Theo báo cáo từ Tổng cục Thống kê, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp xây dựng trong quý 2 gặp nhiều khó khăn. Gần 49% doanh nghiệp nhận định tình hình kinh doanh khó khăn hơn quý 1, chỉ có 17% cho rằng thuận lợi hơn.
Nửa đầu năm 2021, bình quân giá vật liệu xây dựng nhà ở và giá xăng dầu trong nước tăng 17% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, giá thép, vật liệu thường chiếm từ 11% - 16% chi phí đầu vào trong các dự án xây dựng đã tăng mạnh tới 40% so với cuối năm 2020, gây áp lực lên biên lợi nhuận gộp của các nhà thầu xây dựng.
Một số dự án buộc phải tạm dừng thi công khi giá vật liệu xây dựng tăng đột biến. Ngoài ra, sự cạnh tranh gay gắt cũng là nguyên nhân khiến biên lợi nhuận gộp các nhà thầu giảm trong năm 2021. Thị trường xây dựng tiếp tục bị ảnh hưởng từ các đợt Covid-19 khi các hoạt động xây dựng bị hạn chế.
Theo CBRE, nửa đầu năm 2021, số lượng căn hộ mở bán mới tại TPHCM giảm 9% so với cùng kỳ trong khi Hà Nội tăng 10% nhưng vẫn ở mức thấp so với năm 2019. Công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC) nhận định, Covid-19 là yếu tố chính cùng với việc chậm chạp trong các thủ tục cấp phép khiến việc chào bán mới bị giảm sút. Các hoạt động xây dựng sẽ bị hạn chế khi thị trường bất động sản trầm lắng trong bối cảnh các dự án chậm triển khai.
Trong tháng 7 và tháng 8/2021, các hoạt động xây dựng đã bị hạn chế hơn nữa do các yêu cầu phong tỏa nghiêm ngặt từ Chỉ thị 16 của Chính phủ tại TP.HCM nhằm đảm bảo sức khỏe cho người lao động trong thời gian xảy ra đại dịch.
Đánh giá triển vọng ngành xây dựng nửa cuối năm 2021, VDSC cho rằng tăng tốc đầu tư công vào cơ sở hạ tầng là điểm then chốt để thúc đẩy tăng trưởng ngành.
Thúc đẩy đầu tư công, đặc biệt là các dự án cơ sở hạ tầng, được kỳ vọng sẽ thúc đẩy ngành xây dựng trong 5 năm tới. Theo Fitch Solutions, giá trị ngành xây dựng cơ sở hạ tầng sẽ đạt 158.167 tỷ đồng vào năm 2025, tương ứng với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 10% trong giai đoạn 2020 - 2025.
Trong đó, cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc đầu tư các dự án cơ sở hạ tầng lớn là động lực chính. Cụ thể, tổng vốn ngân sách nhà nước theo kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 là 2.870 nghìn tỷ đồng (tăng 43% so với giai đoạn 2016-2020), bao gồm 1.500 nghìn tỷ đồng cho các vùng kinh tế trọng điểm và 1.370 nghìn tỷ đồng cho các khu vực khác.
Cơ hội cũng sẽ đến với những doanh nghiệp có câu chuyện tăng trưởng riêng. Trong bối cảnh khó giành được hợp đồng do quá trình đấu thầu gay gắt, việc tìm kiếm động lực tăng trưởng mới bằng cách tham gia mảng xây dựng phân khúc khác đáng được cân nhắc. Khi ngành xây dựng dân dụng bão hòa, nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu tìm kiếm cơ hội ở các phân khúc mới.
Chẳng hạn, Coteccons chọn đa dạng hóa các mảng hoạt động thay vì tập trung vào xây dựng hạ tầng. Công ty định hướng trong 5 năm tiếp theo sẽ chuyển đổi mô hình hoạt động, mở rộng ra nhiều mảng kinh doanh khác như hạ tầng, năng lượng, tổng thầu (EPC), thiết kế thi công.... Hiện, 99% công việc của Coteccons liên quan xây dựng nhà ở nhưng chỉ chiếm 7% thị phần.
Với Công ty Xây dựng Hòa Bình, trong nửa đầu năm giá trị trúng thầu hơn 9.400 tỷ đồng, đạt 67% kế hoạch cả năm. Công ty định hướng 71% giá trị trúng thầu năm nay đến từ các dự án công nghiệp (10.000 tỷ đồng), còn lại là các dự án dân dụng. Ngoài ra, Hòa Bình cũng có kế hoạch thoái vốn các dự án bất động sản, có thể thu về 500 - 800 tỷ đồng năm nay.
