Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam (Vietcombank) vừa công bố báo cáo tài chính năm 2023 với lợi nhuận trước thuế cả năm đạt hơn 41 nghìn tỷ đồng, tăng 10% so với năm trước.
Con số này giúp Vietcombank tiếp tục giữ vị trí quán quân lợi nhuận toàn ngành ngân hàng, bỏ xa các ngân hàng phía sau như BIDV (27.400 tỷ đồng), MB (26.200 tỷ đồng), Agribank (25.400 tỷ đồng)…
Tuy nhiên xét riêng quý IV, hầu hết hoạt động kinh doanh của Vietcombank đều đi lùi so với cùng kỳ năm trước. Nguồn thu chính sụt giảm 14% còn 12.801 tỷ đồng thu nhập lãi thuần.
Các nguồn thu phi tín dụng đều đi lùi như lãi từ dịch vụ giảm 22%, lãi từ kinh doanh ngoại hối giảm 25%, hoạt động mua bán chứng khoán kinh doanh báo lỗ trong khi cùng kỳ có lãi.
Thêm vào đó, chi phí hoạt động trong quý tăng 26% lên 5.752 tỷ đồng. Mặc dù vậy, điểm nhấn của Vietcombank trong quý này là khoản hoàn nhập gần 1.500 tỷ đồng chi phí dự phòng rủi ro tín dụng. Cùng kỳ năm trước, ngân hàng phải trích lập gần 1.700 tỷ đồng. Việc hoàn nhập giúp Vietcombank lãi trước thuế 11.700 tỷ đồng trong quý cuối năm.
Hoàn nhập dự phòng cũng là lợi thế lớn của Vietcombank, giúp ngân hàng cán mốc lợi nhuận kỷ lục trong năm 2023.
Trước đó, cuối năm 2022, Vietcombank từng bất ngờ khi ghi nhận khoản dự phòng rủi ro cho khoản tiền gửi và cho vay tại các tổ chức tín dụng khác lên 10.840 tỷ đồng. Con số này khá lớn so với quy mô cho vay và tiền gửi các tổ chức tín dụng khác hơn 320.000 tỷ đồng của Vietcombank thời điểm đó.
Tuy nhiên, nhờ việc trích lập dự phòng mạnh mẽ trong năm 2022, Vietcombank có “bộ đệm” rất lớn. Cả năm 2023, nhà băng đã hoàn nhập hơn 5.130 tỷ đồng các khoản dự phòng cho vay ngân hàng khác.
Nhờ khoản hoàn nhập này, ngân hàng đã giảm 52% chi phí dự phòng rủi ro tín dụng so với năm ngoái, từ gần 9.500 tỷ đồng xuống còn hơn 4.500 tỷ đồng trong năm 2023.
Chi phí dự phòng rủi ro tín dụng của Vietcombank có thể còn giảm thêm nếu ngân hàng không đẩy mạnh trích lập cho vay khách hàng lên 8.761 tỷ đồng, tăng gấp nhiều lần so với năm 2022.
Vietcombank tăng dự phòng cho vay khách hàng trong bối cảnh nợ xấu có xu hướng gia tăng. Giá trị nợ xấu trong năm 2023 đã tăng gần 60%, lên 12.500 tỷ đồng, trong đó, nợ dưới tiêu chuẩn và nợ nghi ngờ tăng mạnh. Tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ vay tăng từ 0,68% đầu năm lên 0,98%.
Tính đến cuối năm 2023, tổng tài sản Vietcombank chỉ tăng nhẹ so với đầu năm, đạt gần 1,84 triệu tỷ đồng. Trong đó, cho vay khách hàng tăng 11%, đạt 1,27 triệu tỷ đồng.
Về nguồn vốn, các khoản nợ Chính phủ và NHNN giảm đến 97%, chỉ còn 1,679 tỷ đồng, tiền vay tổ chức tín dụng khác tăng 90%, đạt gần 20.000 tỷ đồng, tiền gửi khách hàng tăng 12%, đạt gần 1,4 triệu tỷ đồng.
