Giao dịch chuyển nhượng bất thường ở dự án khu đô thị Đa Phước

Dự án lấn biển khu phức hợp đô thị và sân golf Đa Phước thuộc quận Hải Châu được UBND TP Đà Nẵng cho chủ trương triển khai từ trước năm 2005 với tổng diện tích quy hoạch khoảng 162ha. 

Ban đầu, dự án được giao cho hai nhà đầu tư thực hiện là Công ty TNHH Bình Minh 45ha và Công ty First key Agents Limited (Singapore) nhưng hai công ty này không triển khai thực hiện.

Sau đó, đến tháng 11/2006, UBND TP Đà Nẵng và Công ty Daewon của Hàn Quốc ký thỏa thuận hợp tác phát triển dự án. 

Trong quá trình thực hiện, dự án đã sáu lần điều chỉnh quy hoạch, nâng tổng diện tích quy hoạch lên 240ha, trong đó, Công ty TNHH Daewon Cantavil được thuê 181ha để triển khai dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước.

Theo thoả thuận, chủ đầu tư Hàn Quốc san lấp, xây dựng cơ sở hạ tầng, bàn giao cho UBND TP Đà Nẵng quản lý khoảng 64 ha.

Trong phần diện tích này, UBND TP Đà Nẵng đã giao 29ha cho Công ty CP Xây dựng 79 do Phan Văn Anh Vũ làm Chủ tịch HĐQT để góp vốn liên doanh với Công ty Daewon xây dựng nhà để bán. Khoảng 25ha dành để xây dựng khu trung tâm văn hóa thành phố và 10ha xây dựng công viên phần mềm.

Khu đô thị phức hợp - sân golf Đa Phước sau đó được triển khai thành hai dự án thành phần.

Dự án thứ nhất là Khu đô thị quốc tế Đa Phước có diện tích 181ha, do Công ty TNHH Daewon Cantavil thực hiện từ năm 2006 - 2015. 

Ngày 20/5/2016, công ty này đổi thành công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên, trong đó Công ty TNHH Daewon Cantavil góp 666 tỷ đồng (99%) và Công ty CP Xây dựng 79 góp 6,7 tỷ đồng. 

Đến tháng 10/2016, Công ty TNHH Daewon chuyển nhượng 99% vốn góp tại Công ty TNHH Daewon Cantavil cho Công ty CP Nova Bắc Nam 79 và công ty chủ đầu tư được đổi tên thành Công ty TNHH Sunrise Bay.

Dự án thành phần thứ hai là khu đô thị và biệt thự bờ biển Thanh Bình được xây dựng trên diện tích 29ha do Công ty TNHH Phát triển nhà Đa Phước thực hiện.

Theo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước vừa được Thanh tra Chính phủ công bố, giao dịch chuyển nhượng vốn tại hai dự án có nhiều điểm bất thường. 

Thứ nhất, Công ty TNHH Daewon Cantavil tăng vốn điều lệ, thay đổi thành viên góp vốn, chuyển nhượng vốn góp nhưng không có ý kiến của UBND TP Đà Nẵng là vi phạm thoả thuận nguyên tắc đã ký với chính quyền thành phố từ năm 2016. 

Thứ hai, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra điểm bất thường trong việc chuyển nhượng vốn góp tại hai dự án thành phần.

Đối với dự án 181ha, Thanh tra Chính phủ kết luận Phan Văn Anh Vũ và Lê Văn Sáu là một người. Do đó, hợp đồng (không số) ngày 29/6/2015 được ký giữa Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 với Lê Văn Sáu không đủ điều kiện để xác lập giao dịch giữa các bên theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2005.

Tại dự án 29ha, Phan Văn Anh Vũ ký hợp đồng chuyển nhượng 100% vốn tại Công ty TNHH Phát triển nhà Đa Phước cho ông Võ Ngọc Châu. Tại thời điểm chuyển nhượng, ông Châu là thành viên HĐQT, Phó tổng giám đốc công ty; sau khi chuyển nhượng, ông Châu là Chủ tịch Công ty TNHH MTV Phát triển nhà Đa Phước.

"Theo quy định, Công ty CP Xây dựng 79 phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp là hơn 573 tỉ đồng, nhưng thực tế công ty chỉ khai thuế bằng 0 là có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế", Thanh tra Chính phủ kết luận.

Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, dự án 181ha và dự án 29ha thay đổi nhà đầu tư nhưng đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư chưa làm thủ tục điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, bản thỏa thuận nguyên tắc UBND TP. Đà Nẵng đã ký với Công ty TNHH Daewon Cantavil có một số nội dung không đúng quy định của pháp luật.

Cụ thể, việc UBND TP Đà Nẵng và các ban, ngành ký thỏa thuận với Công ty TNHH Daewon Cantavil thời điểm 2006, xác định tiền thuê đất và mặt nước là 10 triệu USD trong 50 năm cho 145ha đất không bị điều chỉnh trong suốt thời gian hoạt động của dự án) không có cơ sở và vi phạm quy định Luật đầu tư và Luật đất đai.

Đến thời điểm thanh tra, UBND TP Đà Nẵng chưa có quyết định chính thức về việc xác định nghĩa vụ tài chính đất đai đối với dự án 181ha.

Trong khi đó, khu đất 29ha được Công ty TNHH Daewon Cantavil san lấp, sau đó UBND TP Đà Nẵng thu hồi giao cho Công ty CP Xây dựng 79 để góp vốn liên doanh với Công ty TNHH Daewon Cantavil với giá 300.000 đồng/m2, không xác định thời hạn giao đất.

Nếu tính theo đơn giá đất năm 2011, khu vực dự án là hơn 4 triệu đồng/m2 thì Công ty CP Xây dựng 79 đã hưởng lợi thấp nhất hơn 570 tỉ đồng. 

Còn tính theo đơn giá đất năm 2011 do UBND TP. Đà Nẵng quy định, giá bình quân khu vực dự án 29ha là hơn 5 triệu đồng/m2 thì tổng số tiền sử dụng đất cho toàn bộ dự án tại thời điểm giao đất năm 2011 là gần 1.500 tỉ đồng.

Tuy nhiên, theo Thanh tra Chính phủ, Công ty CP Xây dựng 79 chỉ phải nộp 87 tỉ đồng, thấp hơn so với quy định 1.400 tỉ đồng.

Sau khi xác định sai phạm, Thanh tra Chính phủ đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Đà Nẵng kiểm điểm, xử lý trách nhiệm cá nhân, tổ chức có vi phạm; rà soát và xác định thuế, nghĩa vụ tài chính đối với hai dự án thành phần. 

Đáng lưu ý, Thanh tra Chính phủ đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Đà Nẵng thực hiện quy trình, thủ tục thu hồi dự án 181ha theo đúng quy định của pháp luật.

Trong khi đó, dự án 29ha đã xây dựng xong một phần và bàn giao cho khách hàng. Còn dự án 181ha đã được chủ đầu tư tung ra thị trường từ hơn bốn năm trước và đã nhận vốn góp từ rất nhiều nhà đầu tư mặc dù chưa tiến hành xây dựng công trình.