đến 66%, số tin đăng giảm từ 66% đến 76% so với tháng 1/2022.

Điểm sáng hiếm hoi của thị trường ở phân khúc chung cư và biệt thự khi thu hút lượng quan tâm lớn hơn, mặc dù thanh khoản còn gặp nhiều khó khăn. Theo dữ liệu của Batdongsan.com.vn, tính trung bình toàn quốc, nhu cầu tìm mua căn hộ tăng 64% và biệt thự tăng 96% so với cùng kỳ năm trước.

Riêng khu vực TP.HCM, mức độ quan tâm tăng 74% đối với chung cư và tăng 131% đối với biệt thự. Lượng tìm mua căn hộ tại TP.HCM tăng mạnh nhất ở các dự án có giá bán dao động trên dưới 55 triệu đồng/m2. Cụ thể, căn hộ tầm giá từ 35-55 triệu đồng/m2 có lượt tìm mua tăng 61%, căn hộ giá trên 55 triệu đồng/m2 tăng 113% so với cùng kỳ 2022.

Hà Nội cũng ghi nhận xu hướng tương tự khi lượt tìm mua chung cư tăng 57%, biệt thự tăng 103%. Mức độ quan tâm đến chung cư Hà Nội trong tháng 1/2023 tăng mạnh nhất ở phân khúc căn hộ có giá rao bán trên 50 triệu đồng/m2, với mức tăng đến 97% so với tháng 1/2022.

Trái ngược với chiều hướng tăng về nhu cầu tìm kiếm, lượng tin đăng bán căn hộ và biệt thự liền kề lại giảm đáng kể vào đầu năm 2023. Ở TP.HCM, lượng tin đăng 2 loại hình này đồng loạt giảm 54%. Tại Hà Nội, lượng tin rao bán chung cư và biệt thự giảm lần lượt là 37% và 50%.

Diễn biến này phản ánh rõ thực trạng khan hiếm nguồn cung sơ cấp triển khai chào bán trên thị trường. Ngoài ra, lượng tồn kho dự án cũ không nhiều khiến số sản phẩm giao dịch thứ cấp cũng kém sôi động nếu so sánh với tháng đầu năm 2022.

Ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Batdongsan.com.vn ước tính cả nước hiện có khoảng 466 dự án, tương ứng với 300,000 căn hộ đang trong quá trình xây dựng hoặc chưa được ấp phép. Tuy nhiên, trong cả năm 2022, chỉ có 19 dự án được cấp phép và mở bán, cung cấp khoảng 18,000 căn hộ.

Trong bối cảnh lực cầu cao nhưng nguồn cung thiếu hụt, mặt bằng giá chung cư ở hai đô thị lớn tiếp tục đà tăng. Tháng 1/2023, giá rao bán căn hộ phân khúc trung cấp (35 – 55 triệu đồng/m2) và căn hộ cao cấp (trên 55 triệu đồng/m2) tại TP.HCM tăng lần lượt là 4% và 7% so với cùng kỳ năm trước. 

Trong khi đó, giá rao bán chung cư Hà Nội tăng mạnh hơn TP.HCM gấp nhiều lần. Cụ thể, mặt bằng giá căn hộ bình dân (dưới 30 triệu đồng/m2) tăng 14%, trung cấp (30 – 50 triệu đồng/m2) tăng 17% và cao cấp (trên 50 triệu đồng/m2) tăng 9%.

Mức giá tăng cao, thị trường bất động sản bán trầm lắng cũng là một trong những nguyên nhân khiến nhu cầu đối với bất động sản cho thuê tăng mạnh .

Trong giai đoạn khoảng hai năm vừa qua, giá bán trên thị trường bất động sản đã được đẩy lên mạnh, mặt bằng giá tăng trung bình 30-40%. Trong khi giá cho thuê chưa có sự tăng trưởng tương ứng. Khi mặt bằng giá cao, thị trường mua bán chững lại, nhà đầu tư bắt đầu chuyển hướng quan tâm sang mảng cho thuê.

Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan.com.vn khu vực miền Nam dự báo, dòng tiền đầu tư 2023 sẽ hướng về các sản phẩm có thể khai thác cho thuê như căn hộ, nhà phố và nhà xưởng cho thuê. Nhóm bất động sản này dễ tiếp cận vốn vay và an toàn trong bối cảnh thị trường chưa thực sự cân bằng.

Thực tế thị trường cho thấy mức độ quan tâm đến các loại hình bất động sản cho thuê từ cuối năm 2022 đến nay vẫn duy trì ở mức cao. Dữ liệu của Batdongsan.com.vn phản ánh ngay trong tháng đầu năm 2023, nhu cầu tìm thuê bất động sản toàn quốc đã tăng 101% so với cùng kỳ năm 2022, nhưng lượng tin đăng cho thuê bất động sản giảm nhẹ 4%.

Ở thị trường TP.HCM, lượt quan tâm tăng ở tất cả các loại hình bất động sản cho thuê, tăng mạnh nhất với chung cư (tăng 157%) và nhà trọ (tăng 107%). Tương tự, ở Hà Nội, nhu cầu thuê chung cư và nhà trọ cũng dẫn dắt thị trường với lượt tìm thuê căn hộ tăng 112% và nhà trọ tăng 38%.

Phát triển cùng chiều với nhu cầu, ngay trong tháng đầu năm 2023, giá thuê trung bình của căn hộ chung cư ở TP.HCM và Hà Nội đã tăng lần lượt là 4% và 8% so với năm 2022, và hiện rơi vào khoảng 13 triệu đồng/căn/tháng. Giá cho thuê nhà trọ còn tăng mạnh hơn, cụ thể, mặt bằng giá thuê nhà trọ ở TP.HCM đã tăng 18%, ở Hà Nội tăng hơn 33%.

Ông Tuấn lý giải, nguyên nhân dẫn đến sự tăng giá này là do nhiều khách hàng chưa có đủ tiền mua nhà nên sẽ đi thuê. Hoặc một số nhóm đi thuê rồi cho thuê lại phục vụ du lịch trong nước. Bên cạnh đó, một số đơn vị thu gọn mô hình làm việc trong năm 2022 thì ở năm 2023 họ quay lại thị trường chung cư thuê những mặt bằng với diện tích nhỏ từ 50-70m2 ở các trung tâm để làm việc. 

Ngoài ra, xu hướng đô thị hoá ngày càng cao nên dân nhập cư vào trung tâm nhiều dẫn đến nhu cầu thuê chung cư, nhà trọ cũng gia tăng và thị trường cho thuê trở nên sôi động hơn.

Đánh giá về tình trạng thị trường bất động sản, ông Quốc Anh cho rằng, thị trường hiện tại tương tự như thời điểm khó khăn năm 2013 và cần “ngòi nổ” để giúp thị trường đảo chiều. 

Vào năm 2013, khi ngành bất động sản khủng hoảng, giao dịch đình trệ, Chính phủ đã thông qua Luật đất đai sửa đổi, đồng thời ban hành gói kích thích 30.000 tỷ đồng với lãi suất 5-6%/năm dành cho phân khúc nhà ở xã hội. Những chính sách này đã giúp tạo lại thói quen giao dịch trên thị trường.

Hiện tại, thị trường cũng cần chính sách cụ thể, tác động trực tiếp vào người mua, bán bất động sản như gói hỗ trợ 70,000 đến 100,000 tỷ đồng, tăng trưởng tín dụng duy trì ở mức 15-16% hoặc cao hơn.

Bên cạnh đó, các sửa đổi pháp lý, việc hoàn thiện các bộ luật liên quan đến thị trường và chính sách của Chính phủ sẽ là yếu tố quan trọng giúp định hình thị trường trong năm 2023.

Ông Quốc Anh cũng cho rằng, Việt Nam cần tránh lặp lại bài học từ Trung Quốc. Sau thời gian thị trường địa ốc trầm lắng kéo dài, mặc dù Chính phủ Trung Quốc đưa ra chính sách 16+ hay gói hỗ trợ 5 tỷ USD nhưng rất khó để kích thích thị trường khi người dân đã có tâm lý và thói quen e ngại giao dịch bất động sản.