Thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao ngành thương mại điện tử
Việt Hưng
Chủ nhật, 28/08/2022 - 18:41
Dù ngành thương mại điện tử Việt Nam liên tục tăng trưởng nhanh, nhưng nguồn nhân lực cho lĩnh vực này được đánh giá là vừa thiếu, vừa yếu.
Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) công bố báo cáo đào tạo thương mại điện tử năm 2022, đưa ra bức tranh toàn cảnh về tình hình đào tạo nguồn nhân lực ngành TMĐT tại các cơ sở đào tạo, các trường đại học tại Việt Nam.
Báo cáo đã nhấn mạnh, nguồn nhân lực TMĐT tại hàng triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như các hộ kinh doanh trên cả nước là một trong các yếu tố quyết định tới sự phát triển nhanh và bền vững của thương mại điện tử nước ta trong giai đoạn tới.
Kênh đào tạo nguồn nhân lực này chủ yếu là các trường đại học. Tính đến tháng 5/2022 Việt Nam đã có 36 trường đào tạo ngành, gần 40 trường đào tạo chuyên ngành và gần 60 trường đào tạo học phần TMĐT.
Phần lớn các trường bắt đầu đào tạo ngành này trong giai đoạn 2016 - 2020. Hiện nhiều trường cho biết đã có kế hoạch đào tạo ngành hoặc chuyên ngành thương mại điện tử.
Mục tiêu đào tạo là cử nhân sau khi tốt nghiệp có thể chủ trì hoặc tham gia quá trình chuyển đổi số của doanh nghiệp, xây dựng chiến lược kinh doanh số, số hoá các tài nguyên, tiến hành kinh doanh trên các nền tảng số, trang thông tin điện tử hay ứng dụng di động, tổ chức bán hàng đa kênh.
Những cử nhân này cũng có khả năng tổ chức các hoạt động hỗ trợ kinh doanh trực tuyến, bao gồm tiếp thị số, thanh toán trực tuyến và quản lý chuỗi cung ứng,…
Mục tiêu đào tạo cử nhân thương mại điện tử khác biệt rõ ràng với mục tiêu đào tạo cử nhân công nghệ thông tin. Do đó, hầu hết các trường đã giao cho khoa kinh tế, quản trị kinh doanh hay hệ thống thông tin quản lý đào tạo cử nhân thương mại điện tử.
Thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao ngành thương mại điện tử
Việc tuyển sinh thuận lợi do ngành mới này hấp dẫn, thu hút được sinh viên đầu vào chất lượng khá với điểm chuẩn tuyển sinh tương đối cao. Nhiều sinh viên tìm được việc làm khi chưa tốt nghiệp và phần lớn sinh viên làm việc đúng ngành đào tạo sau khi ra trường.
Tuy nhiên, phần lớn các trường gặp khó khăn khi biên soạn giáo trình và học liệu học tập. Đội ngũ giảng viên còn chưa đáp ứng nhu cầu giảng dạy cả về số lượng lẫn chất lượng.
Ông Nguyễn Thành Hưng - nguyên Chủ tịch VECOM, Hội đồng Tư vấn cấp cao về thương mại điện tử, cho biết, có tới 67% trường sử dụng giáo trình của nước ngoài.
Quá trình hợp tác trong hoạt động đào tạo giữa các trường, giữa trường và cơ quan quản lý Nhà nước, đơn vị nghiên cứu khoa học, tổ chức xã hội nghề nghiệp hay doanh nghiệp còn mờ nhạt.
Mặc dù, nhu cầu học cử nhân ngành TMĐT tăng nhanh, nhưng nhiều trường chưa thể tăng chỉ tiêu đào tạo. Hoạt động đào tạo gắn với thực tiễn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là việc hỗ trợ sinh viên có được vị trí thực tập phù hợp tại các doanh nghiệp hàng đầu.
Hoạt động nghiên cứu, giảng dạy và học tập diễn ra đơn lẻ tại từng trường, chưa có những hoạt động hấp dẫn, lôi cuốn sinh viên trên phạm vi cả nước.
Phía VECOM kiến nghị, cần khảo sát định kỳ tình hình đào tạo TMĐT tại các cơ sở giáo dục đại học và cơ sở giáo dục nghề nghiệp và xây dựng mạng lưới các cơ sở đào tạo TMĐT. Đặc biệt, cần bồi dưỡng giảng viên TMĐT; tổ chức định kỳ các hội thảo khoa học về đào tạo thương mại điện tử.
Bên cạnh đó, cần đào tạo và cấp chứng nhận một số học phần TMĐT; tiếp tục thành lập và nâng cao hiệu quả hoạt động của các câu lạc bộ sinh viên thương mại điện tử.
Trước đó, từ năm 2015, VECOM đã dự đoán giai đoạn 10 năm 2016 - 2025 thương mại điện tử nước ta sẽ bước vào giai đoạn phát triển nhanh và ổn định.
Trên thực tế nửa đầu của giai đoạn đã chứng kiến sự tăng trưởng ngoạn mục của lĩnh vực này. Trong hai năm 2020 - 2021 nước ta trải qua đại dịch Covid-19 với những tác động nặng nề tới kinh tế - xã hội.
Tuy nhiên, lĩnh vực TMĐT tiếp tục duy trì được đà phát triển nhanh. Ước tính năm 2021 lĩnh vực này đạt tốc độ tăng trưởng vượt 20% và đạt quy mô trên 16 tỷ USD. Tốc độ này sẽ cao hơn nhiều trong bốn năm 2022 - 2025 nhờ kiểm soát tốt đại dịch Covid-19.
TopShip sau sáp nhập sẽ đổi tên thành OnShip và hoạt động như một trong ba đơn vị trụ cột chính thuộc hệ sinh thái On Group, bao gồm: logistics, nguồn cung ứng và tài chính.
Startup e-Timber hướng tới trở thành nhà sản xuất, cung cấp giải pháp vật liệu tự nhiên ứng dụng ngoài trời, trên cơ sở công nghệ xử lý vật liệu theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Bảo quản gỗ Hoa Kỳ (AWPA) và TPAA của Úc.
Phần Lan sẽ là cầu nối giúp hàng hóa Việt Nam tiếp cận thị trường EU, đồng thời, Việt Nam sẽ là điểm đến chiến lược của các doanh nghiệp Phần Lan tại châu Á.
Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực 2 (NHNN KV2) vừa có văn bản gửi đến các ngân hàng thương mại trên địa bàn TP.HCM và tỉnh Đồng Nai về việc cảnh báo rủi ro trong hoạt động cho vay.
Trong bối cảnh đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ cùng cam kết net zero vào năm 2050, Việt Nam đang đứng trước một lựa chọn mang tính bước ngoặt, tiếp tục phát triển theo lối mòn hay tiên phong kiến tạo những đô thị xanh để đảm bảo sự phát triển bền vững và nâng cao chất lượng sống cho người dân.
Dòng vốn FDI kỷ lục và sự chuyển dịch của chuỗi cung ứng đang tạo ra một sân chơi sôi động trên thị trường bất động sản công nghiệp, nơi những nhà phát triển đón đầu xu hướng với các sản phẩm chất lượng cao đang chiếm lĩnh vị thế dẫn đầu.
Quý III, HAGL lãi tới 432 tỷ đồng, tăng 23%. 9 tháng đầu năm, HAGL lãi lũy kế 1.312 tỷ đồng, cao hơn 54% so với cùng kỳ và thực hiện 118% kế hoạch năm.
