Fitch Ratings hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam

Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings trong thông cáo báo chí ngày 20/6 theo giờ Mỹ cho biết, tổ chức này giữ nguyên xếp hạng nhà phát hành nợ dài hạn (IDR) của Việt Nam ở mức BB+ và triển vọng ở mức ổn định.

Mức xếp hạng này phản ánh triển vọng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam tích cực trong trung hạn, tỷ lệ nợ chính phủ/GDP thấp hơn mức trung vị của nhóm các quốc gia cùng xếp hạng.

Tuy vậy, Fitch Ratings cũng lưu ý rằng, những bất định xoay quanh chính sách thương mại toàn cầu liên quan đến vấn đề thuế quan của Mỹ cùng phản ứng của chính phủ Việt Nam đang đặt ra rủi ro đối với xếp hạng tín dụng. 

Fitch dự báo, tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ giảm tốc xuống còn 5,6% trong năm nay và 5,3% vào năm sau. Nguyên nhân là bởi các yếu tố bất lợi từ bên ngoài được dự báo sẽ ngày càng tác động tiêu cực đến triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế, ngay cả khi hoạt động xuất khẩu ghi nhận kết quả khả quan trong nửa đầu năm nhờ việc đẩy mạnh xuất khẩu trước thời điểm Mỹ áp thuế đối ứng.

Việt Nam cũng đặc biệt dễ bị tổn thương trước các biện pháp thương mại của Mỹ do phụ thuộc lớn vào xuất khẩu hàng hóa. 

Hạ tầng sản xuất chế biến chế tạo vững chắc với lợi thế chi phí, lực lượng lao động có trình độ tương đối tốt so với một số nước trong khu vực cùng việc tham gia nhiều hiệp định thương mại khu vực và toàn cầu sẽ tiếp tục giúp Việt Nam thu hút dòng vốn FDI. 

Tuy nhiên, vẫn tồn tại bất định lớn liên quan tới khả năng Mỹ áp thuế cao, từ đó có thể kéo theo những tác động tiêu cực rộng hơn đối với khối lượng thương mại toàn cầu, chuỗi cung ứng và dòng vốn đầu tư. 

Một kịch bản bất lợi hơn đáng kể cho Việt Nam so với các đối thủ xuất khẩu chính về mức thuế của Mỹ có thể đe dọa tính bền vững của mô hình tăng trưởng hiện tại của Việt Nam.

Về trung hạn, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam vẫn duy trì ở mức tích cực với tốc độ khoảng 6%, cao hơn so với phần lớn các nước cùng hạng xếp hạng tín nhiệm. Điều này là nhờ vào dòng FDI tiếp tục đổ vào các ngành chế biến chế tạo xuất khẩu, dân số trẻ, quá trình đô thị hóa gia tăng, sự phát triển của khu vực dịch vụ và các sáng kiến cải cách.

Rủi ro tăng trưởng kinh tế

Các cải cách đang triển khai như tái cơ cấu bộ máy hành chính nhằm nâng cao hiệu quả quản trị, phát triển vùng và thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân có thể tạo thêm dư địa tích cực cho tăng trưởng.

Fitch cho rằng, các nhà chức trách Việt Nam sẽ triển khai nhiều biện pháp chính sách nhằm giảm thiểu tác động kinh tế tiêu cực từ việc gia tăng thuế quan. 

Các biện pháp kích thích tăng trưởng để ứng phó với cú sốc từ bên ngoài có thể bao gồm nới lỏng chính sách tín dụng bằng cách giao chỉ tiêu tín dụng cao hơn cho các ngân hàng và thực hiện chính sách tài khóa mở rộng nhằm đẩy nhanh đầu tư công. 

Fitch đánh giá, việc duy trì tăng trưởng tín dụng cao để thúc đẩy hoạt động kinh tế vẫn là rủi ro thường trực đối với ổn định kinh tế vĩ mô. Căng thẳng trong lĩnh vực bất động sản những năm gần đây tại Việt Nam đã cho thấy các hạn chế tiềm ẩn trong khuôn khổ chính sách kinh tế và quản lý.

Việc tăng thuế thương mại cùng tăng trưởng kinh tế chậm lại sẽ gây áp lực lên chất lượng tài sản và triển vọng lợi nhuận của các ngân hàng. Nếu chính phủ khuyến khích đẩy mạnh tín dụng để hỗ trợ nền kinh tế, điều này có thể khiến các ngân hàng chấp nhận rủi ro nhiều hơn và làm suy giảm mức đệm vốn vốn còn mỏng. 

Các biện pháp hành chính nhằm giữ lãi suất cho vay ở mức thấp được dự báo sẽ tiếp tục làm giảm biên lợi ròng của các ngân hàng, làm lu mờ những lợi ích từ tăng trưởng tín dụng nhanh hơn.