Những kỳ vọng cho thị trường chứng khoán 3 quý cuối năm 2023

10:15, 11/05/2023
Nguyễn Anh Tài
Chuyên gia chính sách kinh tế - đầu tư

2023 là năm khó dự báo nhất trong hơn một thập kỷ trở lại đây do các yếu tố đan xen phức tạp của tình hình chính trị, kinh tế thế giới ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô trong nước.

Kinh tế thế giới đang tiếp tục có nhiều biến động, các nhà đầu tư cần đặc biệt chú ý. Ngoại trừ Trung Quốc - nền kinh tế đứng thứ 2 thế giới - đang ổn định và dần trên đà phục hồi mạnh, các nền kinh tế lớn khác đang có rất nhiều vấn đề cần theo dõi sát sao. 

Tại Mỹ, vào đầu tháng năm vừa rồi Fed vẫn tăng lãi suất thêm 0,25% bất chấp biến động trong ngành ngân hàng. Lãi suất tại Mỹ hiện vào khoảng 5 - 5,25%, đẩy mức lãi suất cao nhất trong hơn 15 năm qua và là lần thứ 10 tăng lãi suất liên tiếp kể từ hồi tháng 3/2022. Bên cạnh đó, nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ vượt trần nợ công vào đầu tháng 6 này là 31,4 nghìn tỷ USD, có nghĩa nếu đến tháng 6 này Chính phủ không được Quốc hội đồng thuận tăng trần nợ công thì hết chi phí hoạt động. 

Châu Âu cũng đang vật lộn với lạm phát và tình hình không tốt của hệ thống ngân hàng bất ổn.

Qua đó, một số kịch bản dự đoán kinh tế toàn cầu năm nay tăng trưởng khoảng 1,5 đến 1,7%, trong đó kinh tế Mỹ tăng chỉ vào khoảng 0,5%. Trung Quốc tăng trưởng mạnh hơn với khoảng 4,1 đến 4,3%( thậm chí có những dự báo mới cuối tháng 4 này Trung Quốc có thể tăng GDP đến 5%). 

Kinh tế khu vực châu Âu còn yếu hơn khi chỉ khoảng 0,1%. Lạm phát thế giới đặc biệt tại Mỹ, châu Âu vẫn còn mức cao trên 6%, mong muốn kéo xuống 2 - 2,5% (nhưng đạt được mục tiêu này đang rất khó khả thi trong năm nay). Đó là kịch bản tăng trưởng và lạm phát đẹp nhất cho năm nay của kinh tế toàn cầu.

Còn kịch bản xấu hơn, khó lường hơn khi Nga - Ukraina chiến tranh leo thang, kéo các nước tham gia sâu hơn nữa vào cuộc chiến này. Hiện nay, chưa thấy dấu hiệu ngã ngũ hay hạ nhiệt; cũng chưa thấy quốc gia trung gian nào có thể dàn xếp để các bên ngồi vào bàn đàm phán với nhau. Tiếng nói hòa bình tại khu vực này trở nên mong manh hơn bao giờ hết! 

Do vậy, giá cả năng lượng, hàng hóa còn rất khó dự đoán. Nếu tình hình chiến sự xấu hơn thì yếu tố tăng trưởng và lạm phát của cả thế giới khó xác định hơn bao giờ hết trong hơn 1 thập kỷ qua.

Với trong nước, vừa qua chúng ta nới lỏng chính sách tiền tệ nhanh, kịp thời, lãi suất ngân hàng đã giảm từ 1,5 đến 2% so với cuối năm 2022. Bên cạnh đó, Chính phủ đẩy mạnh đầu tư công, kích thích tiêu dùng trong nước và tìm kiếm thêm cho thị trường xuất khẩu. 

Việc điều hành đồng loạt, đồng bộ chính sách tài chính, tài khóa như giảm thuế VAT 2% và các loại thuế phí khác, mang niềm tin thẩm thấu nhanh vào tăng trưởng cho nền kinh tế trong nước. Đặc biệt Chính phủ nhanh chóng ban hành các nghị quyết, cũng như các thông tư của Ngân hàng Nhà nước tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế đặc biệt lĩnh vực tài chính như: Nghị định 08/2023/NĐ-CP của Chính phủ về trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) giải quyết khó khăn của thị trường TPDN, tránh nguy cơ gia tăng nợ xấu. Thông tư 02 của Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn các tổ chức tín dụng cơ cấu lại nợ vay. Thông tư 3/2023 cho phép ngân hàng được mua lại ngay TPDN để giúp cải thiện triển vọng tăng trưởng tín dụng trong năm 2023 khi đầu ra tín dụng đang tăng trưởng thấp. 

Từ đó, chúng ta có 3 quý còn lại dự báo tăng trưởng GDP tốt hơn nhiều so với quý I chỉ với 3,32%.

Có 3 kịch bản GDP năm nay được tính toán đưa ra là: kịch bản thấp từ 5,8 đến 6%, kịch bản trung bình 6,2 đến 6,5% (đạt yêu cầu Quốc Hội thông qua là khoảng 6,5% trong năm nay), kịch bản cao rất tốt là trên 7% (được đánh giá là khó đạt được). 

Như thế cũng có nghĩa quý III và quý IV phải tăng trưởng mỗi quý từ 8% trở lên... vì dự báo quý II tăng trưởng khoảng 5,5 đến 6%. Trong tất cả kịch bản tăng trưởng thì lạm phát vẫn ước dưới 4,5%.

Xét tình hình doanh nghiệp trong nước, các quý còn lại hưởng lợi từ việc giảm lãi suất, kích thích tiêu dùng trong nước sẽ phát triển khá hơn quý I. Đặc biệt doanh nghiệp bất động sản khi câu chuyện trái phiếu được Chính phủ tháo gỡ bằng các nghị định, tháo gỡ pháp lý sẽ dần ấm lên. Các doanh nghiệp xuất khẩu, doanh nghiệp nguyên vật liệu, xây dựng hưởng ứng mạnh mẽ dòng tiền đầu tư công sẽ tăng trưởng trở lại. Từ đó giúp thị trường chứng khoán năm nay "tiền hung hậu cát". 

Qua các dự báo phân tích trên chúng ta thấy cửa sáng cho phía tăng của thị trường chứng khoán 2 quý cuối năm rõ ràng hơn rất nhiều. Sau nhịp phục hồi mạnh hơn hồi tháng 3, thị trường có vẻ hụt hơi dần. Với những yếu tố tác động của kinh tế thế giới cũng như kết quả kinh doanh quý I của hầu hết doanh nghiệp được công bố kém khả quan đẩy định giá PE không còn rẻ. 

Các phân tích kỳ vọng nếu tăng chậm, chắc với tình hình chung của kinh tế năm nay thì VN-Index vào khoảng 1150 đến 1250 điểm khi kết thúc năm. Nếu mọi điều kiện đều theo hướng thuận lợi nhất, đặc biệt dòng tiền ngoại tham gia nhiều hơn thì chỉ số này có thể sẽ còn đạt cao hơn khi hết năm 2023.

Kịch bản xấu nhất, có thể khi địa chính trị bất ổn do chiến tranh xảy ra diện rộng và bùng dịch bệnh thì không thể dự đoán nổi và đương nhiên lúc ấy thị trường sẽ quay về mốc dưới 1000 điểm. 

Nhóm cổ phiếu vua là ngân hàng vẫn là nhóm sẽ dẫn dắt đà tăng, bên cạnh nhóm bất động sản hưởng lợi từ giảm lãi suất và chính sách tháo gỡ trái phiếu doanh nghiệp. Trong đó phải kể đến nhóm liên quan hàng không, du lịch khi Trung Quốc mở cửa du lịch mạnh hơn vào dịp hè cũng như cuối năm.

Các cổ phiếu xuất khẩu vừa và nhỏ có thị trường ổn, câu chuyện riêng. Không thể thiếu nhóm cổ phiếu liên quan đến đầu tư công. 

Như vậy, nhà đầu tư cần có cái nhìn dài hạn trong năm nay với các cổ phiếu có cơ bản tốt, mỗi lần thị trường điều chỉnh hãy mua vào giữ trong trung và dài hạn; tránh đầu cơ lướt sóng nhanh, đặc biệt dùng đòn bẩy tài chính cao như vay margin; chú ý quan sát diễn biến tình hình kinh tế thế giới, động thái của Fed; tình hình chiến sự tại Nga - Ukraina để có các quyết định mua, giữ hay bán cổ phiếu ra. 

Bình tĩnh, bản lĩnh có phân tích trong đầu tư để không hoảng loạn bán cổ phiếu ra khi thị trường biến động nhất thời. Vừa tránh mất tiền vừa góp phần làm cho thị trường chứng khoán trong nước mất điểm thêm.

Kỳ vọng mọi điều kiện đều theo hướng thuận lợi nhất để có thể hái trái ngọt trong đầu tư chứng khoán vào dịp cuối năm này.