Vingroup rút lui, Thaco rộng cửa làm đường sắt cao tốc Bắc - Nam?

Tập đoàn Vingroup vừa đệ trình Chính phủ công văn xin rút đăng ký đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.

Theo Vingroup, động thái này nhằm tập trung nguồn lực cho các dự án hạ tầng và năng lượng trọng điểm, như dự án Khu đô thị thể thao Olympic và sân vận động cấp quốc gia Trống Đồng, các tuyến đường sắt tốc độ cao Bến Thành – Cần Giờ và Hà Nội – Quảng Ninh…

“Quyết định xin rút đã được Tập đoàn cân nhắc kỹ lưỡng nhằm đảm bảo tập trung tối đa nguồn lực cho các dự án hạ tầng chiến lược trọng điểm vừa được giao nhiệm vụ triển khai”, phía tập đoàn cho biết.

Hiện Vingroup đang triển khai nhiều dự án quy mô lớn như dự án khu đô thị thể thao Olympic tại Hà Nội có quy mô hơn 9.000 ha, với trung tâm là quần thể các công trình thể thao chất lượng cao, bao gồm sân vận động Trống Đồng - lớn nhất thế giới.

Dự án vừa được khởi công ngày 19/12, Tập đoàn Vingroup xác định sẽ phải tập trung tối đa nguồn lực để đảm bảo hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng đã cam kết. 

Bên cạnh đó, Vingroup cũng được giao làm chủ đầu tư một số tuyến hạ tầng giao thông quan trọng như: tuyến đường sắt tốc độ cao Bến Thành – Cần Giờ; tuyến đường sắt tốc độ cao Hà Nội – Quảng Ninh …

Ngày 19/12, tại siêu đô thị Vinhomes Green Paradise Cần Giờ (TP.HCM) đã diễn ra Lễ động thổ dự án tuyến Đường sắt Bến Thành - Cần Giờ, công trình đường sắt tốc độ cao đầu tiên tại Việt Nam.

Dự án có chiều dài 54 km, vận tốc tối đa 350 km/h, điểm đầu tại Bến Thành và điểm cuối tại Vinhomes Green Paradise Cần Giờ. Dự án dự kiến đi vào vận hành quý IV/2028.

Cùng với đó, Vingroup cũng đang dốc toàn lực triển khai hàng loạt dự án công nghiệp, năng lượng và hạ tầng quan trọng khác như Nhà máy sản xuất thép VinMetal; 2 nhà máy điện gió tại Kỳ Anh (Hà Tĩnh), nhà máy Nhiệt điện LNG Hải Phòng, siêu đô thị biển Cần Giờ…. Đây đều là những dự án góp phần nâng cấp hạ tầng và năng lực sản xuất cho đất nước, đòi hỏi đầu tư rất lớn về nguồn vốn, thời gian và năng lực triển khai.

Trong khi đó, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đã nhận được sự quan tâm và đề xuất đầu tư của nhiều doanh nghiệp có tiềm lực và kinh nghiệm như: Thaco, CTCP Vận tải đường sắt Việt Nam, Tập đoàn Đầu tư và phát triển Việt Nam (Vietnam 3000)...

“Do đó, việc Vingroup xin rút đăng ký đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam không ảnh hưởng tới việc triển khai dự án.

Đây là bước đi chủ động và có trách nhiệm của Vingroup trước Chính phủ để đảm bảo thực hiện tốt nhất những dự án đã được giao, góp phần phát triển hạ tầng giao thông, năng lượng tái tạo và đô thị theo hướng hiện đại, bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và chất lượng sống của người dân Việt Nam”, phía Vingroup cho biết.

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam có tổng vốn sơ bộ khoảng 1,7 triệu tỷ đồng, tương đương 67 tỷ USD. Tuyến đường dài 1.541 km, điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội), điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TP HCM), đi qua 20 tỉnh, thành.

Đây là một trong những công trình hạ tầng chiến lược được kỳ vọng tạo động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế. Hồi tháng 7, Chính phủ đặt kế hoạch khởi công đường sắt tốc độ cao Bắc Nam vào tháng 12/2026 và hoàn thành dự án vào năm 2035.

Cái tên sáng giá tiếp theo

Sau sự rút lui của Vingroup, Công ty CP Tập đoàn Trường Hải (Thaco) là một trong những cái tên theo đuổi rất nghiêm túc quá trình triển khai dự án này.

Hồi giữa năm nay, chủ tịch HĐQT Thaco, ông Trần Bá Dương cho biết Thaco đã có đề xuất gửi Chính phủ về việc đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án của Thaco đưa ra mức vốn đầu tư khoảng 61,35 tỷ USD, chưa bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng và tái định cư do Nhà nước thực hiện

Thaco đã đề xuất thành lập công ty thực hiện dự án do Thaco nắm cổ phần chi phối ít nhất 51%, chịu trách nhiệm chính trong quản trị, điều hành thực hiện và vận hành dự án một cách thống nhất.

Đồng thời, Thaco sẽ mời gọi doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhà nước trong và ngoài nước tham gia 49% vốn còn lại với nguyên tắc toàn bộ cổ đông có nghĩa vụ và quyền lợi của dự án theo tỷ lệ cổ phần sở hữu.

Doanh nghiệp thực hiện dự án chịu trách nhiệm thu xếp 20% tổng vốn đầu tư, tương đương 12,27 tỷ USD, trong đó riêng Thaco chịu trách nhiệm thu xếp hơn 6,1 tỷ USD.

Khoảng 49 tỷ USD vốn còn lại là vốn vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước, đề xuất được Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ lãi suất trong vòng 30 năm.

Việc hoàn trả phần vốn này cho các tổ chức tín dụng được nhà đầu tư thực hiện theo phương án tài chính được ký kết.

Cả hai phần vốn này được giải ngân theo tiến độ đầu tư của dự án trong thời gian bảy năm kể từ khi nhà nước bàn giao mặt bằng sạch. Thaco cam kết không dùng vốn vay (chiếm 80% tổng vốn đầu tư do nhà nước bảo lãnh, hỗ trợ lãi vay) cho mục đích khác.

Thaco chịu trách nhiệm thu xếp và huy động vốn trong vòng bảy năm, bình quân mỗi năm khoảng 22.730 tỷ đồng chủ yếu bằng phương thức tăng vốn và bán cổ phần tại Thaco và các tập đoàn thành viên.

Xây dựng tuyến đường chia làm hai giai đoạn: các đoạn Hà Nội - Hà Tĩnh và Nha Trang - Thành phố Hồ Chí Minh hoàn thành trong 5 năm đầu, các đoạn còn lại hoàn thành trong 2 năm tiếp theo.

Gần đây, Thaco còn 'bắt tay' với tập đoàn Hyundai Rotem của Hàn Quốc nhằm "nội địa hóa" sản xuất tàu điện và tàu cao tốc tại Việt Nam.

Theo thỏa thuận, Hyundai Rotem sẽ chuyển giao cho Thaco các công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực công nghiệp đường sắt, qua đó giúp doanh nghiệp này tổ chức sản xuất tàu điện đô thị và tàu cao tốc mang thương hiệu Thaco.

Hyundai Rotem cũng sẽ đồng hành cùng THACO trong việc xây dựng hệ thống tích hợp đồng bộ, từ đầu máy toa xe đến hệ thống thông tin tín hiệu và các hạng mục cơ điện khác.

Mục tiêu là giúp THACO từng bước làm chủ toàn bộ chuỗi công nghệ, từ sản xuất, quản lý vận hành đến bảo trì, bảo dưỡng và sửa chữa, qua đó tối ưu chi phí và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.