Nhiều doanh nghiệp nhà nước 'ngại' công bố thông tin

Bộ Kế hoạch và đầu tư vừa có báo cáo trình Thủ tướng Chính phủ về tình hình thực hiện công bố thông tin của các doanh nghiệp nhà nước trong năm 2017.

Theo đó, tính đến hết năm 2017, mới có 265/622 doanh nghiệp (chiếm 42,6% số doanh nghiệp) gửi báo cáo đến Bộ Kế hoạch và đầu tư để thực hiện công bố thông tin trên Cổng thông tin doanh nghiệp. Năm 2016, tỷ lệ này chỉ là 38,87%.

Trong số khoảng 357 doanh nghiệp còn lại chưa thực hiện công bố thông tin, chủ yếu là các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực thủy nông, thủy lợi, các công ty nông, lâm nghiệp, xổ số kiến thiết của các địa phương. 

Đặc biệt, một số doanh nghiệp lớn như Tổng công ty Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam, Tổng công ty Lương thực Miền Bắc, Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn, các doanh nghiệp thuộc Bộ Văn hóa thể thao và du lịch chưa gửi báo cáo đến Bộ Kế hoạch và đầu tư để thực hiện công bố thông tin theo quy định của Nghị định số 81/2015/NĐ-CP. 

Một số công ty con do công ty mẹ nắm 100% vốn tại một số doanh nghiệp lớn như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (1 doanh nghiệp), Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (2 doanh nghiệp), Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (5 doanh nghiệp), Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam (4 doanh nghiệp) cũng chưa thực hiện công bố thông tin theo quy định.

Bên cạnh đó, tính đến hết năm 2017, cũng chỉ có 6/15 bộ và cơ quan ngang bộ (chỉ tính các đơn vị có doanh nghiệp nhà nước), 8/63 tỉnh, thành phố thuộc trung ương và các tập đoàn kinh tế thuộc diện phải thực hiện công bố thông tin có chuyên mục riêng về công bố thông tin theo quy định này.

Như vậy, chỉ 20/84 cơ quan chủ sở hữu (chiếm 23,81%) thực hiện đúng quy định về tổ chức thực hiện công bố thông tin nêu trên.

Về nội dung công bố thông tin của doanh nghiệp nhà nước, tính đến 31/12/2017, trong tổng số 9 loại báo cáo phải thực hiện công bố theo quy định thì hầu hết các doanh nghiệp trong số 265 doanh nghiệp đã công bố thông tin chưa thực hiện công bố đầy đủ, trung bình mỗi doanh nghiệp chỉ công bố khoảng 5/9 loại báo cáo.

Cụ thể, có 113 doanh nghiệp thực hiện công bố kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm 2016 - 2020 (chiếm 42,64% trong tổng số 265 doanh nghiệp đã báo cáo). 167 doanh nghiệp thực hiện công bố kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển năm 2017 (chiếm 63,01% trong tổng số 265 doanh nghiệp đã báo cáo).

Công bố báo cáo tài chính 2016, có 146 doanh nghiệp thực hiện (chiếm 55,09% trong tổng số 241 doanh nghiệp đã báo cáo).

Theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và đầu tư, hầu hết các cơ quan chủ sở hữu chưa thực hiện nghiêm túc các quy định về công bố thông tin tại Nghị định số 81/2015/NĐ-CP như chưa xây dựng chuyên mục riêng về công bố thông tin; chưa thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý các vi phạm về việc thực hiện công bố thông tin của các doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý. 

Trong quá trình thực hiện có khó khăn, vướng mắc, các đơn vị này cũng chưa phản ánh kịp thời về Bộ Kế hoạch và đầu tư tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, giải quyết.

Cũng theo bộ này cho biết, phần lớn các doanh nghiệp thuộc đối tượng công bố thông tin chưa thực hiện đầy đủ các quy định về công bố thông tin như: chưa phân cấp thẩm quyền, trách nhiệm, phân công nhiệm vụ của các cá nhân, bộ phận liên quan thông qua quy chế nội bộ về công bố thông tin; chưa báo cáo đầy đủ, trung thực cơ quan đại diện chủ sở hữu nhà nước để giám sát, đôn đốc thực hiện công bố thông tin; chưa có trang thông tin điện tử cũng như chưa xây dựng chuyên mục riêng về công bố thông tin theo quy định.

Bộ Kế hoạch và đầu tư cho rằng, những tồn tại này đã làm làm hạn chế tính minh bạch, công khai và việc giám sát của các cấp, các cơ quan, tổ chức đến doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có sử dụng vốn nhà nước. 

Đây cũng là một nguyên nhân thúc đẩy việc hình thành một cơ quan đại diện chủ sở hữu những doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp có vốn nhà nước, nhằm nâng cao tính quản trị, minh bạch, công khai trong quá trình hoạt động.