Quản trị rủi ro pháp lý trong bối cảnh mới

Tùng Anh Thứ bảy, 28/05/2022 - 13:36

Các doanh nghiệp đang phát triển trong một bối cảnh mới với quá nhiều biến động, rủi ro mà nguy hiểm nhất cần lưu ý là rủi ro pháp lý.

LS. Trương Thanh Đức - Trưởng ban Pháp luật và phản biện chính sách Hội VACD, Giám đốc Công ty AnviLaw.

Theo luật sư Trương Thanh Đức, nếu vướng phải các rủi ro khác, doanh nghiệp vẫn có thể vượt qua và làm lại nhưng với một số rủi ro về mặt pháp lý, doanh nghiệp có thể mất trắng nếu liên quan đến luật hình sự.

Rủi ro pháp lý nhẽ ra không đáng có nhưng doanh nghiệp vẫn phải chấp nhận. Thay vì né tránh, cần đi sâu vào hiểu nguyên lý của vấn đề và tìm cách đối mặt, giải quyết.

“Bài học ở đây là nếu né nó có nghĩa là chưa giải quyết mà cũng tránh không được, cứ phải xông vào để giải quyết. Để hiểu luật thì phải chui vào rừng luật”, ông Đức nói.

Đó là lý do Hội các Nhà quản trị Doanh nghiệp Việt Nam (VACD) tổ chức chương trình Cafe quản trị tháng 5/2022 với chủ đề “Thách thức quản trị giai đoạn 2020 – 2025: Quản trị rủi ro pháp lý”.

Trong sự kiện, một vấn đề được ông Đức nêu ra là việc tuân thủ pháp luật hiện đang rất tốn kém. Doanh nghiệp đang phải chịu những gánh nặng chi phí về thủ tục hành chính, phí và lệ phí, chi phí đầu tư, chi phí cơ hội, chi phí tuân thủ và chi phí phi chính thức.

“Tôi nhận của khách hàng mấy trăm triệu đồng qua ngân hàng mà phải báo cáo Cục Phòng chống rửa tiền của Ngân hàng Nhà nước. Tôi không tưởng tượng được tại sao lại phải làm như thế”, ông Đức nói.

Bên cạnh đó, theo ông Đức, luật pháp hiện nay quá phức tạp, nhiều chồng chéo, mâu thuẫn, bất hợp lý và không rõ ràng.

Một ví dụ điển hình có thể kể đến là quy định về việc doanh nghiệp cho vay. Điều 7.3 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định, doanh nghiệp có quyền lựa chọn hình thức, phương thức huy động, phân bổ và sử dụng vốn.

Tuy nhiên, kết luận của Thanh tra Bộ Công thương 2019 về vụ Tổng công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM) cho các đơn vị thành viên vay là trái quy định. Bản cáo trạng (2021) cũng nói rằng VEAM cho 3 cá nhân vay tiền hưởng lãi là đã vi phạm quy định tại khoản 1, điều 9, Luật Doanh nghiệp năm 2005 về hoạt động kinh doanh theo ngành nghề đã ghi trong giấy chứng nhận đăn ký kinh doanh. Nhiều cá nhân liên quan đã bị truy tố hình sự. Trong đó, cựu chủ tịch VEAM cũng phải chịu án hàng 11 năm tù, bồi thường gần 52 tỷ đồng.

Quản trị rủi ro pháp lý trong bối cảnh mới
LS. Trương Thanh Đức trong chương trình Cafe quản trị tháng 5/2022 của VACD

Trong khi có những rủi ro có thể dẫn đến các bản án hình sự, những thiệt hại lớn về tài sản thì cũng có những rủi ro phạm tội nhưng vô lý, thậm chí theo ông Đức, nếu vi phạm thì cũng vô hại và có thể tốt hơn cho doanh nghiệp và xã hội.

Một ví dụ có thể kể đến là Điều 14.1 của Bộ Luật lao động 2019 quy định hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 2 bản. Vị luật sư này đặt vấn đề: “Vậy còn 3 bản thì sao, tôi khẳng định là phạm luật”?

Dù Luật quy định các hợp đồng làm thành 2 bản nhưng trong suốt nhiều năm liền, ông Đức vẫn ký tối thiểu 4 bản khi làm hợp đồng vì mỗi bên cần ít nhất hai chữ ký của hai bộ phận là kế toán và giám đốc. Sau này ông cũng chỉ ký 2 bản vì xét thấy không cần thiết phải ký nhiều.

Hay khi tham dự buổi ra mắt Hiệp hội Blockchain gần đây, ông Đức để ý thấy văn bản được đọc lên vẫn căn cứ vào Luật quy định quyền lập hội ban hành năm 1957. Ông Đức cho rằng, đây là quyền “có sức sống mãnh liệt nhất” vì đa phần luật sẽ liên tục được cập nhật, thay đổi cho phù hợp với bối cảnh mới.

Một quy định khác mà doanh nghiệp nào cũng có thể “dính”, liên quan đến xử phạt về việc uống rượu, bia tại điều 30 & 34 của Nghị định 117/2020/NĐ-CP. Đa phần doanh nghiệp đều phạm luật nhưng đến nay cũng không bị xử lý theo luật.

Cụ thể, phạt 1-3 triệu đồng với hành vi uống rượu, bia ngay trước, trong hoặc giữa giờ làm việc, ép buộc người khác uống rượu bia. Phạt 3-5 triệu đồng đối với người đứng đầu công ty nếu không tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại của rượu bia; không tổ chức thực hiện quy định không uống rượu bia trong thời gian và tại nơi làm việc; không nhắc nhở, yêu cầu chấm dứt hành vi uống rượu, bia tại công ty; không tổ chức thực hiện, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc thực hiện đúng quy định về không được uống rượu bia.

Hay một ví dụ khác có thể kể đến là quy định về việc phải có con dấu. Theo quy định tại khoản 2 điều 43 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp quyết định loại dấu, số lượng, hình thức và nội dung dấu của doanh nghiệp. Điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp sẽ được toàn quyền quyết định về nội dung của dấu mình sử dụng mà không chịu ràng buộc bởi quy định pháp luật.

Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý

Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý

Diễn đàn quản trị -  4 năm
Các doanh nghiệp hiện nay đối mặt với rất nhiều rủi ro về mặt pháp lý liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, đặc biệt trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn buộc phải cắt giảm nhân sự do đại dịch Covid-19 hoặc nhu cầu tái cấu trúc.
Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý

Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý

Diễn đàn quản trị -  4 năm
Các doanh nghiệp hiện nay đối mặt với rất nhiều rủi ro về mặt pháp lý liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, đặc biệt trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn buộc phải cắt giảm nhân sự do đại dịch Covid-19 hoặc nhu cầu tái cấu trúc.
Covid-19 gây ra rủi ro với mô hình tăng trưởng

Covid-19 gây ra rủi ro với mô hình tăng trưởng

Tiêu điểm -  3 năm

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, doanh nghiệp tích cực triển khai chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng công nghệ nhưng nghịch lý xảy ra khi đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vẫn ở mức thấp, chỉ đạt 46% GDP.

Cơ hội và rủi ro trên thị trường blockchain Việt Nam

Cơ hội và rủi ro trên thị trường blockchain Việt Nam

Khởi nghiệp -  3 năm

Cơ hội càng lớn, thì rủi ro càng cao. Đặc biệt đây là giai đoạn thanh lọc với thị trường blockchain nói chung, thị trường Việt Nam nói riêng.

Công cụ nhận biết rủi ro cho nhà đầu tư trái phiếu

Công cụ nhận biết rủi ro cho nhà đầu tư trái phiếu

Tài chính -  3 năm

Các cơ quan quản lý nhà nước cần sớm có cơ chế xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp phát hành trái phiếu, nhằm minh bạch thị trường và tránh những rủi ro cho nhà đầu tư.

Tránh rủi ro về sở hữu trí tuệ khi kinh doanh quốc tế

Tránh rủi ro về sở hữu trí tuệ khi kinh doanh quốc tế

Diễn đàn quản trị -  3 năm

Mặc dù pháp luật sở hữu trí tuệ của các nước đã có sự hài hoà đáng kể nhưng vẫn còn những điểm khác biệt đáng kể trong việc vận hành hệ thống sở hữu trí tuệ mà các doanh nghiệp cần quan tâm khi kinh doanh quốc tế.

Công thức 'chạy doanh số' bền vững của doanh nghiệp

Công thức 'chạy doanh số' bền vững của doanh nghiệp

Diễn đàn quản trị -  2 ngày

Thành công của doanh nghiệp không chỉ đến từ “chạy doanh số” bằng những con số thể hiện hiệu quả công việc mà còn từ khả năng xây dựng đội ngũ nhân sự.

Công thức CX ở MoMo: Sức mạnh AI và giá trị thấu cảm

Công thức CX ở MoMo: Sức mạnh AI và giá trị thấu cảm

Diễn đàn quản trị -  1 tuần

Bên cạnh việc tối ưu tốc độ, quy trình liền mạch, MoMo đặc biệt chú trọng vào việc thiết kế các "khoảnh khắc cảm xúc" trên hành trình trải nghiệm khách hàng.

Mối đe dọa từ hệ thống trong doanh nghiệp

Mối đe dọa từ hệ thống trong doanh nghiệp

Diễn đàn quản trị -  1 tuần

Khi hệ thống ngày càng phức tạp và lưu lượng dữ liệu nội bộ gia tăng, nhiều doanh nghiệp phải đối mặt với nguy cơ tấn công từ bên trong mà không dễ nhận ra.

Khi người trẻ từ chối 'ghế nóng' lãnh đạo

Khi người trẻ từ chối 'ghế nóng' lãnh đạo

Diễn đàn quản trị -  1 tuần

Nhiều người trẻ đang né tránh vai trò quản lý, khi chiếc ghế lãnh đạo không còn hấp dẫn bởi áp lực, lộ trình cứng nhắc và thiếu cân bằng.

Tiếp thị trung thực: Lá chắn bảo vệ thương hiệu trong kỷ nguyên số

Tiếp thị trung thực: Lá chắn bảo vệ thương hiệu trong kỷ nguyên số

Diễn đàn quản trị -  1 tuần

Khi niềm tin người tiêu dùng trở thành “tài sản sống còn” của thương hiệu, tiếp thị trung thực nổi lên như "lá chắn" giúp doanh nghiệp bảo vệ giá trị và phát triển.

Vietnam Airlines hủy nhiều chuyến bay do bão Wipha

Vietnam Airlines hủy nhiều chuyến bay do bão Wipha

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Do ảnh hưởng của cơn bão Wipha, Vietnam Airlines sẽ điều chỉnh kế hoạch khai thác một số chuyến bay trong ngày 21/7 nhằm bảo đảm an toàn.

Tận hưởng đặc quyền lối đi ưu tiên tại phòng chờ PVcomBank Premier Lounge

Tận hưởng đặc quyền lối đi ưu tiên tại phòng chờ PVcomBank Premier Lounge

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Khách hàng là hội viên dịch vụ ngân hàng ưu tiên tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) sẽ được hưởng đặc quyền lối đi ưu tiên qua cổng an ninh khi sử dụng dịch vụ phòng chờ PVcomBank Premier Lounge tại Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng.

Khách 'săn' nhà phố Sunshine Group giá hời: Sổ đỏ lâu dài, sắp bàn giao, khai thác ngay

Khách 'săn' nhà phố Sunshine Group giá hời: Sổ đỏ lâu dài, sắp bàn giao, khai thác ngay

Bất động sản -  2 giờ

Phiên livestream NobleGo của Sunshine Group tối 18/7 tiếp tục gây sốt khi căn nhà phố V6-28 tại Noble Palace Tay Thang Long được khách hàng Nguyễn Phương Thảo chốt giao dịch ở mức 16,9 tỷ đồng.

Người dân Hà Nội, TP.HCM, Hưng Yên nô nức đổi xe máy xăng lấy xe máy điện

Người dân Hà Nội, TP.HCM, Hưng Yên nô nức đổi xe máy xăng lấy xe máy điện

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Người dân tại Hà Nội, TP.HCM và Hưng Yên đã hào hứng tham gia sự kiện “Đổi xăng lấy điện - Cùng VinFast kiến tạo tương lai xanh”, diễn ra trong hai ngày cuối tuần 19-20/7.

Đảo châu Âu: Dấu ấn signature đỉnh cao của Ecopark tại miền Trung

Đảo châu Âu: Dấu ấn signature đỉnh cao của Ecopark tại miền Trung

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Từ biệt thự đảo Ecopark đến đảo châu Âu (Eco Central Park), nhà sáng lập Ecopark đã nâng cấp dòng sản phẩm signature của chính mình lên tầm cao mới, đưa Đảo Châu Âu trở thành phân khu compound đắt giá bậc nhất miền Trung với những thông số vượt ra khỏi quy hoạch thiết kế thông thường.

Doanh nghiệp giao dịch online cùng VPBank: 'Săn' vận may gần 4 tỷ đồng

Doanh nghiệp giao dịch online cùng VPBank: 'Săn' vận may gần 4 tỷ đồng

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Từ nay đến 20/10, khách hàng doanh nghiệp của VPBank có cơ hội nhận hàng chục nghìn quà tặng là điểm LynkiD và tham gia quay thưởng với tổng giá trị giải thưởng gần 4 tỷ đồng khi phát sinh giao dịch trên VPBank NEOBiz.

TPBank duy trì đà tăng trưởng bền vững, lợi nhuận 6 tháng vượt 4.100 tỷ đồng

TPBank duy trì đà tăng trưởng bền vững, lợi nhuận 6 tháng vượt 4.100 tỷ đồng

Tài chính -  4 giờ

Tiếp tục mở rộng hệ sinh thái số, tối ưu vốn và đa dạng hóa nguồn thu, TPBank (HOSE: TPB) duy trì đà tăng trưởng ấn tượng với lợi nhuận 6 tháng đầu năm vượt 4.100 tỷ đồng, quy mô tài sản vượt mốc 17 tỷ USD (428.600 tỷ đồng). Cổ phiếu TPB ở mức định giá hấp dẫn, thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ nhà đầu tư trong và ngoài nước với nhiều phiên tăng giá tốt.