Nhà đầu tư sợ rủi ro khi tham gia dự án cao tốc Bắc - Nam

Văn Chương Thứ tư, 08/11/2017 - 16:08

Dự án cao tốc Bắc - Nam sẽ chủ yếu thực hiện đầu tư bằng hình thức PPP. Các nhà đầu tư cho rằng nếu không minh bạch họ sẽ khó lòng tham gia dự án 15 tỷ USD này.

Nhiều đoạn tuyến trên cao tốc Bắc - Nam đã đưa vào sử dụng. Ảnh: Hoàng Hà.

Dự án đầu tư xây dựng cao tốc Bắc - Nam vừa được Chính phủ trình Quốc hội xin ý kiến. Theo đó, tuyến cao tốc dài hơn 2.100 km sẽ chạy qua 32 tỉnh thành với tổng mức đầu tư khoảng hơn 310.000 tỷ đồng.

Theo Chính phủ, giai đoạn 1 của cao tốc Bắc - Nam dự kiến đầu tư hơn 650 km với tổng kinh phí hơn 118.000 tỷ đồng. Trong đó, 55.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, 63.000 tỷ đồng huy động nhà đầu tư.

Trong số vốn sẽ huy động, 13.000 tỷ đồng từ vốn chủ sở hữu nhà đầu tư, còn lại được huy động các tổ chức tín dụng.

Sợ rủi ro

Là doanh nghiệp từng tham gia nhiều dự án PPP, ông Trần Văn Thế, Tổng giám đốc Tập đoàn cầu đường Sài Gòn, cho rằng cao tốc Bắc - Nam là cơ hội rất lớn cho các doanh nghiệp. Nhưng nhiều doanh nghiệp còn e ngại vì sợ rủi ro.

Vị này khẳng định khi huy động vốn xã hội hóa ở các dự án giao thông, Nhà nước phải đảm bảo chính sách pháp luật ổn định. Nhiều trường hợp khi ký hợp đồng thì theo quy định này nhưng sau đó khi vào thực hiện thì chính sách đã thay đổi.

Ông Thế nói khi thay đổi chính sách xảy ra hai trường hợp. Trường hợp lợi cho chủ đầu tư thì cơ quan Nhà nước không thực hiện. Nhưng trong trường hợp bất lợi, cơ quan Nhà nước lại yêu cầu nhà đầu tư lên để đàm phán, giảm giá, phí.

“Việc giảm phí sẽ ảnh hưởng đến phương án tài chính của doanh nghiệp. Vì thời gian trả gốc, lãi ngân hàng không thay đổi”, ông Thế nói.

Ngoài ra, cơ quan nhà nước phải đảm bảo tính đồng nhất của pháp luật. Hiện, PPP đan xen giữa rất nhiều văn bản luật, chưa đồng nhất gây khó khăn cho các chủ đầu tư.

Cùng quan điểm, trao đổi với Zing.vn, một lãnh đạo Tổng công ty phát triển hạ tầng và đầu tư tài chính Việt Nam (Vidifi) cho rằng những lùm xùm ở các dự án BOT thời gian qua phần nào ảnh hưởng đến niềm tin của họ.

Việc thiếu nhất quán trong chính sách dẫn đến phải điều chỉnh vị trí, mức phí tại các trạm BOT. Điều này rõ ràng ảnh hưởng đến phương án tài chính của nhà đầu tư.

Bởi nguồn vốn của các nhà đầu tư chủ yếu vay ngân hàng. Doanh nghiệp vẫn phải trả tiền lãi theo đúng kỳ hạn dù có điều chỉnh hay không thời gian, giá phí qua trạm BOT.

"Nhiều ngân hàng "dị ứng" với các dự án BOT giao thông. Có tình trạng doanh nghiệp huy động nguồn vốn ngân hàng để đi làm việc khác”

Chuyên gia Lê Xuân Nghĩa

“Rõ ràng dự án cao tốc Bắc - Nam sẽ không dễ kêu gọi các nhà đầu tư tham gia. Nếu họ có tham gia thì điều khoản hợp đồng sẽ được thắt chặt. Những vấn đề do các cơ quan nhà nước làm tổn thất phải được đền bù”, vị này nói.

Lãnh đạo Vidifi khẳng định nếu không minh bạch, nhà đầu tư không vào. Khi đó việc đầu tư các dự án giao thông sẽ quay trở lại 15 năm trước. Một mình Bộ Giao thông Vận tải tự nghiên cứu, tự làm.

Nhìn ở khía cạnh khác, phát biểu tại buổi tọa đàm xây dựng cao tốc Bắc - Nam nhánh Đông, chuyên gia Lê Xuân Nghĩa, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, cho rằng huy động các doanh nghiệp vào thực hiện dự án này không đơn giản.

Để thực diện giai đoạn 1, ngành giao thông phải huy động được 13.000 tỷ đồng từ chủ đầu tư. Đây là số tiền khá lớn đối với các doanh nghiệp, tập đoàn trong thời điểm khó khăn.

Ông Nghĩa cho biết nếu vốn tự có của chủ đầu tư không huy động được 13.000 tỷ đồng, các ngân hàng sẽ không giải ngân 50.000 tỷ đồng.

Vấn đề quan tâm nhất là các doanh nghiệp, tập đoàn trúng thầu có đủ vốn tự có để đầu tư và tạo sự tin tưởng để ngân hàng cho vay.

"Toàn bộ giải phóng mặt bằng, tư vấn, thiết kế nhà nước lo. Chủ đầu tư sẽ được giao mặt bằng sạch"

Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Nhật

Trao đổi với Zing.vn, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Nhật cho rằng làm cao tốc Bắc - Nam, Bộ đã có đầy đủ cơ chế và những biện pháp tạo điều kiện để thu hút chủ đầu tư tham gia.

Cụ thể, để tránh chi phí đầu tư quá cao, nhà nước đã quyết định tham gia tới 39%. Toàn bộ giải phóng mặt bằng nhà nước lo, giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư. Thực tế, tổng mức đầu tư tăng lên chủ yếu do giải phóng mặt bằng kéo dài.

Thứ hai, tiền tư vấn, thiết kế ban đầu nhà nước đều bỏ tiền ra. Vì vậy, việc triển khai sẽ rất nhanh chóng, chi phí đầu tư sẽ không tăng lên.

Chưa đầu tư đã lo quá tải

Chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên cho rằng khi đưa vào sử dụng cao tốc Bắc - Nam là xương sống của nền kinh tế. Lượng xe lưu thông tuyến này tăng rất cao.

“Như lời Thứ trưởng Nhật nói cao tốc Bắc - Nam lại quá tải vào năm 2030. Sao chúng ta không làm 6-10 làn mà chỉ làm 4-6 làn xe để rồi quá tải sau 10 năm?”, ông Thiên đặt câu hỏi.

Các đoạn tuyến dự kiến thực hiện trên cao tốc Bắc - Nam. Ảnh: Văn Chương.

Lãnh đạo Vidifi cũng bày tỏ sự lo ngại với 4 làn xe, cao tốc Bắc - Nam sẽ mãn tải trong thời gian ngắn. Thực tế cho thấy, nhiều tuyến đường quan trọng của Việt Nam vừa đưa vào khai thác đã mãn tải gây lãng phí.

Mới đây, phát biểu tại Quốc hội, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, khẳng định nhiều ý kiến cho rằng cần phải giải phóng mặt bằng theo quy mô 8-10 làn xe để bảo đảm tầm nhìn dài hạn và hiệu quả đầu tư trong tương lai.

Về vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Nhật cho rằng lý do Bộ Giao thông Vận tải lựa chọn 4 làn xe với bề rộng nền đường là 17-25 m là dựa trên nghiên cứu của JICA.

Tổ chức này đã nghiên cứu, phân tích tất cả các loại hình vận tải, từ đó phân bổ cho từng loại hình vận tải để tránh lãng phí.

Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Nhật. Ảnh: Văn Chương.

Trong chiến lược phát triển đường sắt Việt Nam, Chính phủ phê duyệt, đến 2030 sẽ đưa đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Vinh vào khai thác. Trong khoảng cách dưới 300 km, đi đường sắt chắc chắn sẽ thuận tiện hơn đường bộ. Khi đó, nhu cầu đường bộ sẽ giảm xuống.

Dự kiến năm 2020, Bộ Giao thông Vận tải sẽ trình Chính phủ dự án đường sắt cao tốc đoạn Hà Nội - Vinh, TP.HCM - Nha Trang. Đây là lý do Bộ quyết định chỉ làm 4 làn xe.

Chốt mức giá đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án cao tốc Bắc – Nam

Chốt mức giá đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án cao tốc Bắc – Nam

Tiêu điểm -  7 năm

Việc xác định mức giá và lộ trình tăng phí là điều kiện tiên quyết để có thể tiến hành đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho 8 phân đoạn đường cao tốc Bắc - Nam theo hình thức PPP.

Quốc hội hôm nay 3/11: Bỏ bàn cơ chế cho TP. HCM, thêm xem phim cao tốc Bắc - Nam

Quốc hội hôm nay 3/11: Bỏ bàn cơ chế cho TP. HCM, thêm xem phim cao tốc Bắc - Nam

Tiêu điểm -  7 năm

Chương trình làm việc của Quốc hội ngày hôm nay có sự thay đổi so với kế hoạch ban đầu.

Nhà nước quyết định giá đất: Cơ hội ổn định thị trường, nhưng cần tránh 'xa rời thực tiễn'

Nhà nước quyết định giá đất: Cơ hội ổn định thị trường, nhưng cần tránh 'xa rời thực tiễn'

Tiêu điểm -  1 ngày

Các chính sách về định giá đất chỉ có thể phát huy hiệu quả khi kết hợp được vai trò điều tiết của nhà nước với yếu tố thị trường trong khuôn khổ quản trị hiện đại.

TP.HCM kiến tạo thành phố thông minh từ cuộc chuyển đổi kép

TP.HCM kiến tạo thành phố thông minh từ cuộc chuyển đổi kép

Tiêu điểm -  2 ngày

Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đang trở thành hai trụ cột chiến lược giúp TP.HCM kiến tạo mô hình đô thị thông minh – xanh – số, với sự đồng hành của các đối tác từ Nhật Bản.

Phát hành Đặc san 'Phụng sự' kỷ niệm 8 năm sinh nhật TheLEADER

Phát hành Đặc san 'Phụng sự' kỷ niệm 8 năm sinh nhật TheLEADER

Tiêu điểm -  3 ngày

Nhân dịp sinh nhật 8 năm (8/8/2017 - 8/8/2025), Tạp chí điện tử Nhà Quản Trị phát hành Đặc san TheLEADER chủ đề Phụng sự nhằm tuyên truyền Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị.

Rào cản ngăn doanh nghiệp tiếp cận các ưu đãi thuế quan

Rào cản ngăn doanh nghiệp tiếp cận các ưu đãi thuế quan

Tiêu điểm -  3 ngày

Thực tế cho thấy, việc đáp ứng đầy đủ tiêu chí xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế quan không hề đơn giản.

Cần Thơ cần tháo gỡ nhiều nút thắt

Cần Thơ cần tháo gỡ nhiều nút thắt

Tiêu điểm -  4 ngày

Cần Thơ được kỳ vọng là cực dẫn dắt tăng trưởng vùng Đồng bằng sông Cửu Long nhưng đang phát triển chưa tương xứng với tiềm năng do vướng nhiều điểm nghẽn.

Đặc khu Vân Đồn: Đường băng mới cho nhà đầu tư dài hạn

Đặc khu Vân Đồn: Đường băng mới cho nhà đầu tư dài hạn

Nhịp cầu kinh doanh -  9 giờ

Trong làn sóng đầu tư vào bất động sản nghỉ dưỡng, Vân Đồn đang nổi lên như một “tọa độ vàng” mới với tiềm năng tăng trưởng dài hạn.

Sếp Amazon: Việt Nam trước cơ hội vàng xuất khẩu qua thương mại điện tử

Sếp Amazon: Việt Nam trước cơ hội vàng xuất khẩu qua thương mại điện tử

Leader talk -  16 giờ

Giữa bối cảnh kinh tế toàn cầu có nhiều biến động, xuất khẩu qua thương mại điện tử đang mở ra cánh cửa cho các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường quốc tế.

Làn sóng đại dự án 'kích nổ' nguồn cung biệt thự, liền kề

Làn sóng đại dự án 'kích nổ' nguồn cung biệt thự, liền kề

Bất động sản -  16 giờ

Hàng loạt các đại dự án khu đô thị bùng nổ trên khắp cả nước đã khiến nguồn cung nhà ở thấp tầng trong 6 tháng đầu năm 2025 tăng vọt.

Văn Phú: Kiến tạo không gian sống vị nhân sinh

Văn Phú: Kiến tạo không gian sống vị nhân sinh

Bất động sản -  17 giờ

Ông Tô Như Toàn, Chủ tịch Công ty CP Phát triển Bất động sản Văn Phú, đã nuôi dưỡng triết lý “bất động sản vị nhân sinh” từ nhiều năm trước, và cuốn sách Đô thị vị nhân sinh của Jan Gehl như một sự đồng điệu tư tưởng, tiếp thêm niềm tin để ông kiên định hiện thực hóa tầm nhìn ấy trong chiến lược phát triển doanh nghiệp.

Đông Tây Land giải mã làn sóng vốn Bắc đổ vào bất động sản miền Nam

Đông Tây Land giải mã làn sóng vốn Bắc đổ vào bất động sản miền Nam

Bất động sản -  17 giờ

Mặc dù đã tăng trưởng khá mạnh trong thời gian vừa qua, song ông Nguyễn Thái Bình, Tổng giám đốc Đông Tây Land cho rằng, dư địa thu hút dòng tiền đầu tư bất động sản từ miền Bắc vào miền Nam vẫn còn rất lớn trong thời gian tới.

Từ ‘cái bóng’ đến người dẫn dắt

Từ ‘cái bóng’ đến người dẫn dắt

Hồ sơ quản trị -  17 giờ

Là tổng quản lý người Việt đầu tiên của tập đoàn quốc tế Six Senses tại Việt Nam, ông Lê Đại Hải chọn một con đường khác biệt: phát triển Ana Mandara Cam Ranh bằng sự chân thành, tinh thần bản sắc và dịch vụ cá nhân hóa đến từng chi tiết - nơi “phần mềm là hồn Việt Nam” và giá trị được đo bằng ký ức khách mang về.

Tập đoàn T&T thổi bùng 'đại tiệc âm nhạc' tại Tây Ninh

Tập đoàn T&T thổi bùng 'đại tiệc âm nhạc' tại Tây Ninh

Ống kính -  17 giờ

Từ mạch nguồn di sản vùng đất Chín Rồng đến những thanh âm hiện đại giữa lòng Thành phố thiên niên kỷ T&T City Millennia, đại nhạc hội “Khơi mạch nguồn di sản – Vững bước kỷ nguyên mới” đã thắp sáng miền đất Tây Ninh bằng một bản giao hưởng nghệ thuật của quá khứ, hiện tại và tương lai giao thoa trong cùng một khát vọng Việt.