Tại buổi làm việc chiều 20/5 với Thủ tướng Phạm Minh Chính về đầu tư công, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, dự kiến giai đoạn 2021–2026 sẽ chỉ còn khoảng 6.400 dự án đầu tư công, giảm 42% so với giai đoạn trước.
Trước đó, giai đoạn 2011–2016 có tới 22 nghìn dự án công nhưng giai đoạn 2016–2020 đã giảm còn 11 nghìn dự án.
Hiệu quả đầu tư công từng bước được cải thiện, đầu tư dàn trải, phân tán dần được hạn chế, số dự án mới giảm dần, tập trung đầu tư hoàn thiện các dự án dở dang, tỷ lệ dự án hoàn thành trong giai đoạn đạt 66,2%, ông Dũng cho biết.
Tuy nhiên, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng Bộ Kế hoạch và đầu tư cần phối hợp với các cơ quan rà soát lại thật kỹ lưỡng, tiếp tục giảm số dự án trong dự kiến kế hoạch đầu tư công giai đoạn tới để tập trung nguồn lực hơn nữa, cương quyết cắt bỏ những dự án chưa cần thiết, không hiệu quả.
“Đầu tư phải có trọng tâm, trọng điểm vào các ngành, lĩnh vực then chốt, các dự án lớn, quan trọng của quốc gia có ý nghĩa liên vùng, tác động lan tỏa, tạo ra không gian phát triển mới, đồng thời chú ý các dự án an sinh xã hội”, Thủ tướng yêu cầu.
Đồng thời, Thủ tướng cũng nhấn mạnh quan điểm: “Dự án đi qua nơi nào, địa phương nơi đó là cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, các địa phương phải lo ngân sách, chịu trách nhiệm về khâu giải phóng mặt bằng cho các dự án. Căn cứ vào tình hình cụ thể, Nhà nước sẽ hỗ trợ một phần kinh phí cho phần xây lắp tại các dự án. Nguồn vốn Nhà nước sẽ đóng vai trò vốn mồi, dẫn dắt các nguồn vốn khác”.
Cùng với đó, phải khuyến khích, bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung để các bộ, cơ quan, địa phương phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, tự lực, tự cường, không trông chờ, ỷ lại và cũng không quá thận trọng.
Báo cáo rõ với Thủ tướng các bộ, cơ quan, địa phương làm tốt, những nơi chưa tích cực, các nguyên nhân gây chậm tiến độ các dự án.
Những vấn đề đã “chín”, đã rõ, được thực tiễn chứng minh là đúng, thực hiện có hiệu quả, được đa số đồng tình thì tiếp tục thực hiện; những vấn đề chưa có quy định hoặc vượt quy định thì mạnh dạn thí điểm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội.
Thủ tướng yêu cầu báo cáo về việc triển khai các dự án lớn như sân bay Long Thành, cao tốc Bắc – Nam…
Bên cạnh đó, các dự án theo hình thức đối tác công tư (PPP) cần phải đẩy mạnh triển khai trên nguyên tắc hài hòa lợi ích giữa nhà nước, nhà đầu tư, người dân và chia sẻ rủi ro.
“Đẩy mạnh hợp tác công tư để huy động mọi nguồn lực cho phát triển, tập trung cho 3 khâu đột phá chiến lược, khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, kéo dài, cương quyết xóa bỏ “xin-cho” và chống tiêu cực, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với thiết kế công cụ để tăng cường giám sát, kiểm tra, khen thưởng, kỷ luật nghiêm minh, kịp thời tháo gỡ các vướng mắc thể chế, cải cách thủ tục hành chính, bổ sung các quy định cần thiết”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Thực tế cũng cho thấy, trước khi giải phóng mặt bằng, các dự án rất khó thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư, nhưng sau khi có mặt bằng sạch, dự án sẽ trở nên hấp dẫn hơn nhiều đối với các nhà đầu tư.
Cũng tại buổi làm việc, lãnh đạo các bộ cho rằng trong giai đoạn mới, phải đẩy mạnh thu hút các nguồn lực xã hội, tiếp tục cơ cấu lại đầu tư công để đóng vai trò dẫn dắt, huy động đầu tư ngoài nhà nước.
Theo Bộ Kế hoạch và đầu tư, kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công 3 tháng đầu năm nay đạt 13,17% kế hoạch được giao, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm 2020 (13,09%).
Tuy nhiên, hết tháng 3, bên cạnh một số bộ, ngành và địa phương có tiến độ giải ngân đạt khá, vẫn còn 31 bộ, ngành chưa giải ngân kế hoạch.
Đáng chú ý là đối với vốn nước ngoài, duy nhất có Bộ Giao thông vận tải giải ngân, còn lại đều chưa giải ngân kế hoạch vốn nước ngoài nguồn ngân sách trung ương năm 2021.
