Vì sao người lao động ngại tham gia bảo hiểm xã hội?

Phương Nga - 16:43, 22/08/2017

TheLEADERMột số cơ quan bảo hiểm xã hội gây phiền hà hoặc có thái độ không nhiệt tình làm nản lòng người tham gia bảo hiểm xã hội.

Vì sao người lao động ngại tham gia bảo hiểm xã hội?
Ông Đỗ Ngọc Thọ - Phó Trưởng ban Thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam

Hiện nay, ở nước ta mới có hơn 13,4 triệu người (chiếm 24% lao động) tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện, bắt buộc. Trong khi đó, Chính phủ đặt ra mục tiêu đến năm 2020, cả nước phải đạt 50% lao động tham gia. Lý do là nhiều chính sách ưu việt của BHXH chưa thực sự được một bộ phận người lao động quan tâm.

Tại buổi tọa đàm: “Phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội” do Cổng thông tin Chính phủ tổ chức, ông Đỗ Ngọc Thọ - Phó Trưởng ban Thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng này.

Đầu tiên là điều kiện phát triển kinh tế - xã hội nước ta thời gian qua gặp nhiều khó khăn, nên việc chuyển đổi cơ cấu lao động từ phi chính thức sang chính thức còn hạn chế. Nhiều doanh nghiệp giải thể hoặc thu hẹp kinh doanh, dẫn đến cắt giảm lao động. Mặc dù có nhiều doanh nghiệp mới được thành lập nhưng có quy mô nhỏ, hoặc siêu nhỏ, sử dụng ít lao động.

Một nguyên nhân quan trọng khác là ý thức tuân thủ pháp luật của một bộ phận doanh nghiệp còn kém trong khi cơ chế kiểm soát còn nhiều bất cập. Công tác thanh tra, kiểm tra của ngành lao động không thường xuyên, phía cơ quan BHXH được giao thanh tra nhưng chưa thực hiện được nhiều.

Thời gian qua, cơ quan BHXH đã nỗ lực cải cách thủ tục hành chính như tinh giảm quy trình đăng ký đóng BHXH, đơn giản hóa các biểu mẫu..., nhưng còn một số cơ quan BHXH gây phiền hà hoặc có thái độ không nhiệt tình, làm nản lòng người tham gia BHXH.

Về phía người lao động, khi không được doanh nghiệp đóng bảo hiểm, nhưng vì mưu sinh trước mắt nên không dám đấu tranh đòi quyền lợi.

Đồng tình với các nguyên nhân trên, ông Vũ Quang Thọ - Viện trưởng Viện Công nhân công đoàn, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết thêm, số lượng người tham gia BHXH có tăng lên nhưng không tăng nhiều và bền vững. 

Theo số liệu của Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, mỗi năm có khoảng 600 - 700 nghìn người tham gia mới BHXH, một con số không đáng kể nếu so với lực lượng lao động.

Ngoài ra ngần ngại lớn nhất đối với người lao động khi tham gia bảo hiểm là tỷ lệ đóng bảo hiểm. Tỷ lệ đóng bảo hiểm hiện tại là 22% đối với người lao động vẫn đang còn khá cao.