Quy mô GDP tính lại tăng 25,4%/năm so với số liệu đã công bố

Theo Tổng cục Thống kê, quy mô GDP đánh giá lại bình quân giai đoạn 2010 - 2017 tăng thêm 25,4%/năm so với số liệu đã công bố. Kết quả đánh giá lại quy mô GDP này sẽ tác động đến các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô của nền kinh tế như tạo ra mức tăng đáng kể trong tổng giá trị GDP và GDP bình quân đầu người, từ đó tác động đến định hướng phát triển kinh tế - xã hội trong các giai đoạn tiếp theo.

Sự thay đổi của các chỉ tiêu có liên quan bao gồm: Tích lũy tài sản, tiêu dùng cuối cùng, tổng thu nhập quốc gia (GNI), tổng sản phẩm trong nước bình quân đầu người, tỷ lệ vốn đầu tư so với tổng sản phẩm trong nước, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư (hệ số ICOR), tỷ lệ thu ngân sách nhà nước so với GDP, tỷ lệ thuế trừ trợ cấp sản phẩm so với GDP, tỷ lệ chi ngân sách nhà nước so với GDP, tỷ lệ bội chi ngân sách nhà nước so với GDP, tỷ lệ dư nợ công so với GDP, tăng suất nhân tố tổng hợp (TFP).

Sự gia tăng GDP bình quân đầu người có thể dẫn đến sự thay đổi trong mô hình tiêu dùng hộ gia đình do ước tính mức sống cao hơn hoặc đạt nhanh hơn đến mức quốc gia có thu nhập trung bình cao.

Tuy nhiên, việc đánh giá lại quy mô GDP sẽ không tác động đến mục tiêu tăng trưởng GDP trong kế hoạch và chiến lược phát triển kinh tế - xã hội do tốc độ tăng trưởng kinh tế qua các năm có sự thay đổi rất nhỏ.

Đánh giá lại quy mô GDP cũng làm thay đổi cơ cấu GDP, tăng tỷ trọng khu vực công nghiệp, xây dựng và dịch vụ; giảm tỷ trọng khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản. Các chỉ tiêu chất lượng tăng trưởng được cải thiện, tuy nhiên mức thay đổi không lớn.

Bên cạnh đó, đánh giá lại quy mô GDP sẽ phản ánh số liệu thấp hơn đối với nhiều chỉ tiêu tài chính/tài khóa: tỷ lệ thu ngân sách nhà nước so với GDP, tỷ lệ thuế so với GDP, tỷ lệ chi ngân sách nhà nước so với GDP, tỷ lệ bội chi ngân sách nhà nước so với GDP, tỷ lệ nợ công, nợ Chính phủ và nợ nước ngoài so với GDP.

Sự thay đổi có thể cho thấy khả năng mở rộng dư địa cho thu ngân sách và thuế, cũng như chi tiêu và vay của Chính phủ. Song, theo Tổng cục Thống kê, khả năng tác động là thấp vì trong thực tế thu ngân sách và thuế dựa trên thu thuế/phí, các tỷ lệ thu liên quan và được quy định bởi các văn bản pháp luật.

Trước đó, ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho hay, việc thực hiện đánh giá lại quy mô GDP chỉ xem xét, rà soát các hoạt động kinh tế thuộc phạm vi sản xuất theo quy định của Việt Nam, không đề cập tới các hoạt động kinh tế ngầm và kinh tế bất hợp pháp.

Ông Lâm khẳng định việc đánh giá lại quy mô GDP không phải là cách tính mới. Đánh giá lại quy mô GDP nhằm đảm bảo theo thông lệ quốc tế và do nguồn thông tin đầu vào phục vụ biên soạn chỉ tiêu GDP hàng năm chưa đầy đủ.

Đây cũng là nhiệm vụ thường xuyên và định kỳ của bất kỳ một cơ quan thống kê quốc gia nào trên thế giới. Hầu hết các quốc gia có năng lực thống kê tốt đều tiến hành rà soát, đánh giá lại quy mô GDP thường xuyên và định kỳ. Từ 2010 đến nay, Mỹ, Trung Quốc, Canada, Đức, Nga, Italia, Croatia, Indonesia đã tiến hành điều chỉnh, công bố lại quy mô GDP và các chỉ tiêu vĩ mô khác có liên quan.

Cuối tháng 7/2013, Mỹ công bố kết quả đánh giá lại quy mô GDP năm 2012 tăng thêm 560 tỷ USD, tăng 3,6% so với số liệu đã công bố. Trung Quốc cũng nhiều lần tiến hành đánh giá lại quy mô GDP (năm 2004, 2008, 2013 và 2015), trong đó năm 2013 đã bổ sung khoảng 305 tỷ USD vào quy mô GDP, tương đương tăng thêm 3,4%; năm 2015 tiếp tục bổ sung 141 tỷ USD vào quy mô GDP, tương đương tăng thêm 1,3%.

Năm 2013, GDP của Nga được đánh giá lại tăng 24,3%; Đức tăng 3%; Italia tăng 7%. Năm 2014, GDP của Bulgari đánh giá lại tăng 31,2%; Rumani và Croatia tăng 28,4%.