Canada 'gật đầu', NAFTA được hồi sinh ngay phút chót

Hoài An - 13:28, 01/10/2018

TheLEADERCanada mới đây đã đồng ý ký kết thỏa thuận thương mại với Mỹ và Mexico, quyết định sửa đổi Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) sau hơn một năm đàm phán quanh co.

Canada 'gật đầu', NAFTA được hồi sinh ngay phút chót
Mối quan hệ "kém vui" giữa Mỹ và Canada đẩy NAFTA vào nguy cơ sụp đổ. Ảnh: Chip Somodevilla/Getty Images

Chỉ vài tiếng trước khi thời hạn nửa đêm kết thúc, chính phủ Mỹ và Canada đã đồng ý thỏa thuận cho phép nông dân Mỹ tiếp cận nhiều hơn với thị trường sữa Canada cũng như giải quyết các lo ngại liên quan đến thuế ô tô, CNN dẫn tin.

Chính quyền Mỹ trước đó đã ra điều kiện với Canada phải đạt được thỏa thuận trước nửa đêm ngày Chủ Nhật (theo giờ Mỹ), nếu không quốc gia này sẽ bị loại bỏ.

Thỏa thuận với Canada và Mexico - hai trong số những đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ - là động thái trong chiến dịch kêu gọi tái đàm phán NAFTA của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Với động thái mới nhất, NAFTA sẽ tiếp tục là “sợi dây” thương mại giữa 3 quốc gia, bao gồm Mỹ, Mexico và Canada như hiệp định này đã từng kể từ khi được ký kết lần đầu tiên vào những năm đầu thập niên 1990.

Theo thông tin được đưa bởi Reuters, Canada sẽ mở rộng khả năng thâm nhập thị trường sữa với các nhà xuất khẩu Mỹ, tương tự như những gì quốc gia này đã ký với Liên minh châu Âu (EU) và trong Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Canada cũng đồng ý áp dụng trần xuất khẩu ô tô sang Mỹ trong trường hợp ông Trump tiến hành áp thuế lên xe hơi nhập khẩu của mọi quốc gia. Tuy nhiên, ô tô từ Canada khi đó sẽ không bị gia tăng thuế.

Sau khi đạt được sự đồng thuận từ 3 quốc gia, NAFTA sẽ được gọi bằng cái tên mới là Thỏa thuận Mỹ - Mexico – Canada (USMCA).

“Thỏa thuận này sẽ giúp tăng cường tầng lớp trung lưu, tạo ra công ăn việc làm được trả lương tốt cũng như cơ hội mới cho gần nửa tỷ người Bắc Mỹ”, CNN dẫn lời Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Ngoại giao Canada Chrystia Freeland trong một tuyên bố chung.

USMCA sẽ được đưa ra xem xét 6 năm một lần, mang lại lợi thế lớn cho Mỹ trong việc sắp xếp và điều hành hiệp định, CNBC dẫn tin.

Phía quan chức Mỹ đánh giá thỏa thuận lần này sẽ giúp cân bằng mối quan hệ với Mexico và Canada, hiện đại hóa NAFTA thông qua việc bổ sung các điều khoản về thương mại kỹ thuật số cũng như sở hữu trí tuệ.

Thông tin tích cực này đã giúp đồng USD Canada (CAD) tăng lên mức cao nhất so với đồng USD trong 4 tháng trở lại đây. Các thị trường chứng khoán lớn của châu Á cũng cho thấy phản ứng tích cực với chỉ số Nikkei của Nhật Bản lập đỉnh mới 27 năm, theo Reuters.

Trong năm nay, mối quan hệ giữa Mỹ, Mexico và Canada không mấy hòa hảo khi Washington cho thấy thái độ dứt khoát trong thuế quan với đồng minh, khiến không ít người cho rằng NAFTA sẽ bị “vỡ vụn”.

Hồi tháng 3, chính quyền ông Donald Trump tiến hành nâng thuế lên mức 10% và 25% đối với sản phẩm nhôm, thép nhập khẩu nhưng có miễn trừ với một số quốc gia đồng minh, trong đó Canada và Mexico là 2 nước đầu tiên.

Sau 3 tháng miễn trừ, quyết định đánh thuế được Mỹ công bố thông qua họp báo điện thoại, đóng sập cánh cửa gia hạn mà chính quyền ông Trump đã để ngỏ trước đó cho các quốc gia được xem là đồng minh và cho thấy lập trường cứng rắn từ Mỹ.

Hai quốc gia đồng minh sau đó đã cho thấy phản ứng gay gắt và hành động trả đũa áp lên các sản phẩm từ Mỹ.

Căng thẳng trong quan hệ sau đó còn được đẩy cao hơn nữa tại Hội nghị thượng đỉnh G7 hồi giữa tháng 6 khi ông Trump đưa ra nhiều lời chỉ trích nặng nề đối với Thủ tướng Canada.