Đừng ép lãi suất như... ép duyên

Thạch Miên - 21/10/2017 09:26 (GMT+7)

Có thể giảm lãi suất cho vay nhưng không thể giảm đồng loạt.

Ngân hàng dù tăng trưởng cho vay cao hơn tăng trưởng huy động không có nghĩa là đang khát vốn.

Chính phủ vừa yêu cầu tiếp tục giảm 0,5% lãi suất cho vay để hỗ trợ doanh nghiệp phát triển. Tuy nhiên một nghịch lý là đến nay tăng trưởng huy động chỉ chiếm 10% trong khi đó tăng trưởng cho vay tới 11%. Vậy dòng tiền ở đâu để ngân hàng cho vay và làm cách nào để giảm lãi suất?

Ngân hàng lấy vốn ở đâu?

Ngay từ tháng 4/2017, tăng trưởng tín dụng đã sớm vượt huy động. Tính đến 20/6/2017, chênh lệch này tiếp tục nới rộng, lên tới 1,65%. Và đến 9/2017 tăng trưởng huy động vẫn thấp hơn tăng trưởng cho vay khoảng 1%. Điều này khiến không ít người đặt câu hỏi: Dòng vốn ở đâu khiến thanh khoản của ngân hàng vẫn trở nên dồi dào?

Tính từ đầu năm đến nay lượng cầu trái phiếu Chính phủ tiếp tục tăng cao nhưng lãi suất huy động trái phiếu Chính phủ đã liên tục giảm và ở vùng đáy của nhiều năm. 

Bên cạnh đó cuối tháng 8/2017 tổng tiền gửi của Kho bạc Nhà nước tại các ngân hàng đạt khoảng 160 nghìn tỷ đồng, tăng 68% so với đầu năm, tương đương tăng hơn 107 nghìn tỷ đồng sau 8 tháng. 

Ngoài ra các khoản tiền mà các định chế tài chính, ngân hàng bảo hiểm... đầu tư vào trái phiếu Chính phủ chưa được rót vào các dự án đầu tư công cũng đã được tạm gửi vào các ngân hàng.

Song song dự trữ ngoại hối đạt mốc kỷ lục mới 45 tỷ USD, tăng thêm 6 tỷ USD so với cuối năm 2016. Chính vì thế nên mặc dù nhập siêu 2,7 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm nhưng nguồn cung ngoại tệ vẫn dồi dào nhờ nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và vốn đầu tư gián tiếp mang về lượng ngoại tệ lớn, trong đó việc đấu giá % vốn Vinamilk đã giúp thu về cả tỉ USD. Tất cả các yếu tố này cũng khiến thị trường vốn dồi dào và phong phú hơn.

TS. Huỳnh Trung Minh, chuyên gia tài chính ngân hàng phân tích, tăng trưởng huy động khoảng 10% nhưng tăng trưởng cho vay 11% là tốc độ tăng trưởng chứ không phải là lượng tiền trong ngân hàng thấp hơn số tiền ngân hàng vay ra. Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, tỉ lệ cho vay không được vượt quá 80% tỉ lệ huy động nhưng trên thực tế có những lúc ngân hàng cho vay ra chỉ khoảng 60% so với tiền huy động được. 

“Ngân hàng dù tăng trưởng cho vay cao hơn tăng trưởng huy động không có nghĩa là ngân hàng đang khát vốn. Biểu hiện rõ ràng nhất là gần như lãi suất trên thị trường liên ngân hàng không có dấu hiệu tăng mạnh hay đột biến. Thậm chí trong tháng 6 lãi suất liên ngân hàng còn giảm mạnh”, ông Minh nhận định.

Trong khi đó khảo sát trên thị trường, các biện pháp hỗ trợ thanh khoản thị trường thời gian qua đều không cần sử dụng. Cụ thể thị trường mở (OMO) là nơi Ngân hàng Nhà nước sử dụng nghiệp vụ mua các giấy tờ có giá với các ngân hàng thương mại nhằm đưa tiền ra lưu thông hoặc bán hút tiền. Hay nói cách khác đây là công cụ để Ngân hàng Nhà nước điều tiết tiền tệ, ổn định hệ thống ngân hàng. 

Bài học cuối năm 2011 và đầu năm 2012 là thời điểm hệ thống ngân hàng gặp nhiều khó khăn thanh khoản vì những biến cố tại một số ngân hàng yếu kém. Lúc này thông qua nghiệp vụ OMO, Ngân hàng nhà nước đã đưa ra khối lượng tiền lớn để hỗ trợ kịp thời cho các ngân hàng thương mại. 

Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay khối lượng tiền trên thị trường OMO lưu hành chỉ còn không đáng kể. Điều đó cho thấy thanh khoản trong hệ thống ngân hàng đến nay khá dồi dào.

Lãi suất cho vay khó giữ được mức thấp

Mặc dù nguồn vốn không phải là vấn đề đau đầu đối với ngân hàng nhưng với tốc độ cho vay cao hơn tốc độ huy động nên lãi suất cho vay cũng khó có khả năng giảm theo yêu cầu của Chính phủ.

Việc cho vay ra mạnh tay vẫn tạo áp lực lên huy động. Khi huy động tăng, NH cũng khó có thể giảm lãi suất cho vay, việc giữ ổn định lãi suất cho vay cũng là một điều rất tốt.

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu

TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính, nhận định tăng trưởng 10% trên tổng dư nợ của hệ thống ngân hàng trong ba tháng có nghĩa là sẽ phải bơm khoảng 600.000 tỷ đồng ra thị trường. Với số lượng cung tiền quá lớn không gây áp lực lên lạm phát trong thời điểm hiện tại nhưng có thể gây lạm phát trong một hai năm tới nếu không thận trọng. 

Ông Đặng Quốc Tiến, chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng, việc giảm lãi suất cho vay đồng nghĩa với việc ngân hàng phải tiết giảm các chi phí và cân đối từ nguồn thu vào và cho vay ra, sao cho biên độ giữa huy động và cho vay ở mức thấp nhất nhưng vẫn có hiệu quả. Các doanh nghiệp tốt thường sẽ được ngân hàng ưu đãi giảm lãi suất khi có điều kiện hoặc các ngân hàng sẽ tìm cách giảm lãi suất khi họ sắp xếp được một lượng tiền mà đầu vào rẻ để hạ lãi suất.

Giảm lãi suất là tăng cường tính cạnh tranh trong hệ thống ngân hàng, để các ngân hàng tự nguyện giảm lãi suất cho vay nhằm đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng mới thực sự bền vững nếu không thì chuyện lãi suất sẽ mãi chỉ là ép duyên. 

Ý kiến ( 0)
Tín dụng tăng, lãi suất giảm, mua nợ xấu đạt kế hoạch 2017

Tín dụng tăng, lãi suất giảm, mua nợ xấu đạt kế hoạch 2017

Tài chính -  7 năm

Báo cáo mới công bố của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho thấy, chỉ số tín dụng đối với nền kinh tế liên tục tăng ngay từ những tháng đầu năm 2017 và tăng đều qua các tháng. Các tổ chức tín dụng cũng tích cực giảm lãi xuất cho vay sản xuất kinh doanh.

Từ nay đến cuối năm giảm lãi suất cho vay 0,5%

Từ nay đến cuối năm giảm lãi suất cho vay 0,5%

Tài chính -  7 năm

Thúc đẩy tăng trưởng tín dụng và giảm lãi suất cho vay là một trong các biện pháp nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6,7%.

'Chi phí ngầm' còn cao hơn cả lãi suất ngân hàng

'Chi phí ngầm' còn cao hơn cả lãi suất ngân hàng

Tiêu điểm -  7 năm

Cả chi phí chính thức và không chính thức đang trở thành gánh nặng của hàng nghìn doanh nghiệp.

Nhiều yếu tố đang hỗ trợ giảm lãi suất

Nhiều yếu tố đang hỗ trợ giảm lãi suất

Tài chính -  7 năm

Nhận định của Ủy ban giám sát tài chính quốc gia trong báo cáo mới nhất.

Ngân hàng nào hưởng lợi lớn khi luật hóa Nghị quyết 42?

Ngân hàng nào hưởng lợi lớn khi luật hóa Nghị quyết 42?

Tài chính -  2 ngày

Những ngân hàng tập trung cho vay bán lẻ như MB, HDBank, VPBank hay VIB được kỳ vọng hưởng lợi lớn nhờ khả năng xử lý nhanh các khoản vay nhỏ.

Thanh toán không tiền mặt phủ sóng mọi thế hệ nhờ bộ ba 'vũ khí' này

Thanh toán không tiền mặt phủ sóng mọi thế hệ nhờ bộ ba 'vũ khí' này

Tài chính -  3 ngày

Tốc độ, tiện lợi, an toàn là những yếu tố giúp thanh toán không tiền mặt chinh phục người tiêu dùng từ thành thị đến nông thôn, từ Gen Z đến thế hệ trung niên.

Chủ tịch Bamboo Airways xin từ nhiệm

Chủ tịch Bamboo Airways xin từ nhiệm

Tài chính -  4 ngày

Chủ tịch Bamboo Airways Phan Đình Tuệ đã gửi đơn xin từ nhiệm và sẽ được trình cổ đông thông qua vào phiên họp bất thường ngày 5/7 tới đây.

Tăng cường hướng dẫn hộ kinh doanh dùng hóa đơn điện tử

Tăng cường hướng dẫn hộ kinh doanh dùng hóa đơn điện tử

Tài chính -  1 tuần

Thủ tướng giao nhiệm vụ hướng dẫn hộ kinh doanh hiểu rõ lợi ích cũng như trách nhiệm sử dụng hóa đơn điện tử, đặc biệt là loại hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền.

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Tài chính -  1 tuần

Năm nay, vốn điều lệ của Lotte Finance đã tăng hơn 726 tỷ đồng so với năm 2024, từ 4.186 tỷ đồng lên hơn 4.912 tỷ đồng để thúc đẩy cho vay tiêu dùng.

The Komorebi: Chạm vào triết lý sống trường thọ của người Nhật

The Komorebi: Chạm vào triết lý sống trường thọ của người Nhật

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Không phải ngẫu nhiên Nhật Bản luôn nằm trong nhóm quốc gia có tuổi thọ người dân và chỉ số hạnh phúc cao nhất thế giới. Lối sống thanh nhã, gắn với thiên nhiên và triết lý nuôi dưỡng thân - tâm - trí đã tạo nên một chất sống khiến cả thế giới ngưỡng mộ. Và giờ đây, chất sống ấy đang hiện hữu tại The Komorebi (Vinhomes Royal Island, Vũ Yên, Hải Phòng).

VinFast VF 7: SUV điện lý tưởng từ phố thị tới tỉnh xa

VinFast VF 7: SUV điện lý tưởng từ phố thị tới tỉnh xa

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Chạy phố nhẹ nhàng, leo đèo vững chãi, sạc điện tiện lợi khắp nơi – VinFast VF 7 là chiếc SUV điện đúng nghĩa “một cho tất cả” dành cho người dùng ba miền.

Vải trứng Hưng Yên vào thực đơn Vietnam Airlines

Vải trứng Hưng Yên vào thực đơn Vietnam Airlines

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Hãng hàng không quốc gia chính thức mang đến cho hành khách một trải nghiệm ẩm thực độc đáo với đặc sản vải trứng Hưng Yên trên nhiều chuyến bay nội địa và quốc tế.

AI không cướp ghế, nhưng thay đổi cách lãnh đạo cầm quyền

AI không cướp ghế, nhưng thay đổi cách lãnh đạo cầm quyền

Diễn đàn quản trị -  5 giờ

Trong kỷ nguyên số, nơi dữ liệu trở thành tài sản, AI không thay thế người lãnh đạo nhưng chắc chắn đang thay đổi cách vận hành và tư duy quản trị.

Thaco xây dựng khu công nghiệp cơ khí 75.000 tỷ đồng tại Bình Dương

Thaco xây dựng khu công nghiệp cơ khí 75.000 tỷ đồng tại Bình Dương

Tiêu điểm -  5 giờ

Thaco chính thức được chấp thuận đầu tư khu công nghiệp cơ khí 786ha tại Bình Dương với tổng vốn đầu tư hơn 75.000 tỷ đồng.

Quỹ K Coffee & Cherry trao tặng 200 triệu đồng cho các em nhỏ tại Bệnh viện Nhi đồng 1

Quỹ K Coffee & Cherry trao tặng 200 triệu đồng cho các em nhỏ tại Bệnh viện Nhi đồng 1

Nhịp cầu kinh doanh -  6 giờ

Khoản hỗ trợ là một phần doanh thu trong chuỗi triển lãm tranh được tổ chức tại các cửa hàng của K Coffee.

CEO SSI Digital: Cá lớn khó 'nuốt' cá bé ở thị trường tài sản số

CEO SSI Digital: Cá lớn khó 'nuốt' cá bé ở thị trường tài sản số

Leader talk -  7 giờ

So với chứng khoán, tài sản số dường như có nhiều "luật chơi" khác biệt, từ điều kiện vốn thành lập sàn giao dịch, tư duy quản lý cho tới vận hành.