Mặt tích cực khi khởi tố một vụ án thao túng thị trường chứng khoán

Ngày 29/3, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố, tạm giam chủ tịch một tập đoàn bất động sản đang niêm yết trên HOSE để điều tra tội thao túng thị trường chứng khoán, theo Điều 211 Bộ luật Hình sự.

Ông bị cáo buộc cùng với một số người đã "thao túng thị trường chứng khoán", "che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán", gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhà đầu tư, ảnh hưởng đến hoạt động của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Sự kiện tiêu cực được cho là sẽ tác động không nhỏ đến xu hướng chung của thị trường chứng khoán. Một ngày trước khi bị bắt, thông tin cá nhận này bị cấm xuất cảnh lan truyền trên mạng cũng đã khiến chỉ số VN-Index đã giảm 15 điểm còn các cổ phiếu liên quan đến tập đoàn trên đã đồng loạt giảm sàn.

Những sự kiện liên quan đến việc khởi tố, bắt tạm giam lãnh đạo cấp cao của các doanh nghiệp niêm yết thường mang tới những cú sốc ngay lập tức thị trường chứng khoán. Năm 2012, trước thông tin bầu Kiên bị bắt, chỉ số VN-Index đã lập tức giảm tới 20 điểm, tương đương 4,6% vào thời điểm đó. Những ảnh hưởng tiếp tục nặng nề khi thị trường giảm 5 trên 6 phiên giao dịch liên tiếp và chỉ phục hồi nhẹ sau đó.

Tương tự, những thông tin liên quan đến việc bắt chủ tịch ngân hàng BIDV hay chủ tịch Ocean Group Hà Văn Thắm trong quá khứ đều dẫn tới những phiên giảm điểm, thậm chí là bán tháo diện rộng trên thị trường.

Mặc dù vậy, lịch sử đã cho thấy, những tác động từ việc trên thường chỉ mang tính ngắn hạn. Chỉ số thị trường sau một vài phiên giảm điểm sâu, sẽ nhanh chóng điều chỉnh về điểm cân bằng và trở về xu hướng tăng trưởng. 

Cụ thể, ngay sau phiên giảm điểm mạnh ngày 28/3, đến ngày 29/3, thị trường đã ngay lập tức phục hồi về đúng bằng với mức trước khi đó. Việc VN-Index nhanh chóng bật tăng trở lại cũng cho thấy quy mô và tính chất của thị trường chứng khoán hiện nay đã rất khác so với trước đây. Nhà đầu tư trên thị trường ngày càng bản lĩnh và không dễ bị tác động mạnh bởi một thông tin đơn lẻ, từ một doanh nghiệp trên sàn.

Trong khi những tác động tiêu cực chỉ mang tính ngắn hạn, việc cơ quan chức năng khởi tố vụ án thao tung thị trường chứng khoán lần này được kỳ vọng sẽ mang tới những tín hiệu tích cực trong dài hạn với sự phát triển của thị trường chứng khoán.

Hơn 2 năm trở lại đây, thị trường chứng khoán bùng nổ kéo theo sự xuất hiện của nhiều nhóm cổ phiếu thường có liên quan về lãnh đạo, sở hữu cổ phần, và ồ ạt tăng giá gấp nhiều lần. Những cổ phiếu này được các nhà đầu tư coi là những cổ phiếu đầu cơ, hoạt động mua, bán thường dựa vào các game, đội lái..thay vì đánh giá tình hình kinh doanh của doanh nghiệp.

Các cổ phiếu này tiềm ẩn nhiều rủi ro cho nhà đầu tư, khi các lãnh đạo, cổ đông lớn có nguy cơ thao túng thị trường, thực hiện các giao dịch nội gián, hay đơn giản là vi phạm quy định về công bố thông tin giao dịch. 

Sau một thời gian dài các vi phạm trên thị trường chứng khoán chỉ dừng lại ở mức độ xử phạt hành chính, việc khởi tố một vụ án thao túng thị trường chứng khoán như một tiếng chuông cảnh báo đối với các giao dịch mờ ám trên thị trường chứng khoán, qua đó gián tiếp bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Đối với các nhà đầu tư trên thị trường, động thái của cơ quan quản lý cũng phần nào “nắn” dòng tiền trở về với những cổ phiếu cơ bản, đưa thị trường chứng khoán Việt Nam quay lại đúng quỹ đạo.

Quá trình điều chỉnh sẽ cần nhiều thời gian, và cũng có thể sẽ khiến một phần dòng tiền thích đầu cơ rút khỏi thị trường chứng khoán. Mặc dù vậy, đây được xem là lời đảm bảo của nhà quản lý cho tính minh bạch của thị trường, củng cố niềm tin cho nhà đầu tư, đồng thời đưa thị trường chứng khoán trở về đúng vai trò chính là kênh huy động vốn của doanh nghiệp.