TP.HCM xin cơ chế đặc thù: Ðược tự quyết nhưng phải báo cáo Quốc hội

Lê Hữu Việt Thứ năm, 09/11/2017 - 11:22

Đồng ý với việc TP.HCM được phép áp dụng một số cơ chế, chính sách “đặc thù”, được thu thêm hoặc tăng thu một số loại thuế, phí, nhưng Bộ Tài chính đề xuất các chính sách đưa ra phải báo cáo Quốc hội. Trong khi các chuyên gia vẫn tỏ ra lo ngại với các cơ chế “đặc thù”. Dự kiến, nghị quyết này sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp ngày 14/11 tới.

TP.HCM đang đề xuất thu phí đối với ô tô vào trung tâm thành phố. Ảnh minh họa: Như Ý.

Bộ Tài chính “xuôi” với TP.HCM

Trong Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách thí điểm phát triển TP.HCM, địa phương này sẽ được hưởng một số ưu đãi về tài chính - ngân sách. Cụ thể, TP.HCM được: Thí điểm đánh thuế tài sản; Tăng mức thuế, phí, lệ phí với một số loại thuế, phí, lệ phí so với luật hiện hành. Được thu thêm một số loại phí, lệ phí chưa có trong luật. Phần thu tăng thêm này TP.HCM được sử dụng toàn bộ (không phải điều tiết về ngân sách trung ương) để đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế- xã hội.

Cho ý kiến về các ưu đãi trên với TP.HCM, Bộ Tài chính cho rằng, việc tăng thuế, phí, lệ phí phải phù hợp với trình độ và yêu cầu phát triển, có lộ trình, bước đi phù hợp. Ngoài ra, việc tăng thu vẫn phải tạo môi trường sản xuất kinh doanh thuận lợi, không cản trở lưu thông hàng hóa, đảm bảo công khai, minh bạch, tập trung các hàng hóa, dịch vụ phát sinh trên địa bàn TP.HCM.

Theo Hiến pháp năm 2013, việc quy định các loại thuế, phí phải do Quốc hội ban hành. Nhưng do đây là cơ chế thí điểm, chỉ áp dụng tại TP.HCM, nên theo Bộ Tài chính, vẫn áp dụng được. Đặc biệt với thuế tài sản, hiện Bộ Tài chính đang nghiên cứu xây dựng luật nên có thể thí điểm tại TP.HCM để rút kinh nghiệm. Để kiểm soát việc bổ sung mới và tăng thêm thuế, phí, lệ phí đặc thù áp dụng cho TP.HCM, Bộ Tài chính kiến nghị, các thay đổi phải được HĐND TP.HCM thông qua và báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định và phải báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Về cho phép TP.HCM sử dụng nguồn dôi dư từ cải cách tiền lương để chi đầu tư phát triển, tăng thêm thu nhập cho cán bộ, công chức, Bộ Tài chính cho rằng: Quy định hiện hành không cho phép thực hiện như trên, nhưng TP.HCM luôn dư nguồn cải cách tiền lương khá lớn. Vì vậy, để tránh lãng phí, thêm nguồn lực cho địa phương, Bộ Tài chính ủng hộ cho TP.HCM thực hiện đề xuất này.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đồng thuận với việc cho phép TP.HCM được tự đi vay và vay lại vốn vay nước ngoài của Chính phủ để đầu tư phát triển với hạn mức cao hơn quy định. Địa phương này cũng được để lại các khoản thu từ bán vốn nhà nước tại doanh nghiệp do địa phương quản lý, sở hữu; được để lại 50% nguồn thu từ bán đất và tài sản các cơ quan trung ương đặt trên địa bàn (thay vì chuyển toàn bộ về ngân sách trung ương). Các khoản thu này TP.HCM dùng chi cho các dự án đầu tư công giai đoạn 2016-2020, ngân sách trung ương sẽ không hỗ trợ thêm phần nào. Với những dự án được hỗ trợ, TP.HCM phải hoàn trả lại ngân sách trung ương.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV Tiền Phong, hiện vẫn còn một số điểm chưa tạo được đồng thuận giữa bộ ngành và địa phương. Đơn cử như TP.HCM đề nghị được chỉ định thầu thực hiện các dự án đối tác công - tư (PPP) khi xuất hiện các điều kiện đặc thù khác với Luật Đấu thầu. Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, việc thực hiện chỉ định thầu không được khuyến khích và tiến tới loại bỏ.

Đánh giá về mức độ ảnh hưởng tới ngân sách trung ương và đầu tư công khi TP.HCM thực hiện các cơ chế, chính sách thí điểm kể trên, Bộ Tài chính cho rằng: Ngân sách trung ương bị ảnh hưởng không đáng kể khi để lại cho TP.HCM khoản thu từ cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước do địa phương này đang quản lý.

Nên cẩn trọng

Góp ý về các đề xuất cho TP.HCM được thu thêm hoặc tăng thu một số thuế, phí (phụ thu thuế, phí), một chuyên gia thuộc Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính (Bộ Tài chính) cho rằng: Không nên cho một số địa phương quyền “phụ thu thuế”. Do điều này sẽ tạo cuộc đua xin ưu đãi giữa các địa phương, giống như trước đây địa phương đua ưu đãi thu hút đầu tư. Thực tế, sau khi TP.HCM xin cơ chế đặc thù, Hà Nội và Hải Phòng cũng “đánh tiếng” xin cơ chế được phụ thu thuế. “Thế giới có một số nước có cơ chế phụ thu thuế cho địa phương, như Canada, nhưng với Việt Nam còn nhiều điểm cần làm rõ”, vị này nói.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long thì bày tỏ sự lo ngại. Theo ông Long, những gì gọi là cơ chế đặc thù thường tạo ra đặc quyền, đặc lợi. Đặc biệt, trong bối cảnh kinh tế thị trường là cạnh tranh bình đẳng, mọi thành phần kinh tế dù ở đâu đều được đối xử như nhau. Đặc biệt, theo chuyên gia này, các thành phố lớn hiện đã được ưu đãi không ít, như ưu tiên vốn đầu tư, tỷ lệ ngân sách để lại, tự chủ cũng cao hơn…Trong khi người dân, doanh nghiệp tại các thành phố lớn lại phải gánh chi phí cao hơn các nơi khác.

Theo Thứ trưởng Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn, hiện một số nước cũng cho phép các địa phương trọng điểm kinh tế được quyền “phụ thu thuế” cao hơn các địa phương khác.

Bộ Tài chính cho biết, ước tính hết năm 2017, dư nợ vay của TP.HCM khoảng 22.000 tỷ đồng. Theo quy định hiện hành, TP.HCM được dư nợ vay tối đa bằng 70% thu ngân sách địa phương, tương đương khoảng 54.300 tỷ đồng vào cuối năm 2018. Nếu nâng hạn mức vay cho TP.HCM lên bằng 90% thu ngân sách, hết năm 2018, dư nợ vay của địa phương này sẽ lên khoảng 70.000 tỷ đồng.

Dừng mọi dự án BT đang đàm phán ở TP.HCM

Dừng mọi dự án BT đang đàm phán ở TP.HCM

Tiêu điểm -  7 năm

Chủ tịch UBND TP. HCM Nguyễn Thành Phong chỉ đạo phải ngừng hết các dự án BT đang đàm phán ở TP.HCM để chờ xây dựng quy trình chặt chẽ, minh bạch và công khai.

TP.HCM sẽ có cơ chế riêng về ngân sách

TP.HCM sẽ có cơ chế riêng về ngân sách

Tiêu điểm -  7 năm

Chiều 26/10, Bộ Tài chính đã tổ chức một cuộc họp ngoài giờ làm việc với Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM nhằm xây dựng cơ chế đặc thù ngân sách cho thành phố này.

TP.HCM yêu cầu Uber, Grab tạm ngừng kết nối xe mới

TP.HCM yêu cầu Uber, Grab tạm ngừng kết nối xe mới

Tiêu điểm -  7 năm

Để ổn định hoạt động vận tải, UBND TP.HCM yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp ứng dụng phần mềm (Uber, Grab) và doanh nghiệp vận tải trên địa bàn tạm thời ngưng kết nối, đầu tư thêm xe mới (ô tô chở khách dưới 9 chỗ).

Doanh nghiệp xuất khẩu loay hoay mở rộng thị trường

Doanh nghiệp xuất khẩu loay hoay mở rộng thị trường

Tiêu điểm -  14 giờ

Doanh nghiệp xuất khẩu có nhiều cơ hội mở rộng thị trường khi Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định thương mại. Nhưng tận dụng hiệu quả vẫn đối mặt nhiều rào cản.

Công an Hà Nội công bố lộ trình cấm đường dịp 2/9

Công an Hà Nội công bố lộ trình cấm đường dịp 2/9

Tiêu điểm -  15 giờ

Hà Nội sẽ cấm và hạn chế giao thông tại nhiều tuyến đường từ ngày 21/8 đến 2/9 để phục vụ lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm Quốc khánh.

'Quả ngọt' sau chuyến thăm Hàn Quốc của Tổng Bí thư Tô Lâm

'Quả ngọt' sau chuyến thăm Hàn Quốc của Tổng Bí thư Tô Lâm

Tiêu điểm -  17 giờ

Chuyến thăm Hàn Quốc cấp nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm đã đạt nhiều kết quả thực chất, mở ra giai đoạn phát triển mới với 11 văn kiện và hàng chục thoả thuận hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước đã được ký kết.

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Tiêu điểm -  2 ngày

Ngành nông lâm thủy sản đã phục hồi đà tăng trưởng và đang đứng trước cơ hội bứt tốc, sau giai đoạn chịu tác động mạnh từ biến động thương mại toàn cầu.

TP.HCM muốn chuyển hoá 7 triệu lao động thành nhân lực số

TP.HCM muốn chuyển hoá 7 triệu lao động thành nhân lực số

Tiêu điểm -  2 ngày

Siêu đô thị TP.HCM đang đứng trước cơ hội vàng để chuyển hóa 7 triệu lao đông thành các nhân lực số và coi đây động lực cho tăng trưởng bền vững.

Săn vé concert Em xinh 'say hi' siêu dễ cùng TPBank

Săn vé concert Em xinh 'say hi' siêu dễ cùng TPBank

Nhịp cầu kinh doanh -  6 giờ

Tín đồ concert giờ đã có cách săn vé concert Em xinh "say hi" nhanh – gọn – chất với “Vòng quay em xinh” từ TPBank. Chỉ với vài thao tác trên App TPBank, khách hàng vừa tận hưởng tiện ích đỉnh, vừa nắm trong tay cơ hội quẩy hết mình miễn phí tại sự kiện âm nhạc hot nhất tháng 9.

Thành Thành Nam mở rộng quản lý, vận hành tòa nhà văn phòng cho thuê

Thành Thành Nam mở rộng quản lý, vận hành tòa nhà văn phòng cho thuê

Nhịp cầu kinh doanh -  10 giờ

Sự xuất hiện của toà nhà văn phòng cho thuê tại trung tâm TP.HCM trong danh mục sản phẩm dịch vụ của Thành Thành Nam thể hiện tầm nhìn dài hạn trong chiến lược phát triển của doanh nghiệp.

Lợi nhuận CC1 tăng nhẹ

Lợi nhuận CC1 tăng nhẹ

Doanh nghiệp -  10 giờ

Sáu tháng đầu năm, CC1 ghi nhận doanh thu tăng mạnh so với cùng kỳ, nhưng lãi trước thuế chỉ 48 tỷ đồng, mới hoàn thành 13% kế hoạch năm.

SGI Capital: Dòng tiền đầu cơ kỷ lục đẩy giá tài sản lên cao

SGI Capital: Dòng tiền đầu cơ kỷ lục đẩy giá tài sản lên cao

Tài chính -  11 giờ

Môi trường lãi suất thấp và chính sách nới lỏng mở ra cơ hội lớn cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy vậy, rủi ro cũng không nhỏ khi dòng tiền đầu cơ và margin kỷ lục có thể đẩy giá tài sản lên cao, gây lạm phát và nợ xấu.

SHB triển khai hàng loạt ưu đãi chi tiêu ngoại tệ, trả góp ưu việt

SHB triển khai hàng loạt ưu đãi chi tiêu ngoại tệ, trả góp ưu việt

Nhịp cầu kinh doanh -  11 giờ

Nhằm đồng hành cùng khách hàng trong mùa cao điểm du lịch, mua sắm, Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) triển khai loạt chương trình ưu đãi dành cho chủ thẻ tín dụng quốc tế, nổi bật với hai gói khuyến mãi gồm chi tiêu ngoại tệ hoàn tiền hấp dẫn và trả góp 0% lãi suất kèm nhiều quyền lợi thiết thực.

Thanh khoản cao nhất mọi thời đại, thị trường chứng khoán Việt Nam đã vượt xa chuẩn cận biên

Thanh khoản cao nhất mọi thời đại, thị trường chứng khoán Việt Nam đã vượt xa chuẩn cận biên

Tài chính -  14 giờ

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang ở giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, ghi nhận nhiều dấu hiệu tích cực cả về điểm số, thanh khoản và dòng vốn.

Doanh nghiệp xuất khẩu loay hoay mở rộng thị trường

Doanh nghiệp xuất khẩu loay hoay mở rộng thị trường

Tiêu điểm -  14 giờ

Doanh nghiệp xuất khẩu có nhiều cơ hội mở rộng thị trường khi Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định thương mại. Nhưng tận dụng hiệu quả vẫn đối mặt nhiều rào cản.