Trong các nhiệm vụ trọng tâm sắp tới, Thủ tướng yêu cầu cần có cơ chế đặc thù, chấp nhận rủi ro, thất bại trong khoa học; dở bỏ các rào cản hành chính trong quản lý hoạt động nghiên cứu; tạo dựng khuôn khổ pháp lý để thí điểm các mô hình kinh tế mới dựa vào khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Trên thế giới, nhiều quốc gia như Mỹ, Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc, Israel, Trung Quốc… đã rất thành công trong phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, lấy đó làm động lực để bứt phá, vươn lên mạnh mẽ, trở thành hình mẫu, những "cánh chim đầu đàn", quốc gia dẫn dắt trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Triết gia người Thụy Sĩ Henri Frederic Amiel từng nói: "xã hội phát triển nhờ khoa học". Tại sự kiện "Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - động lực phát triển bền vững" nhân Ngày Khoa học và công nghệ Việt Nam 18/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang mang lại nhiều cơ hội cũng như không ít thách thức mới, lại càng thấy rõ vai trò quan trọng của khoa học, công nghệ.
Việt Nam là quốc gia đạt tiến bộ và có tiềm năng lớn với giá trị ngày càng tăng về đổi mới sáng tạo, nhất là đối với thế hệ trẻ. Nhiều doanh nghiệp lớn của Việt Nam ngày càng quan tâm, tập trung đầu tư cho phát triển khoa học công nghệ thông qua các quỹ, viện nghiên cứu, trường đại học, trung tâm và các loại hình liên kết... Chỉ số đổi mới sáng tạo thuộc nhóm 50 quốc gia dẫn đầu thế giới.
Cùng với đó, đội ngũ trí thức khoa học, công nghệ ngày càng lớn mạnh, phát triển cả về số lượng và chất lượng. Nhiều nhà khoa học Việt Nam, trong đó có các nhà khoa học nữ, khoa học trẻ đã có những nghiên cứu mang tầm ảnh hưởng khu vực và quốc tế. Thị trường khoa học, công nghệ đã được hình thành, bước đầu phát huy tác dụng và đạt một số kết quả tích cực.
Tuy nhiên, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo vẫn đang phát triển chưa tương xứng với tiềm nǎng và vị trí quốc sách hàng đầu; chưa thực sự trở thành động lực để thúc đẩy phát triển.
Do đó, Thủ tướng cho rằng cần khuyến khích phong trào nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo ở tất cả các lứa tuổi, giới tính, nghề nghiệp, không phân biệt khu vực miền xuôi hay miền núi, biên giới, hải đảo, bất kể người Việt Nam trong nước hay ở nước ngoài.
Nguồn lực con người là trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực thúc đầy phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đầu tư cho nhân lực khoa học và công nghệ là đầu tư cho phát triển bền vững.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tại sự kiện ngày 17/5. Ảnh: Nhật Bắc
Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu cần nâng cao nhận thức và hành động của các cấp, các ngành trong chỉ đạo phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách đồng bộ, phù hợp, tạo sự đột phá trong ứng dụng công nghệ, nâng cao năng lực nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ trong bối cảnh cạnh tranh khắc nghiệt như hiện nay.
Đồng thời có cơ chế đặc thù, chấp nhận rủi ro, thất bại trong khoa học; dỡ bỏ các rào cản hành chính trong quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học. Tạo dựng khuôn khổ pháp lý triển khai các cơ chế thí điểm, thử nghiệm và đặc thù đối với các loại hình, mô hình kinh tế mới dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Thứ hai, thu hút tối đa các nguồn lực nhà nước và xã hội cho phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; xác định đầu tư cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là đầu tư cho phát triển; lấy đầu tư công dẫn dắt, thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư tư. Tạo sự đột phá trong ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong khu vực doanh nghiệp, dịch vụ công.
Thứ ba, tạo môi trường học thuật và điều kiện làm việc thuận lợi để sử dụng, trọng dụng và thu hút nhân tài khoa học công nghệ; phát triển mạng lưới kết nối nhân tài Việt Nam trong nước và nước ngoài.
Cùng với đó, tăng cường thu hút sự tham gia tích cực của các nhà khoa học nhằm giải quyết những nút thắt, điểm nghẽn phát triển kinh tế - xã hội. Tạo thuận lợi cho nghiên cứu, chuyển giao kết quả khoa học công nghệ phù hợp với cơ chế thị trường; bảo đảm môi trường tự do học thuật và tự chủ trong nghiên cứu.
Thứ tư, các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, mạnh dạn đề xuất, triển khai các chế độ, chính sách đãi ngộ vượt trội cho đội ngũ khoa học công nghệ; khơi dậy niềm đam mê, khát vọng cống hiến, tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, khuyến khích sự dấn thân, dám đối diện với rủi ro trong thực hiện các nhiệm vụ khoa học công nghệ. Nghiên cứu, áp dụng cơ chế sử dụng nguồn vốn nhà nước để đầu tư mạo hiểm cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Thứ năm, các doanh nghiệp cần coi hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong các yếu tố quan trọng để nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh. Quan tâm, khuyến khích để người lao động không ngừng cải tiến, sáng tạo trong lao động. Nâng cao năng lực nghiên cứu, ứng dụng và hấp thụ công nghệ tiên tiến vào sản xuất, kinh doanh.
Thứ sáu, các cơ quan quản lý, cơ quan nghiên cứu về khoa học công nghệ, các cơ quan truyền thông tăng cường thời lượng tuyên truyền về các mô hình hoạt động khoa học và công nghệ thành công, các sáng kiến hay được ứng dụng hiệu quả vào sản xuất, kinh doanh để khích lệ, tạo động lực, truyền cảm hứng cho các ý tưởng, sáng kiến phát triển khoa học công nghệ. Thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần quốc gia học tập, quốc gia khởi nghiệp, quốc gia đổi mới sáng tạo, không ngừng đổi mới sáng tạo.
Theo ông Andrew Ong, Vụ trưởng Vụ châu Á – Thái Bình Dương của Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Việt Nam là một quốc gia sở hữu những câu chuyện thành công về phát triển kinh tế và khởi nghiệp. Cùng với đó, lĩnh vực sở hữu trí tuệ của Việt Nam cũng có sự phát triển vượt bậc trong những năm gần đây.
Theo ông Andrew Ong, Vụ trưởng Vụ châu Á – Thái Bình Dương của Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Việt Nam là một quốc gia sở hữu những câu chuyện thành công về phát triển kinh tế và khởi nghiệp. Cùng với đó, lĩnh vực sở hữu trí tuệ của Việt Nam cũng có sự phát triển vượt bậc trong những năm gần đây.
Sau 4 tháng ra mắt, mạng lưới Trung tâm đổi mới sáng tạo khởi nghiệp các trường đại học cao đẳng tại Việt Nam đã kết nối được 26 thành viên và triển khai được một số hoạt động ấn tượng.
Vào ngày 16/3, doanh nghiệp BK Holdings (Đại học Bách khoa Hà Nội) và Công viên sáng tạo Biel/Bienne (Thụy Sĩ) đã tổ chức ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược trong việc xây dựng công viên đổi mới sáng tạo theo mô hình Thụy Sĩ tại Hà Nội.
Để xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mang tính bền vững và đồng bộ thì kinh nghiệm quốc tế cho thấy sự vào cuộc của khu vực công đến từng cán bộ, công chức, viên chức là một yếu tố then chốt.
Tháng 5/2022, Viettel có thêm 2 bằng sáng chế được bảo hộ độc quyền tại Mỹ, nâng tổng số bằng sáng chế tại thị trường này lên 12. Đây là hai bằng sáng chế thuộc lĩnh vực quang điện tử và công nghiệp vật liệu, có ý nghĩa quan trọng đối với Viettel nói riêng và an ninh quốc phòng toàn dân nói chung.
Hội thảo “Hạnh phúc trong Giáo dục” 2024 là cơ hội để nhà lãnh đạo giáo dục, giáo viên, và phụ huynh cùng thảo luận, khám phá những giải pháp xây dựng môi trường học đường tích cực, bền vững.
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được kỳ vọng sẽ thay đổi diện mạo hạ tầng giao thông và tạo cú hích lớn cho nền kinh tế. Tuy nhiên, dự án này cũng đặt ra nhiều câu hỏi về khả năng tham gia của nhà thầu xây dựng trong nước.
Xây dựng môi trường làm việc đa dạng và hòa nhập không chỉ mang đến nhiều cơ hội cho tất cả mà còn tác động tích cực đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
