Doanh nghiệp khó vay vốn khi tài sản thế chấp vướng pháp lý, định giá thấp

Hoàng Đông Thứ năm, 11/04/2024 - 14:52

Khó tiếp cận vốn khiến doanh nghiệp kiệt quệ và bắt buộc phải dừng cuộc chơi. Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp lớn, có thương hiệu, có vị thế thị trường cũng phải chấp nhận “bán mình” cho nước ngoài.

Nhiều ngân hàng chỉ cho vay khi doanh nghiệp có tài sản thế chấp. Ảnh: Hoàng Anh

Một trong những nghịch lý lớn của nền kinh tế được PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam chỉ ra là câu chuyện nguồn vốn bị tắc nghẽn trong khi tiền bị đọng ở ngân hàng, kho bạc.

Không được bổ sung vốn kịp thời, nhiều doanh nghiệp đã cạn kiệt nguồn lực sau bốn năm chống chịu những biến động khó lường, thậm chí rơi vào tình thế bắt buộc phải “dừng cuộc chơi”. Số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường cao hơn so với doanh nghiệp thành lập mới và quay lại hoạt động trong quý đầu năm 2024 chính là minh chứng rõ nét.

Nói về điều này, ông Phạm Xuân Hòe, nguyên Phó viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng, nhận xét, nhiều ngân hàng thương mại hiện đang hoạt động “giống như tiệm cầm đồ”, tức là chỉ xét cho doanh nghiệp vay khi có tài sản thế chấp.

Thực trạng này cũng được chỉ ra trong báo cáo của Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM gửi chính quyền thành phố mới đây. Theo đó, có đến hơn 40% doanh nghiệp không còn tài sản thế chấp đủ pháp lý để vay vốn, cộng với việc giá nhiều loại tài sản bị định giá thấp do rủi ro lạm phát, dẫn đến dù giảm lãi vay thì tín dụng vẫn rất chậm.

Đây cũng không phải là điều các ngân hàng thương mại mong muốn. Bởi lẽ, nếu duyệt khoản vay tín chấp, lỡ như doanh nghiệp không trả được nợ, cán bộ tín dụng có thể bị xử lý hình sự.

Tại Hội thảo "Kinh tế Việt Nam 2024: Nỗ lực phục hồi trong bối cảnh nhiều bất định", ông Hòe nhận định, đây là điều hết sức vô lý và đi ngược với thông lệ chung của hoạt động tín dụng trên thế giới.

Doanh nghiệp vừa và nhỏ khó vay vốn ngân hàng, có thể tìm đến các quỹ bảo lãnh tín dụng ở các địa phương. Tuy nhiên, theo quy định của Chính phủ, hoạt động bảo lãnh tín dụng vẫn yêu cầu doanh nghiệp phải thế chấp tài sản. Như vậy, doanh nghiệp nào không có tài sản hoặc tài sản bị định giá thấp hầu như chẳng còn kênh nào để tiếp cận vốn.

Đó là chưa kể các quỹ bảo lãnh tín dụng ở địa phương có quy mô hết sức khiêm tốn, chỉ khoảng 100 tỷ đồng. Với số tiền đó, đặt trong bối cảnh hiện nay, cho doanh nghiệp vay cũng chẳng khác nào “muối bỏ bể”.

Khó tiếp cận vốn khiến doanh nghiệp kiệt quệ và bắt buộc phải dừng cuộc chơi. Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp lớn, có thương hiệu, có vị thế thị trường cũng phải chấp nhận “bán mình” cho nước ngoài qua các thương vụ mua bán sáp nhập (M&A).

Điển hình như một doanh nghiệp lớn tại Việt Nam muốn triển khai dự án kinh tế xanh trị giá hàng chục triệu USD, nhận được cam kết đồng hành cấp tín dụng xanh từ phía ngân hàng. Dự án đã công bố, ngân hàng quảng bá khắp nơi về hoạt động cấp tín dụng xanh, sau đó gói vay bị từ chối do không có tài sản thế chấp.

Cuối cùng, doanh nghiệp này phải bán 70% cổ phần cho người Thái để lấy vốn đầu tư dự án xanh được ấp ủ suốt nhiều năm trời.

Trong bối cảnh những bất ổn toàn cầu tiếp tục diễn biến khó lường, doanh nghiệp dám đầu tư đã ít, doanh nghiệp dám đầu tư mạnh vào lĩnh vực phát triển bền vững lại càng hiếm hơn nhưng rốt cục lại chẳng nhận được sự hỗ trợ, đồng hành nào về nguồn vốn.

Như vậy, chẳng những ép doanh nghiệp kiệt quệ đi vào “lựa chọn cuối cùng” là rời bỏ thị trường, bất cập trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng còn có thể khiến một bộ phận doanh nghiệp, nhà đầu tư đánh mất niềm tin vào triển vọng phục hồi, vào tương lai nền kinh tế và vào những cam kết cao đẹp về phát triển bền vững.

Những tổn thất mang tính căn cơ về nội lực và cả niềm tin đó khiến mục tiêu kép 2045 và 2050 của Việt Nam khó có cách nào thực hiện được.

Tín dụng đầu năm 2024 tăng trưởng dương trở lại

Tín dụng đầu năm 2024 tăng trưởng dương trở lại

Tài chính -  1 năm
Dù tăng trưởng thấp hơn so với cùng kỳ, điểm tích cực là tín dụng đã tăng trưởng dương trở lại sau giai đoạn âm 2 tháng đầu năm.
Tín dụng đầu năm 2024 tăng trưởng dương trở lại

Tín dụng đầu năm 2024 tăng trưởng dương trở lại

Tài chính -  1 năm
Dù tăng trưởng thấp hơn so với cùng kỳ, điểm tích cực là tín dụng đã tăng trưởng dương trở lại sau giai đoạn âm 2 tháng đầu năm.
Tín dụng đầu năm 2024 tăng trưởng dương trở lại

Tín dụng đầu năm 2024 tăng trưởng dương trở lại

Tài chính -  1 năm

Dù tăng trưởng thấp hơn so với cùng kỳ, điểm tích cực là tín dụng đã tăng trưởng dương trở lại sau giai đoạn âm 2 tháng đầu năm.

Doanh nghiệp và ngân hàng bàn cách gỡ nút thắt tín dụng

Doanh nghiệp và ngân hàng bàn cách gỡ nút thắt tín dụng

Tiêu điểm -  1 năm

Sáng 14/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024 tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.

Thủ tướng yêu cầu thúc đẩy tín dụng, đảm bảo vốn cho nền kinh tế

Thủ tướng yêu cầu thúc đẩy tín dụng, đảm bảo vốn cho nền kinh tế

Tài chính -  1 năm

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện ngày 5/3/2024 về điều hành tăng trưởng tín dụng năm 2024.

Vì sao tín dụng tăng trưởng âm tháng đầu năm?

Vì sao tín dụng tăng trưởng âm tháng đầu năm?

Tài chính -  1 năm

Theo đại diện Ngân hàng Nhà nước, việc tăng trưởng tín dụng âm không những có yếu tố chu kỳ mùa vụ mà còn do khó khăn của nền kinh tế.

Quốc hội thông qua nghị quyết sửa Hiến pháp

Quốc hội thông qua nghị quyết sửa Hiến pháp

Tiêu điểm -  11 phút

Với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã thông qua nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Hộ kinh doanh 'cạnh tranh không lành mạnh' bằng thuế khoán

Hộ kinh doanh 'cạnh tranh không lành mạnh' bằng thuế khoán

Tiêu điểm -  18 phút

Hộ kinh doanh chỉ nộp trung bình 686.000 đồng/tháng theo hình thức thuế khoán, thấp gấp 5 lần so với nộp thuế theo hình thức kê khai.

Trungnam Group đầu tư khu công nghiệp Cà Ná

Trungnam Group đầu tư khu công nghiệp Cà Ná

Tiêu điểm -  1 ngày

Công ty CP Đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Trung Nam Cà Ná - thành viên của Trungnam Group - đã trở thành chủ đầu tư dự án khu công nghiệp Cà Ná – giai đoạn 1.

Việt Nam lần đầu công nhận tài sản số, đã có luật riêng quản lý

Việt Nam lần đầu công nhận tài sản số, đã có luật riêng quản lý

Tiêu điểm -  1 ngày

Từ nay, tài sản số tại Việt Nam sẽ được quản lý việc tạo lập, phát hành, lưu ký, kèm theo quy định điều kiện kinh doanh đối với dịch vụ tài sản mã hoá.

Thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp mới, bỏ ưu đãi với công ty con, liên kết

Thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp mới, bỏ ưu đãi với công ty con, liên kết

Tiêu điểm -  2 ngày

Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua với nhiều điểm mới như bỏ ưu đãi thuế với các công ty con, doanh nghiệp liên kết.

Quốc hội thông qua nghị quyết sửa Hiến pháp

Quốc hội thông qua nghị quyết sửa Hiến pháp

Tiêu điểm -  11 phút

Với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã thông qua nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Hộ kinh doanh 'cạnh tranh không lành mạnh' bằng thuế khoán

Hộ kinh doanh 'cạnh tranh không lành mạnh' bằng thuế khoán

Tiêu điểm -  18 phút

Hộ kinh doanh chỉ nộp trung bình 686.000 đồng/tháng theo hình thức thuế khoán, thấp gấp 5 lần so với nộp thuế theo hình thức kê khai.

TPBank hiện thực hóa giấc mơ an cư bằng công nghệ

TPBank hiện thực hóa giấc mơ an cư bằng công nghệ

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Sở hữu tổ ấm không chỉ là ước mơ, mà là một trong những quyết định tài chính quan trọng nhất của đời người. Thấu hiểu điều đó, TPBank mang đến giải pháp vay mua nhà dự án qua ứng dụng TPBank Partner, hỗ trợ người trẻ hiện đại tiếp cận khoản vay một cách minh bạch, nhanh chóng và phù hợp với khả năng tài chính cá nhân.

Ra mắt dịch vụ giao đồ ăn Xanh SM Ngon

Ra mắt dịch vụ giao đồ ăn Xanh SM Ngon

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Xanh SM ra mắt dịch vụ giao đồ ăn Xanh SM Ngon, với mạng lưới hơn 2.000 nhà hàng được tuyển chọn kỹ lưỡng. Ưu việt khác biệt của Xanh SM Ngon là tốc độ vượt trội, chất lượng đảm bảo và liên tục có ưu đãi hấp dẫn cho khách hàng.

Làn sóng đầu tư đổ về Hải Phòng: Hải An dẫn dắt cuộc chơi

Làn sóng đầu tư đổ về Hải Phòng: Hải An dẫn dắt cuộc chơi

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Dòng vốn đầu tư bất động sản đang rời khỏi các khu vực truyền thống và tìm đến những “vùng trũng” mới có dư địa tăng trưởng. Một trong những điểm đến đang nổi lên rõ rệt là khu vực Đông Nam TP. Hải Phòng, với tâm điểm là quận Hải An.

Tập đoàn TH ra mắt 2 sản phẩm trà ổi tự nhiên và trà tắc tự nhiên TH true TEA mới

Tập đoàn TH ra mắt 2 sản phẩm trà ổi tự nhiên và trà tắc tự nhiên TH true TEA mới

Nhịp cầu kinh doanh -  1 giờ

Tập đoàn TH chính thức ra mắt bộ đôi sản phẩm mới gồm trà ổi tự nhiên và trà tắc tự nhiên TH true TEA với hương vị đậm đà, thanh mát và thành phần hoàn toàn từ thiên nhiên.

Cách phân quyền thực chất của Bộ Nông nghiệp và môi trường

Cách phân quyền thực chất của Bộ Nông nghiệp và môi trường

Diễn đàn quản trị -  2 giờ

Việc phân quyền mới của Bộ Nông nghiệp và môi trường không chỉ là phân bổ trách nhiệm mà còn đặt nền móng cho một tư duy quản lý mới – linh hoạt, hiệu quả nhưng không buông lỏng kiểm soát.