Trước việc nhiều nhà đầu tư trong nước cho rằng, nhiều tiêu chí đấu thầu tuyển đường cao tốc Bắc – Nam quá cao khiến họ khó tham gia, những gói thầu dễ rơi vào nhà đầu tư nước ngoài, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Ngọc Đông cho rằng, đây cũng là vấn đề Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm, chỉ đạo.
Về tiêu chí để sơ tuyển và đấu thầu đường cao tốc Bắc - Nam, theo ông Đông, Bộ Giao thông vận tải đã tổng hợp trình, báo cáo Chính phủ, Chính phủ báo cáo Quốc hội sau đó đã xác định những đoạn ưu tiên thực hiện trong giai đoạn 2018 - 2021.
Để phân chia các dự án này, trong quá trình xem xét phân chia dự án, bộ đã đưa ra các tiêu chí, đánh giá thật kỹ. Đối với dự án phải xác định xây dựng và sẽ thu phí theo hướng đối tác công tư. Như vậy, cần xem xét đến tính hiệu quả của dự án, phải có kết nối với các trung tâm, kết nối với các đường hiện hữu hoặc vòng kết nối với Quốc lộ 1.
Tùy điều kiện địa hình và hệ thống đường đã có cũng như trung tâm kinh tế, chính trị dọc các tuyến để xác định các điểm đầu, điểm cuối của các dự án này. Với những tiêu chí này, bộ đã xác định các dự án có thể để bảo đảm vừa hiệu quả cũng như bảo đảm tính kết nối, thu phí hoàn vốn trong trường hợp kêu gọi nhà đầu tư tư nhân tham gia.
Theo quy định của pháp luật, nhà đầu tư phải có mức vốn của chủ sở hữu đạt 20% tổng mức đầu tư dự án mới đủ điều kiện để tham gia. Theo ông Đông, tiêu chí này được xác định trong phân đoạn của các dự án bảo đảm tính khả thi trong việc thu hút đầu tư, thu hồi vốn.
Việc đấu thầu của dự án đường cao tốc Bắc - Nam được áp dụng theo hình thức đối tác công tư (PPP) theo Luật Đấu thầu là phải thực hiện đấu thầu. Tuy nhiên, trong Luật Đấu thầu có quy định trong trường hợp ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng thì các cấp thẩm quyền sẽ phê duyệt. Hiện dự án đang trong giai đoạn sơ tuyển, đánh giá sơ tuyển theo hình thức đấu thầu trước khi chính thức lựa chọn nhà thầu.
Bộ Giao thông vận tải đã tổng hợp báo cáo Chính phủ xem xét, quyết định và thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ, các cấp thẩm quyền liên quan đến vấn đề đấu thầu để bảo đảm phù hợp theo đúng quy định của pháp luật, quyết định của các cấp thẩm quyền, đặc biệt theo Nghị quyết 52 của Quốc hội, ông Đông nhấn mạnh.
Về quá trình đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án cao tốc Bắc - Nam, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cũng khẳng định, thời gian qua có tình trạng nhà đầu tư 0 đồng, năng lực tài chính không bảo đảm thực hiện dự án BOT, vì vậy trong lựa chọn nhà đầu tư các dự án trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phải loại luôn.
Đây là dự án huyết mạch với tổng chiều dài hơn 600km, tổng vốn đầu tư dự kiến hơn trăm nghìn tỉ đồng. Qua sơ tuyển hồ sơ mời thầu, có cả nhà đầu tư trong nước và nước ngoài tham gia dự án.
Tinh thần chỉ đạo chung của Chính phủ là đấu thầu quốc tế rộng rãi, công khai, minh bạch, không thất thoát, không tiêu cực để chọn các nhà thầu có năng lực. Bên cạnh đó việc triển khai dự án phải bảo đảm vấn đề chất lượng, an toàn.
Tuy nhiên, Thủ tướng đã yêu cầu Bộ Giao thông vận tải rà soát lại dự án, đảm bảo một số tuyến đấu thầu cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.
Được biết, năm 2017, Quốc hội đã có Nghị quyết số 52 thông qua chủ trương đầu tư dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020.
Dự án được chia thành 11 dự án thành phần với tổng chiều dài 654 km, đi qua 13 tỉnh, thành phố. Tổng mức đầu tư của các dự án khoảng 118.000 tỷ đồng. Trong đó có hai dự án sẽ khởi công vào tháng 10/2019, và dự án cầu Mỹ Thuận sẽ được khởi công vào cuối quý I hoặc đầu quý II/2020.
Còn lại 8 dự án sẽ xem xét lại liên quan tới vấn đề đoạn tuyến, vấn đề quốc phòng an ninh, Bộ Giao thông vận tải tiếp tục báo cáo Thủ tướng để xử lý đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị, nghị quyết của Quốc hội.
