Thanh tra BT, BOT giao thông: Phê duyệt đầu tư sai trăm tỷ, không đi cũng phải nộp phí

Lam Điền Thứ năm, 07/09/2017 - 11:56

Kết luận của Thanh tra Chính phủ về các dự án BT, BOT trong lĩnh vực giao thông, môi trường đã chỉ rõ nhiều sai phạm.

Tuyến cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ. Ảnh: Phương Thành

Thanh tra Chính phủ vừa có kết luận chính thức về việc chấp hành quy định pháp luật đối với một số dự án BT, BOT trong lĩnh vực giao thông, môi trường tại Bộ Giao thông Vận tải.

Phê duyệt đầu tư sai tăng trên 451,6 tỷ đồng

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, từ khi triển khai đầu tư theo hình thức hợp đồng BT, BOT trong lĩnh vực giao thông đến nay, với hơn 70 dự án đã thực hiện không lựa chọn nhà đầu tư nào theo hình thức đấu thầu, 100% là chỉ định thầu trong đó có nhà đầu tư được chọn chưa đảm bảo năng lực dẫn đến nhiều bất cập, sai sót làm hạn chế hiệu quả thực hiện dự án.

Chẳng hạn, 3/4 công ty trong liên danh nhà đầu tư thực hiện Dự án Hầm đường bộ Phước Tượng, hầm Phú Gia đã không góp vốn theo cam kết phải rút khỏi liên danh và xin giảm tối đa tỷ lệ vốn góp. Liên danh phải mời gọi nhà thầu thay thế dẫn đến chậm tiến độ dự án.

Tổng công ty 36 là công ty trong liên danh nhà đầu tư thực hiện Dự án đường Hòa Lạc - Hòa Bình và cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai - Hòa Bình cam kết góp vốn hơn 67,3 tỷ đồng trong khi vốn chủ sở hữu của Tổng Công ty có 285 tỷ nhưng đã đầu tư vào Dự án BOT Quốc lộ 19 là 279 tỷ đồng…

Đối với phê duyệt nội dung đầu tư, tổng mức đầu tư theo Thanh tra Chính phủ là chưa đúng quy định, còn một số khoản sai lệch. 

Kết luận của Thanh tra Chính phủ chỉ rõ, qua kiểm tra một số nội dung về tổng mức đầu tư đối với 6 dự án, xác định giá trị phê duyệt sai tăng hơn 451,5 tỷ đồng. Trong đó, dự án Hầm đường bộ Phước Tượng, Hầm Phú Gia tăng 44,1 tỷ đồng; Dự án nâng cấp tuyến đường Pháp Vân - Cầu Giẽ tăng 18,7 tỷ đồng; Dự án đường Hòa Lạc – Hòa Bình và cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai - Hòa Bình tăng 51,2 tỷ đồng; Dự án đường Thái Nguyên - Chợ Mới tăng 101 tỷ đồng; Dự án khôi phục, cải tạo QL 20 đoạn Km0+000 đến Km 123+105,7 tăng 225,1 tỷ đồng…

Hầu hết dùng vốn vay ngân hàng lãi suất cao

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, kết quả huy động vốn thực hiện các dự án BT, BOT không đạt được mục tiêu đa dạng các nguồn vốn, các thành phần kinh tế tham gia đầu tư; xác định phương án tài chính thiếu chính xác, nhất là phương án thu phí giao thông.

Theo đó, ngoài vốn góp tương ứng từ 12% - 15% của nhà đầu tư, phần còn lại 100% là vốn vay ngân hàng với lãi suất cao, không có nguồn vốn nào khác tham gia; phần lớn vốn vay là của các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước nắm tỷ lệ chi phối vốn điều lệ và vốn vay Chính phủ bảo lãnh.

Theo Thanh tra Chính phủ, đoàn thanh tra, kiểm tra một số nội dung về dự toán và thanh toán đối với 7 dự án xác định các nhà đầu tư phê duyệt sai tăng về đơn giá định mức, chế độ tiền lương, phụ cấp, hoặc thiếu hồ sơ và căn cứ phê duyệt một số yếu tố phát sinh thực tế không hợp lý… với tổng giá trị 316,2 tỷ đồng.

Trong đó, Dự án hầm đường bộ Phước Tượng, hầm Phú Gia phát sinh 50,8 tỷ đồng; Dự án nâng cấp tuyến đường Pháp Vân - Cầu Giẽ phát sinh 55,6 tỷ đồng; Dự án đường Hòa Lạc - Hòa Bình và cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai - Hòa Bình phát sinh 33,7 tỷ đồng; Dự án đường Thái Nguyên - Chợ Mới phát sinh 73,5 tỷ đồng...

Không đi cũng phải nộp phí

Thanh tra Chính phủ chỉ rõ, cơ chế thu phí hoàn vốn tại các dự án còn bất cập, giá thu phí cao, điều chỉnh không hợp lý; dự án chưa hoàn thành, giá trị đầu tư mới thực hiện 30% nhưng giá thu phí tương đương dự án đầu tư mới (dự án nâng cấp tuyến đường Pháp Vân - Cầu Giẽ).

Cũng theo cơ quan này, phương thức thu phí lạc hậu, gây ách tắc giao thông, đặc biệt là việc xác định vị trí đặt trạm thu phí không hợp lý như đặt trạm thu phí ngoài vùng dự án (dự án hầm đường bộ đèo Phước Tượng, hầm Phú Gia); dùng trạm thu phí tuyến đường này hỗ trợ thu phí đầu tư tuyến đường khác (các dự án đường Thái Nguyên - Chợ Mới; dự án đường Hòa Lạc - Hòa Bình và cải tạo nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai – Hòa Bình…).

Đặc biệt, có một số trạm thu phí đối với người không tham gia giao thông trên truyến đường đầu tư theo hình thức BOT.

“Những bất cập đó theo từng góc độ đều ảnh hưởng nhất định đến lợi ích nhà đầu tư, Nhà nước và đặc biệt là tạo áp lực về giá phí cao đối với người dân tham gia giao thông và chi phí hoạt động vận tải. Thực tế đã xảy ra một số vụ việc người dân bức xúc và tụ tập đông người phản đối đến nay chưa có hướng giải quyết dứt điểm”, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ.

Khi nào các dự án BOT thật sự là 'bà đỡ' cho sự phát triển kinh tế - xã hội?

Khi nào các dự án BOT thật sự là 'bà đỡ' cho sự phát triển kinh tế - xã hội?

Tiêu điểm -  7 năm

Thời gian qua, các hợp đồng BOT dường như nghiêng về bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư chưa có cơ chế nào giải quyết bức xúc của người dân.

Chủ đầu tư dự án BOT mở rộng Xa lộ Hà Nội lên tiếng

Chủ đầu tư dự án BOT mở rộng Xa lộ Hà Nội lên tiếng

Doanh nghiệp -  7 năm

BOT giao thông: Miếng bánh trên mâm cỗ

BOT giao thông: Miếng bánh trên mâm cỗ

Leader talk -  7 năm

Không ít doanh nghiệp trên đà phá sản, nợ nần chồng chất, chỉ cần nhờ quan hệ chạy được dự án BOT giao thông là trở thành thượng khách của các ngân hàng thương mại.

TP.HCM kiến tạo thành phố thông minh từ cuộc chuyển đổi kép

TP.HCM kiến tạo thành phố thông minh từ cuộc chuyển đổi kép

Tiêu điểm -  23 giờ

Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đang trở thành hai trụ cột chiến lược giúp TP.HCM kiến tạo mô hình đô thị thông minh – xanh – số, với sự đồng hành của các đối tác từ Nhật Bản.

Phát hành Đặc san 'Phụng sự' kỷ niệm 8 năm sinh nhật TheLEADER

Phát hành Đặc san 'Phụng sự' kỷ niệm 8 năm sinh nhật TheLEADER

Tiêu điểm -  1 ngày

Nhân dịp sinh nhật 8 năm (8/8/2017 - 8/8/2025), Tạp chí điện tử Nhà Quản Trị phát hành Đặc san TheLEADER chủ đề Phụng sự nhằm tuyên truyền Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị.

Rào cản ngăn doanh nghiệp tiếp cận các ưu đãi thuế quan

Rào cản ngăn doanh nghiệp tiếp cận các ưu đãi thuế quan

Tiêu điểm -  2 ngày

Thực tế cho thấy, việc đáp ứng đầy đủ tiêu chí xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế quan không hề đơn giản.

Cần Thơ cần tháo gỡ nhiều nút thắt

Cần Thơ cần tháo gỡ nhiều nút thắt

Tiêu điểm -  2 ngày

Cần Thơ được kỳ vọng là cực dẫn dắt tăng trưởng vùng Đồng bằng sông Cửu Long nhưng đang phát triển chưa tương xứng với tiềm năng do vướng nhiều điểm nghẽn.

Chuyển động mới tại 2 dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Chuyển động mới tại 2 dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Tiêu điểm -  3 ngày

Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn đặt mốc thời gian hoàn thành đàm phán với các đối tác Nga, Nhật Bản nhằm hợp tác đầu tư xây dựng điện hạt nhân Ninh Thuận.

Thị giá cao nhất ba sàn chứng khoán, cổ phiếu F88 tiềm năng ra sao?

Thị giá cao nhất ba sàn chứng khoán, cổ phiếu F88 tiềm năng ra sao?

Doanh nghiệp -  1 giờ

Cổ phiếu F88 trong phiên giao dịch đầu tiên trên UpCOM đã tăng tối đa biên độ, khối lượng dư mua giá trần rất cao, trong khi chỉ có 400 cổ phiếu được bán ra.

Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia bừng sáng trước đại nhạc hội

Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia bừng sáng trước đại nhạc hội

Nhịp cầu kinh doanh -  23 giờ

Cả Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia bừng sáng trong đêm tổng duyệt đại nhạc hội “Khơi mạch nguồn Di sản – Vững bước Kỷ nguyên mới”, mở màn cho chuỗi sự kiện nghệ thuật - lễ hội quy mô lớn chưa từng có tại Tây Ninh. Sân khấu hoành tráng, công nghệ trình diễn hiện đại cùng các kỷ lục mới xác lập đã sẵn sàng mang tới bầu không khí bùng nổ trước giờ G.

TP.HCM kiến tạo thành phố thông minh từ cuộc chuyển đổi kép

TP.HCM kiến tạo thành phố thông minh từ cuộc chuyển đổi kép

Tiêu điểm -  23 giờ

Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đang trở thành hai trụ cột chiến lược giúp TP.HCM kiến tạo mô hình đô thị thông minh – xanh – số, với sự đồng hành của các đối tác từ Nhật Bản.

GC Food và tham vọng xây chuỗi thực phẩm hạnh phúc chuẩn ESG

GC Food và tham vọng xây chuỗi thực phẩm hạnh phúc chuẩn ESG

Diễn đàn quản trị -  23 giờ

GC Food xây chuỗi thực phẩm tích hợp theo hướng bền vững, coi ESG là bản lề nâng tầm quản trị, tiếp cận nhà đầu tư và giữ vững niềm tin đối tác lớn.

“Góp lá vá rừng 2025”, Vietnam Airlines gieo mầm xanh giữa đại ngàn Tây Bắc

“Góp lá vá rừng 2025”, Vietnam Airlines gieo mầm xanh giữa đại ngàn Tây Bắc

Nhịp cầu kinh doanh -  1 ngày

Vietnam Airlines phối hợp cùng các đơn vị triển khai chương này nhằm phục hồi hệ sinh thái rừng, bảo vệ đa dạng sinh học và thúc đẩy lối sống bền vững.

Giám đốc quỹ GenAI: Việt Nam đứng thứ hai khu vực về startup AI

Giám đốc quỹ GenAI: Việt Nam đứng thứ hai khu vực về startup AI

Doanh nghiệp -  1 ngày

Theo Giám đốc quỹ GenAI, bà Laura Nguyễn, các startup AI đang bùng nổ rất nhanh và Việt Nam chỉ xếp sau Singapore trong khu vực.

Báo chí Việt Nam trước bình minh kỷ nguyên số

Báo chí Việt Nam trước bình minh kỷ nguyên số

Leader talk -  1 ngày

Ông Lê Quốc Minh, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đã gọi báo chí và công nghệ là mối quan hệ đặc biệt. Bước vào kỷ nguyên số đồng nghĩa ngành báo chí cần những tư duy mới, nhưng không làm mất đi những bản sắc vốn có.