Bí ẩn nợ xấu cho vay chứng khoán

Minh An Thứ năm, 22/03/2018 - 08:00

20 công ty chứng khoán lớn nhất đang cho nhà đầu tư chứng khoán vay hơn 37 nghìn tỷ đồng để đầu tư cổ phiếu nhưng tình trạng nợ xấu không được thuyết minh.

Năm 2016 của Công ty chứng khoán KIS phải dự phòng hơn 60 tỷ đồng cho các khoản cho vay ký quỹ (margin) có quy mô hơn 760 tỷ đồng. Khoản dự phòng lớn đã làm cho lợi nhuận của KIS giảm mạnh so với năm trước đó.

Công ty cho biết, tại ngày 31/12/2016, một số tài khoản margin đang giữ lượng cổ phiếu KVC, TNT, BII vượt 5% lượng cổ phiếu lưu hành của các công ty này. Nguyên nhân là do giá các cổ phiếu này giảm quá nhanh và mạnh nên công ty phải duy trì một lượng cổ phiếu lớn để đảm bảo khả năng thu hồi khoản cho vay ký quỹ.

Sang năm 2017, quy mô margin của KIS tăng lên 1.322 tỷ đồng và các khoản dự phòng cho hoạt động này cũng tăng mạnh lên 117 tỷ đồng. Kết quả là công ty chỉ lãi sau thuế 2,4 tỷ đồng, mức thấp đáng kể so với các công ty chứng khoán còn lại.

Mặc dù vậy, bất chấp thiệt hại của KIS, các công ty chứng khoán đang chạy đua cho vay đầu tư chứng khoán nhằm tìm kiếm thị phần môi giới. Quy mô thị trường đã tăng thêm gần 60% lên mức 37.000 tỷ đồng, tính riêng trong 20 công ty dẫn đầu.

Công ty chứng khoán Sài Gòn (SSI), thành viên có thị phần môi giới lớn nhất trên Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM cho nhà đầu tư vay margin hơn 5.632 tỷ đồng tính đến cuối năm ngoái. Tuy nhiên công ty chỉ dự phòng 23 tỷ đồng cho các khoản cho vay có dấu hiệu suy giảm giá trị.

Ước tính trong năm 2017, quy mô các khoản cho vay margin của SSI đã tăng thêm khoảng 2.000 tỷ đồng. Nhưng quy mô dự phòng các khoản cho vay có vấn đề lại giảm hơn 5 tỷ đồng.

Tương tự, công ty chứng khoán lớn thứ hai thị trường là HSC cũng cung cấp 4.484 tỷ đồng cho nhà đầu tư trong các hợp đồng giao dịch ký quỹ tính đến cuối năm 2017. Công ty cũng đang dành 33 tỷ đồng để dự phòng suy giảm giá trị các khoản cho vay margin.

VNDirect, công ty chứng khoán cung cấp các khoản margin trị giá gần 3.000 tỷ đồng cũng dự phòng khoản 100 tỷ đồng cho các khoản vay có vấn đề vào thời điểm cuối năm 2017.

Thống kê từ báo cáo của các công ty chứng khoán cho thấy, tổng giá trị cho vay mua cổ phiếu của 20 công ty dẫn đầu cao hơn quy mô tín dụng của nhiều ngân hàng quy mô nhỏ như Maritime Bank, NamA Bank, VietBank, KienLong Bank. Tuy vậy, khác với tín dụng ngân hàng, các khoản cho vay margin không được thuyết minh chi tiết về tình trạng cho vay.

Ngoài ra, các khoản cho vay margin đều được bảo đảm bằng giá trị các chứng khoán hình thành từ chính khoản vay. Do đó, các công ty chứng khoán sẽ xử lý tài sản bảo đảm khi giá cổ phiếu giảm và tỷ lệ ký quỹ xuống thấp hơn mức quy định.

Ngay cả khi công ty chứng khoán kỳ vọng giá cổ phiếu phục hồi và không xử lý tài sản bảo đảm, khoản vay cũng chưa rơi ngay vào tình trạng quá hạn để phải dự phòng như một khoản nợ xấu. Thông thường hợp đồng margin có thời hạn 90 ngày.

Bí ẩn nợ xấu cho vay chứng khoán

Các năm gần đây, cho vay ký quỹ là “cây đũa thần” của các công ty chứng khoán để tăng doanh thu. Năm 2017 SSI đã thu về 519 tỷ đồng tiền lãi từ các khoản cho vay và phải thu. Mảng này cũng đưa về khoản lãi hơn 439 tỷ cho HSC.

Ngoài SSI, HSC còn 12 công ty chứng khoán khác đang cho nhà đầu tư vay trên 1.000 tỷ đồng tính đến cuối năm 2017. Công ty chứng khoán Bản Việt (VCSC) có mức tăng trưởng cho vay lớn nhất từ 1.397 tỷ đồng năm 2016 lên 3.437 tỷ đồng năm 2017, tăng 146%. Năm ngoái VCSC đã thực hiện nhiều đợt huy động vốn bằng trái phiếu để tạo nguồn vốn cho vay.

Trong khi đó, công ty chứng khoán 100% vốn nước ngoài là Mirae Asset Vietnam sau khi tăng vốn chủ sở hữu lên 2.000 tỷ đồng đã đẩy mạnh cho vay chứng khoán thêm 800 tỷ đồng trong năm 2017.

Đẩy mạnh margin cũng là cách để các công ty chứng khoán tăng số lượng khách hàng, tăng thị phần môi giới. Tuy nhiên không phải công ty nào cũng đạt được mục tiêu này.

Năm 2017, SSI tăng thêm khoảng 3% thị phần so với năm 2016 nhưng HSC và VCSC đều giảm nhẹ dù đã cung cấp thêm lượng margin lớn cho các nhà đầu tư.

Một công ty chứng khoán khác là KIS đã bị loại khỏi nhóm 10 công ty môi giới lớn nhất HOSE năm 2017 dù đầu tư tăng 601 tỷ vay margin (+74%) lên 1.411 tỷ đồng. ACBS cũng gặp tình cảnh tương tự mặc dù đã tăng 48% dư nợ margin lên 2.167 tỷ đồng. 

Ủy ban chứng khoán muốn siết tỷ lệ cho vay đầu tư cổ phiếu

Ủy ban chứng khoán muốn siết tỷ lệ cho vay đầu tư cổ phiếu

Tài chính -  7 năm
Trước diễn biến tăng trưởng mạnh của thị trường chứng khoán gần đây, Ủy ban chứng khoán đã có động thái nhằm kiểm soát nguồn vốn vay đổ vào thị trường.
Ủy ban chứng khoán muốn siết tỷ lệ cho vay đầu tư cổ phiếu

Ủy ban chứng khoán muốn siết tỷ lệ cho vay đầu tư cổ phiếu

Tài chính -  7 năm
Trước diễn biến tăng trưởng mạnh của thị trường chứng khoán gần đây, Ủy ban chứng khoán đã có động thái nhằm kiểm soát nguồn vốn vay đổ vào thị trường.
'Nội lực' kinh tế đang tạo đà để chứng khoán Việt bứt phá

'Nội lực' kinh tế đang tạo đà để chứng khoán Việt bứt phá

Tài chính -  20 giờ

VN-Index chính thức vượt mốc 1.500 điểm khi những cải cách về thể chế để hỗ trợ "nội lực" nền kinh tế dần được thông qua.

Cách Techcombank làm mới mảng kinh doanh bảo hiểm nhân thọ

Cách Techcombank làm mới mảng kinh doanh bảo hiểm nhân thọ

Tài chính -  1 ngày

Cùng với sự ra đời của công ty bảo hiểm phi nhân thọ TCGI, việc được Bộ Tài chính cấp giấy phép thành lập công ty bảo hiểm nhân thọ Techcom đã giúp Techcombank đã hoàn thiện “trải nghiệm tài chính liền mạch”, chuẩn bị cho những bước tiến lớn hơn của một hệ sinh thái tài chính toàn diện.

Một doanh nghiệp phát hành thành công 884 tỷ đồng trái phiếu

Một doanh nghiệp phát hành thành công 884 tỷ đồng trái phiếu

Tài chính -  1 ngày

Công ty TNHH Mặt Trời Hạ Long có trụ sở tại Quảng Ninh vừa huy động thành công ba lô trái phiếu với tổng giá trị 884 tỷ đồng.

SHB được chấp thuận tăng vốn điều lệ lên 45.942 tỷ đồng

SHB được chấp thuận tăng vốn điều lệ lên 45.942 tỷ đồng

Tài chính -  1 ngày

Vốn điều lệ của SHB sẽ tăng lên mức 45.942 tỷ đồng sau chi trả cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 13%, giữ vững vị trí Top 5 Ngân hàng TMCP tư nhân lớn nhất hệ thống. Điều này tiếp tục khẳng định cam kết của SHB không ngừng nâng cao năng lực tài chính và đảm bảo lợi ích cho cổ đông. Trước đó, SHB đã hoàn tất chi trả 5% cổ tức 2024 bằng tiền mặt.

Fundiin cùng EVNFinance mở rộng giải pháp mua trước trả sau

Fundiin cùng EVNFinance mở rộng giải pháp mua trước trả sau

Tài chính -  1 ngày

Fundiin vận hành với mô hình BNPL không thu hồi nợ đang hợp tác với hơn 1.000 đơn vị bán lẻ trong các lĩnh vực thời trang, giải trí, y tế, giáo dục.

Tập đoàn KIDO rót tiền mua 41% cổ phần của đơn vị vận hành Vạn Hạnh Mall

Tập đoàn KIDO rót tiền mua 41% cổ phần của đơn vị vận hành Vạn Hạnh Mall

Doanh nghiệp -  2 giờ

Vạn Hạnh Mall là trung tâm thương mại lớn ở TP.HCM với tổng diện tích xây dựng lên đến 90.000 m2, diện tích thương mại 55.000 m2 với nhiều thương hiệu nổi tiếng.

Bảng giá đất mới: Cần ‘may chiếc áo' mà ai mặc cũng vừa

Bảng giá đất mới: Cần ‘may chiếc áo' mà ai mặc cũng vừa

Tiêu điểm -  4 giờ

Một bảng giá đất tốt không nhất thiết phải "tiệm cận giá thị trường" bằng mọi giá, mà phải tiệm cận với công lý, khả năng chi trả của số đông và với chiến lược phát triển dài hạn.

TP.HCM đề nghị Sun Group hoàn thiện đề xuất tuyến đường ven sông Sài Gòn

TP.HCM đề nghị Sun Group hoàn thiện đề xuất tuyến đường ven sông Sài Gòn

Doanh nghiệp -  4 giờ

Trước đó, Sun Group đề xuất UBND TP.HCM cho phép nghiên cứu xây dựng tuyến đường ven sông Sài Gòn với quy mô từ 8 đến 10 làn xe, chiều dài khoảng 40 km.

Thị trường carbon: Việt Nam đang ở đâu?

Thị trường carbon: Việt Nam đang ở đâu?

Phát triển bền vững -  16 giờ

Thị trường carbon là cơ hội lớn hướng đến giảm phát thải và đem lại lợi ích đa bên nhưng quãng đường đến với thị trường carbon vẫn còn nhiều gian truân.

Hệ sinh thái tiện ích đẳng cấp kiến tạo không gian đáng sống bậc nhất Tây Bắc TP.HCM

Hệ sinh thái tiện ích đẳng cấp kiến tạo không gian đáng sống bậc nhất Tây Bắc TP.HCM

Nhịp cầu kinh doanh -  18 giờ

Những kỳ tích thanh khoản được ghi nhận thời gian qua là chứng minh cho sức hấp dẫn của Vinhomes Green City. Bên cạnh chính sách giãn xây độc quyền, mức vốn sở hữu chỉ từ 550 triệu đồng, hạ tầng bứt phá… không gian sống xanh cùng hệ tiện ích vượt trội lần đầu tiên được thiết lập tại khu vực cũng là động lực hút dòng người và dòng tiền chảy mạnh về Tây Bắc TP.HCM.

Khởi công khu nhà thương mại liền kề HDB - Palmy Biztown

Khởi công khu nhà thương mại liền kề HDB - Palmy Biztown

Nhịp cầu kinh doanh -  18 giờ

Khu nhà thương mại liền kề HDB - Palmy Biztown tại phường Thanh Liệt, TP. Hà Nội đã chính thức được khởi công ngày 23/7.

VinFast chính thức mở bán mẫu xe VF 7 tại Indonesia

VinFast chính thức mở bán mẫu xe VF 7 tại Indonesia

Nhịp cầu kinh doanh -  19 giờ

VinFast chính thức giới thiệu và mở bán VF 7, mẫu SUV thuần điện phân khúc C phiên bản tay lái nghịch ở thị trường Indonesia. Đây là mẫu xe thứ 5 của VinFast tại thị trường, củng cố vị thế hãng xe có dải sản phẩm thuần điện đa dạng bậc nhất. Với thiết kế phóng khoáng, công nghệ hiện đại, khả năng vận hành vượt trội và mức giá tốt, VF 7 được định vị là lựa chọn lý tưởng cho người dùng đô thị Indonesia.