Chi phí không chính thức có dấu hiệu 'lan rộng'

Phương Anh Thứ tư, 07/05/2025 - 15:17
Nghe audio
0:00

Số doanh nghiệp phải trả chi phí không chính thức trong năm 2024 tăng mạnh so với kết khảo sát năm 2023 của Liên đoàn Công nghiệp và thương mại Việt Nam.

Gánh nặng chi phí không chính thức có dấu hiệu trở lại với các doanh nghiệp trên một số khía cạnh, Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết trong báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) công bố ngày 6/5.

Theo kết quả khảo sát, gần 37% doanh nghiệp cho biết có chi trả chi phí không chính thức trong năm ngoái, tăng nhẹ so với mức 33% của năm trước đó.

Đáng chú ý, tỷ lệ doanh nghiệp có chi trả chi phí không chính thức cho cán bộ thanh tra, kiểm tra chiếm gần 28%, tăng đáng kể so với mức 16% của năm 2023.

Doanh nghiệp cũng bày tỏ nhiều bức xúc hơn về gánh nặng thủ tục và tính công bằng của các hoạt động thanh, kiểm tra về môi trường. 

Tỷ lệ doanh nghiệp cho biết phải trả phí không chính thức khi bị thanh, kiểm tra môi trường đã tăng hơn gấp đôi, khi 50% doanh nghiệp trên toàn quốc xác nhận có "chi phí ngoài luồng" cho cán bộ thanh, kiểm tra môi trường trong năm 2024, so với chỉ 22% năm trước đó.

Tỷ lệ doanh nghiệp cho rằng cán bộ thanh tra môi trường gây ra gánh nặng quy định quá mức cũng đã tăng hơn gấp đôi khi so sánh hai kỳ khảo sát 2024 và 2023. 

Cùng với đó, chỉ có hơn 1% doanh nghiệp ghi nhận có sự phối hợp giữa các đoàn kiểm tra thuộc các cơ quan khác nhau để giảm gánh nặng thủ tục, giảm nhẹ so với năm trước. Chỉ 1/4 số doanh nghiệp được hỏi cho rằng các cuộc thanh, kiểm tra là công bằng, xét trên các tiêu chí về vấn đề được nêu ra, vi phạm bị phát hiện, quyết định xử phạt và mức phạt có hợp lý hay không.

Như vậy, dù hoạt động thanh tra đã phát huy vai trò, vẫn cần rất nhiều nỗ lực để thuyết phục doanh nghiệp việc thanh, kiểm tra môi trường là cần thiết, thông qua nâng cao chất lượng quy trình và quy định mà doanh nghiệp phải tuân thủ.

Ngoài vấn đề thanh, kiểm tra, tỷ lệ doanh nghiệp có chi trả chi phí không chính thức khi làm thủ tục cấp phép kinh doanh có điều kiện lên tới gần 55%, tăng đáng kể so với kỳ khảo sát trước đó.

Không chỉ vậy, có khoảng một nửa doanh nghiệp thừa nhận có chi trả chi phí không chính thức khi làm thủ tục hành chính đất đai, tăng đáng kể từ mức chỉ hơn 1/3 của năm 2023.

Trong đấu thầu mua sắm công tại các địa phương, tỷ lệ doanh nghiệp có chi trả chi phí không chính thức cũng tăng nhẹ.

Dù vậy, VCCI nhận định, kết quả khảo sát mới nhất đã ghi nhận một số khía cạnh tích cực của các nỗ lực cắt giảm chi phí không chính thức cho doanh nghiệp. 

Theo đó, chỉ gần 2,3% số doanh nghiệp cho biết phải chi hơn 10% doanh thu cho các loại chi phí không chính thức, tiếp tục chuỗi giảm liên tục từ năm 2010 tới nay. Nếu so với mức đỉnh gần 13% của năm 2006 – năm đầu tiên khảo sát chỉ tiêu này, gánh nặng chi phí không chính thức của doanh nghiệp vào năm 2024 đã giảm rất đáng kể.

Không chỉ vậy, trong khi năm 2023 có tới 53% doanh nghiệp cho biết có tranh chấp song không lựa chọn tòa án để giải quyết do lo ngại tình trạng “chạy án” là phổ biến, tỷ lệ này trong năm ngoái chỉ còn 44%.

'Định mức' chi trả chi phí không chính thức đang tăng lên?

'Định mức' chi trả chi phí không chính thức đang tăng lên?

Tiêu điểm -  6 năm

Bước vào kỉ nguyên 4.0, khi kinh tế Việt Nam còn cần nhiều đầu tư về tài chính, kĩ thuật và thời gian để có thể sánh vai với nhiều nền kinh tế các trong khu vực, đạo đức kinh doanh hay văn hóa kinh doanh chính là yếu tố đầu tiên cần thay đổi để biến Việt Nam thành quốc gia có môi trường kinh doanh tốt.

Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc: Chi phí không chính thức vẫn đè nặng doanh nghiệp

Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc: Chi phí không chính thức vẫn đè nặng doanh nghiệp

Leader talk -  7 năm

Tính minh bạch, chi phí không chính thức và chất lượng thi hành công vụ là những điểm chưa thể hài lòng về môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam được Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam nhấn mạnh.

Doanh nghiệp Việt tìm đường vượt bão thuế quan

Doanh nghiệp Việt tìm đường vượt bão thuế quan

Doanh nghiệp -  2 ngày

Giữa cơn bão thương chiến, những chiến lược ứng phó kịp thời với tinh thần đối mặt của các lãnh đạo là thông điệp đầy hy vọng cho các cổ đông.

Loạt cơ chế đặc thù cho các dự án đường sắt tỷ đô

Loạt cơ chế đặc thù cho các dự án đường sắt tỷ đô

Tiêu điểm -  3 giờ

Cơ chế đặc thù để đầu tư hệ thống đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP.HCM được kỳ vọng sẽ tạo bứt phá cho các dự án động lực quốc gia.

Lấn biển làm sân bay Lý Sơn 2.000 tỷ đồng

Lấn biển làm sân bay Lý Sơn 2.000 tỷ đồng

Tiêu điểm -  3 giờ

Sân bay Lý Sơn được tỉnh Quảng Ngãi dự kiến triển khai trong giai đoạn 2026 - 2035, với mức đầu tư 2.000 tỷ đồng từ vốn ngân sách trung ương.

Quảng Ninh trong nhóm dẫn đầu bảng xếp hạng PCI 2024

Quảng Ninh trong nhóm dẫn đầu bảng xếp hạng PCI 2024

Tiêu điểm -  4 giờ

Với điểm số 73,2, đây là năm thứ 12 tỉnh Quảng Ninh liên tục đứng trong nhóm năm tỉnh, thành phố đứng đầu về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI).

Gần 14 tỷ USD vốn ngoại đăng ký vào Việt Nam trong 4 tháng đầu năm

Gần 14 tỷ USD vốn ngoại đăng ký vào Việt Nam trong 4 tháng đầu năm

Tiêu điểm -  18 giờ

Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế điểm đến hấp dẫn đối với dòng vốn FDI trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động.

Xuất khẩu thủy sản tăng tốc sang Mỹ, chạy đua trước thuế quan

Xuất khẩu thủy sản tăng tốc sang Mỹ, chạy đua trước thuế quan

Tiêu điểm -  20 giờ

Doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam đang điều chỉnh chiến lược, tập trung vào sản phẩm giá trị gia tăng và đa dạng hóa thị trường để giảm phụ thuộc vào Mỹ.

Chi phí không chính thức có dấu hiệu 'lan rộng'

Chi phí không chính thức có dấu hiệu 'lan rộng'

Tiêu điểm -  17 giây

Số doanh nghiệp phải trả chi phí không chính thức trong năm 2024 tăng mạnh so với kết khảo sát năm 2023 của Liên đoàn Công nghiệp và thương mại Việt Nam.

21 ngân hàng sẵn sàng cho gói tín dụng 500 nghìn tỷ đồng

21 ngân hàng sẵn sàng cho gói tín dụng 500 nghìn tỷ đồng

Tài chính -  14 phút

Theo đại diện Ngân hàng Nhà nước, gói tín dụng 500 nghìn tỷ đồng là “công cụ điều hành vĩ mô quan trọng” để hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào hạ tầng trọng điểm và công nghệ số.

Vietnam Airlines mở đường bay thẳng từ Hà Nội tới kinh đô thời trang châu Âu

Vietnam Airlines mở đường bay thẳng từ Hà Nội tới kinh đô thời trang châu Âu

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Trong khuôn khổ chương trình xúc tiến du lịch Việt Nam - châu âu, Vietnam Airlines chính thức công bố khai trương đường bay thẳng kết nối Hà Nội và Italy.

Vua Nệm muốn lên UPCOM, mục tiêu lãi gấp đôi 2024

Vua Nệm muốn lên UPCOM, mục tiêu lãi gấp đôi 2024

Doanh nghiệp -  2 giờ

Vua Nệm sau khi có lãi trở lại đã đặt mục tiêu lợi nhuận sau thuế năm 2025 tăng gấp đôi, đồng thời trở thành công ty đại chúng.

Giải pháp quản lý năng lượng hỗ trợ doanh nghiệp xanh hóa

Giải pháp quản lý năng lượng hỗ trợ doanh nghiệp xanh hóa

Phát triển bền vững -  2 giờ

Khi áp lực chuyển đổi sang mô hình phát triển bền vững ngày càng gia tăng, các doanh nghiệp Việt Nam đang chủ động tiếp cận các công nghệ năng lượng xanh nhằm tối ưu hóa chi phí, giảm phát thải và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Loạt cơ chế đặc thù cho các dự án đường sắt tỷ đô

Loạt cơ chế đặc thù cho các dự án đường sắt tỷ đô

Tiêu điểm -  3 giờ

Cơ chế đặc thù để đầu tư hệ thống đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP.HCM được kỳ vọng sẽ tạo bứt phá cho các dự án động lực quốc gia.

Lấn biển làm sân bay Lý Sơn 2.000 tỷ đồng

Lấn biển làm sân bay Lý Sơn 2.000 tỷ đồng

Tiêu điểm -  3 giờ

Sân bay Lý Sơn được tỉnh Quảng Ngãi dự kiến triển khai trong giai đoạn 2026 - 2035, với mức đầu tư 2.000 tỷ đồng từ vốn ngân sách trung ương.