Thuỷ sản Việt Nam và bài toán 'gỡ thẻ vàng' của EU

Quỳnh Chi Thứ tư, 24/04/2019 - 08:00

Để gỡ được cảnh báo thẻ vàng từ EU đối với sản phẩm thuỷ sản, Thái Lan đã phải đầu tư khoảng 125 triệu USD và Philippines tốn khoảng 11,2 triệu USD để triển khai các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu.

Sản phẩm thủy sản từ khai thác của Việt Nam đã và đang bị kiểm tra rất chặt khi xuất khẩu sang EU

Ngày 23/10/2017, Ủy ban châu Âu cảnh báo thẻ vàng đối với hoạt động khai thác hải sản bất hợt pháp, không báo cáo và không theo quy định của Việt Nam (khai thác IUU) và đưa ra các khuyến nghị chính thức để Việt Nam tổ chức triển khai thực hiện nhằm cải thiện công tác quản lý nghề cá.

Khi bị cảnh báo thẻ vàng, sản phẩm thủy sản từ khai thác của Việt Nam đã và đang bị kiểm tra rất chặt. Toàn bộ lô hàng xuất khẩu sang thị trường châu Âu đều bị kiểm tra.

Ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn) cho biết, nếu không giải quyết được các vấn đề về khai thác IUU, Việt Nam sẽ bị xác định là quốc gia không hợp tác và có thể sẽ bị áp dụng biện pháp thẻ đỏ.

Trường hợp bị áp dụng biện pháp thẻ đỏ, tất cả sản phẩm thủy sản từ khai thác của Việt Nam sẽ bị cấm xuất khẩu vào EU. Không những vậy, châu Âu là thị trường tín chỉ nên các thị trường khác có thể sẽ áp dụng biện pháp tương tự với hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam. Vì vậy, khi bị cảnh báo thẻ vàng, các quốc gia phải nỗ lực thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU để gỡ cảnh báo thẻ vàng của Ủy ban châu Âu.

Nếu không cẩn thận, thuỷ sản Việt Nam có thể bị chặn đứng đường vào EU
Ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn)

Số liệu từ Tổng cục Thủy sản cho thấy, từ năm 2012 đến nay đã có 25 nước bị cảnh báo thẻ. Trong đó, có 19 nước bị cảnh báo thẻ vàng và 6 nước bị áp dụng biện pháp thẻ đỏ. Đến nay, đã có 14 nước gỡ được thẻ trong đó có Thái Lan và Philippines.

Để gỡ thẻ vàng, Thái Lan đầu tư khoảng 125 triệu USD (tương đương gần 2.900 tỷ đồng) trong gần 4 năm để triển khai thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu và thực hiện cải tổ bộ máy, tổ chức thêm 10 đầu mối để kiểm soát nghề cá với khoảng gần 2.000 cán bộ.

Tất cả các tàu cá của nước này đều lắp đặt hệ thống định vị giám sát tàu cá VMS. Ngoài chi phí lắp đặt hệ thống định vị khoảng 1.000 USD, hàng tháng các chủ tàu sẽ phải trả khoảng 25 USD cho các nhà cung cấp dịch vụ định vị tàu cá VMS và ứng dụng của dịch vụ này trên điện thoại di động.

Trong khi đó, Philippines đã đầu tư khoảng 10 triệu EURO (tương đương 260 tỷ đồng) trong 11 tháng để triển khai thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu về khai thác IUU.

Tháng 5/2018, Đoàn Thanh tra của Tổng vụ các vấn đề về biển và thuỷ sản của Ủy ban châu Âu sang làm việc tại Việt Nam để kiểm tra tình hình triển khai thực hiện các khuyến nghị và dự kiến cuối tháng 5, đầu tháng 6/2019 đoàn tiếp tục vào kiểm tra thực hiện bốn nhóm khuyến nghị đề nghị Việt Nam tiếp tục khắc phục để chống khai thác IUU gồm: khung pháp lý; hệ thống theo dõi, giám sát và kiểm soát hoạt động tàu cá; thực thi pháp luật; và truy xuất nguồn gốc thuỷ sản từ khai thác.

Nếu kết quả kiểm tra trên thực tế của Tổng vụ này không đáp ứng được các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu thì Việt Nam sẽ có nguy cơ cao bị áp dụng biện pháp thẻ đỏ.

Ngay sau khi Ủy ban châu Âu cảnh báo thẻ vàng đối với Việt Nam, các giải pháp quyết liệt đã được chỉ đạo để khắc phục các khuyến nghị và đã đạt được một số kết quả nhất định.

Tuy nhiên, hiện trạng chống khai thác IUU của Việt Nam trên thực tế chưa được cải thiện đáng kể. Sự chỉ đạo của các cấp, các ngành tại địa phương chưa thực sự quyết liệt, xử lý vi phạm chưa nghiêm.

Công tác thực thi pháp luật để đảm bảo việc ngăn chặn tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác hải sản trái phép tại vùng biển nước ngoài chưa hiệu quả. Tình trạng tàu cá vi phạm tại vùng biển nước ngoài vẫn còn diễn biến phức tạp. Hệ thống giám sát tàu cá chưa đáp ứng được yêu cầu. Công tác kiểm soát tàu cá ra, vào cảng còn hạn chế. Việc xác nhận, chứng nhận sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác còn nhiều sai sót.

Theo thông tin từ Tổng cục Thủy sản, trong năm ngoái đã xảy ra 85 vụ/137 tàu vi phạm vùng biển nước ngoài, tăng 28 vụ/46 tàu so với năm 2017, tập trung tại các nước gồm: Thái Lan, Malaysia, Philippines, Campuchia, Indonesia, Brunei.

Từ đầu năm 2019 đến nay, tình hình tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài vẫn tiếp tục xảy ra và diễn biến phức tạp, đã xảy ra 16 vụ/26 tàu vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài; các tỉnh có nhiều tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, xử lý gồm: Kiên Giang, Bà Rịa Vũng Tàu, Bình Định, Bến Tre, Cà Mau, Bạc Liêu, Bình Thuận.

Ông Hùng lý giải, các biện pháp xử phạt đối với chủ tàu, thuyền trưởng có tàu cá khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài thực hiện còn chưa nghiêm, nhiều địa phương chưa xử phạt hoặc xử phạt không đáng kể so với số vụ việc vi phạm.

Hoạt động tuần tra, kiểm tra, kiểm soát vùng biển do địa phương quản lý để xử lý các hành vi khai thác IUU trong nước chưa đáp ứng yêu cầu, nên tình trạng khai thác IUU ở vùng biển ven bờ vẫn còn diễn ra phổ biến.

Tuy nhiên, việc kiểm tra và xử lý vi phạm theo đại diện lãnh đạo một số tỉnh thành là còn gặp nhiều khó khăn do không biết phải xử phạt ai, là chủ tàu hay ngư dân vì chủ tàu có thể ngồi trên bờ chứ không ra biển. Phạm vi quản lý tàu bè hoạt động trên biển lại vô cùng mênh mông.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh, để đáp ứng được các nội dung mà Ủy ban châu Âu khuyến nghị, cần nỗ lực tập trung nguồn lực, kinh phí để thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.

Trong đó, tiếp tục tổ chức triển khai có hiệu quả các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Luật Thuỷ sản, trọng tâm là các nội dung liên quan tới chống khai thác IUU. Tăng cường tuần tra, kiểm tra, giám sát việc thực thi pháp luật; phát hiện, ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm tàu cá, ngư dân có dấu hiệu vi phạm vùng biển nước ngoài. Đồng bộ hoá cơ sở dữ liệu nghề cá VN-FISHBASE trong tháng 5/2019.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng đề nghị 28 tỉnh, thành phố ven biển khẩn trương hoàn thành cấp hạn ngạch giấy phép khai thác cho tàu cá xong trước tháng 7/2019; nghiêm túc thu hồi giấy phép tàu cá vi phạm khai thác IUU. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá. 

EU 'rút thẻ vàng', xuất khẩu thủy sản sẽ thiệt hại nghiêm trọng

EU 'rút thẻ vàng', xuất khẩu thủy sản sẽ thiệt hại nghiêm trọng

Tiêu điểm -  7 năm
Hoạt động xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng với “thẻ vàng” mà EU vừa cảnh báo.
EU 'rút thẻ vàng', xuất khẩu thủy sản sẽ thiệt hại nghiêm trọng

EU 'rút thẻ vàng', xuất khẩu thủy sản sẽ thiệt hại nghiêm trọng

Tiêu điểm -  7 năm
Hoạt động xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng với “thẻ vàng” mà EU vừa cảnh báo.
Xuất khẩu cá tra sang Mỹ và Trung Quốc bất ngờ giảm mạnh

Xuất khẩu cá tra sang Mỹ và Trung Quốc bất ngờ giảm mạnh

Tiêu điểm -  6 năm

Lần đầu tiên sau 3 năm, giá trị xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc - Hồng Kông và Mỹ đều giảm so với cùng kỳ năm trước.

Gỡ nút thắt áp thuế phá giá, cảnh báo thẻ vàng cho thuỷ sản Việt Nam

Gỡ nút thắt áp thuế phá giá, cảnh báo thẻ vàng cho thuỷ sản Việt Nam

Tiêu điểm -  7 năm

Xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức liên quan đến các rào cản thương mại và kỹ thuật ở nhiều thị trường xuất khẩu chủ lực.

EU 'rút thẻ vàng', xuất khẩu thủy sản sẽ thiệt hại nghiêm trọng

EU 'rút thẻ vàng', xuất khẩu thủy sản sẽ thiệt hại nghiêm trọng

Tiêu điểm -  7 năm

Hoạt động xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng với “thẻ vàng” mà EU vừa cảnh báo.

Phó Chủ tịch Vasep: Việt Nam có thể bị EU “giơ thẻ vàng”

Phó Chủ tịch Vasep: Việt Nam có thể bị EU “giơ thẻ vàng”

Tiêu điểm -  7 năm

EU khuyến cáo có thể “giơ thẻ vàng” về khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU) sau khi có báo cáo đánh giá của đoàn công tác tại Việt Nam.

Doanh nghiệp xuất khẩu loay hoay mở rộng thị trường

Doanh nghiệp xuất khẩu loay hoay mở rộng thị trường

Tiêu điểm -  5 giờ

Doanh nghiệp xuất khẩu có nhiều cơ hội mở rộng thị trường khi Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định thương mại. Nhưng tận dụng hiệu quả vẫn đối mặt nhiều rào cản.

Công an Hà Nội công bố lộ trình cấm đường dịp 2/9

Công an Hà Nội công bố lộ trình cấm đường dịp 2/9

Tiêu điểm -  5 giờ

Hà Nội sẽ cấm và hạn chế giao thông tại nhiều tuyến đường từ ngày 21/8 đến 2/9 để phục vụ lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm Quốc khánh.

'Quả ngọt' sau chuyến thăm Hàn Quốc của Tổng Bí thư Tô Lâm

'Quả ngọt' sau chuyến thăm Hàn Quốc của Tổng Bí thư Tô Lâm

Tiêu điểm -  8 giờ

Chuyến thăm Hàn Quốc cấp nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm đã đạt nhiều kết quả thực chất, mở ra giai đoạn phát triển mới với 11 văn kiện và hàng chục thoả thuận hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước đã được ký kết.

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Tiêu điểm -  2 ngày

Ngành nông lâm thủy sản đã phục hồi đà tăng trưởng và đang đứng trước cơ hội bứt tốc, sau giai đoạn chịu tác động mạnh từ biến động thương mại toàn cầu.

TP.HCM muốn chuyển hoá 7 triệu lao động thành nhân lực số

TP.HCM muốn chuyển hoá 7 triệu lao động thành nhân lực số

Tiêu điểm -  2 ngày

Siêu đô thị TP.HCM đang đứng trước cơ hội vàng để chuyển hóa 7 triệu lao đông thành các nhân lực số và coi đây động lực cho tăng trưởng bền vững.

Thành Thành Nam mở rộng quản lý, vận hành tòa nhà văn phòng cho thuê

Thành Thành Nam mở rộng quản lý, vận hành tòa nhà văn phòng cho thuê

Nhịp cầu kinh doanh -  47 phút

Sự xuất hiện của toà nhà văn phòng cho thuê tại trung tâm TP.HCM trong danh mục sản phẩm dịch vụ của Thành Thành Nam thể hiện tầm nhìn dài hạn trong chiến lược phát triển của doanh nghiệp.

Giá vốn bào mòn lợi nhuận, CC1 còn xa vạch đích

Giá vốn bào mòn lợi nhuận, CC1 còn xa vạch đích

Doanh nghiệp -  1 giờ

Sáu tháng đầu năm, CC1 ghi nhận doanh thu tăng mạnh so với cùng kỳ, nhưng lãi trước thuế chỉ 48 tỷ đồng, mới hoàn thành 13% kế hoạch năm.

SGI Capital: Dòng tiền đầu cơ kỷ lục đẩy giá tài sản lên cao

SGI Capital: Dòng tiền đầu cơ kỷ lục đẩy giá tài sản lên cao

Tài chính -  2 giờ

Môi trường lãi suất thấp và chính sách nới lỏng mở ra cơ hội lớn cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy vậy, rủi ro cũng không nhỏ khi dòng tiền đầu cơ và margin kỷ lục có thể đẩy giá tài sản lên cao, gây lạm phát và nợ xấu.

SHB triển khai hàng loạt ưu đãi chi tiêu ngoại tệ, trả góp ưu việt

SHB triển khai hàng loạt ưu đãi chi tiêu ngoại tệ, trả góp ưu việt

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Nhằm đồng hành cùng khách hàng trong mùa cao điểm du lịch, mua sắm, Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) triển khai loạt chương trình ưu đãi dành cho chủ thẻ tín dụng quốc tế, nổi bật với hai gói khuyến mãi gồm chi tiêu ngoại tệ hoàn tiền hấp dẫn và trả góp 0% lãi suất kèm nhiều quyền lợi thiết thực.

Thanh khoản cao nhất mọi thời đại, thị trường chứng khoán Việt Nam đã vượt xa chuẩn cận biên

Thanh khoản cao nhất mọi thời đại, thị trường chứng khoán Việt Nam đã vượt xa chuẩn cận biên

Tài chính -  5 giờ

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang ở giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, ghi nhận nhiều dấu hiệu tích cực cả về điểm số, thanh khoản và dòng vốn.

Doanh nghiệp xuất khẩu loay hoay mở rộng thị trường

Doanh nghiệp xuất khẩu loay hoay mở rộng thị trường

Tiêu điểm -  5 giờ

Doanh nghiệp xuất khẩu có nhiều cơ hội mở rộng thị trường khi Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định thương mại. Nhưng tận dụng hiệu quả vẫn đối mặt nhiều rào cản.

Công an Hà Nội công bố lộ trình cấm đường dịp 2/9

Công an Hà Nội công bố lộ trình cấm đường dịp 2/9

Tiêu điểm -  5 giờ

Hà Nội sẽ cấm và hạn chế giao thông tại nhiều tuyến đường từ ngày 21/8 đến 2/9 để phục vụ lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm Quốc khánh.