Thay đổi hành vi tiêu dùng và chuyển động bán lẻ do Covid-19

Kiều Mai Thứ ba, 17/03/2020 - 13:45

Sự thay đổi của người tiêu dùng do dịch Covid-19 không chỉ diễn ra ở giỏ hàng mà còn ở việc lựa chọn các kênh mua sắm.

Thực phẩm lành mạnh, giúp tăng khả năng miễn dịch sẽ có chiều hướng tăng do dịch Covid-19. Ảnh: Vinmart

Tăng cường trữ hàng và hạn chế các hoạt động giải trí

Theo số liệu từ Worldpanel, ngành hàng tiêu dùng nhanh Việt Nam tăng trưởng chậm lại trong hai tháng đầu năm 2020 dù bức tranh 2019 hết sức lạc quan. Ngành hàng sữa và các sản phẩm từ sữa, thực phẩm đóng gói và sản phẩm chăm sóc cá nhân duy trì tăng trưởng trong khi các ngành hàng đồ uống giảm sâu trong mùa được cho là cao điểm này (mùa Tết) do ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Điều này có thể là do nhu cầu giải trí, tiệc tùng giảm bớt, đa phần người dân có xu hướng hạn chế tụ tập đông người nhằm giảm thiểu rủi ro nhiễm bệnh.

Sau khi thông tin về dịch bệnh lan truyền rộng rãi tại Việt Nam và tạo ra ảnh hưởng, người tiêu dùng Việt Nam tại khu vực thành thị 4 thành phố chính có xu hướng mua trữ ba nhóm hàng hóa.

Nhóm đầu tiên là các sản phẩm vệ sinh cá nhân và gia đình nhằm giữ gìn vệ sinh và diệt khuẩn. Nước rửa tay, xà phòng và các sản phẩm lau chùi nhà cửa đều tăng trưởng hai chữ số, thậm chí ba chữ số.

Nhóm thứ hai là nhóm ngành hàng thực phẩm tiện lợi và gia vị nấu ăn. Điều này có thể lí giải do tâm lý lo lắng hoang mang của người dân trong bối cảnh số ca lây nhiễm ngày càng tăng cũng như việc học sinh được nghỉ ở nhà kéo dài thêm, đòi hỏi nhu cầu tích trữ lương thực. Đồ đông lạnh, đồ hộp, mì gói các loại và dầu ăn là một vài ngành hàng tiêu biểu đạt mức tăng trưởng ấn tượng trong mùa dịch.

Nhóm hàng còn lại mà người tiêu dùng cũng đang hướng đến đó là các sản phẩm bổ sung dưỡng chất và giúp nâng cao hệ miễn dịch, đặc biệt dành cho nhóm người già và trẻ em với tỷ lệ rủi ro cao hơn. Do đó, sữa bột và sữa chua uống là những mặt hàng được người tiêu dùng ưu tiên lúc này nhằm tăng cường sức khỏe.

Mặt khác, người tiêu dùng cũng đang cắt giảm bớt chi tiêu ở các mặt hàng mang tính giải trí, trong đó, các loại đồ uống không cồn và có cồn đều bị ảnh hưởng nhiều nhất trong mùa dịch. Bia và các loại thức uống giải khát ghi nhận các mức giảm sâu.

Những chuyển động trong kênh mua sắm

Sự thay đổi không chỉ diễn ra ở giỏ hàng của người tiêu dùng mà còn ở việc lựa chọn các kênh mua sắm trong thời kỳ dịch bệnh bùng phát. Mua sắm trực tuyến chiếm ưu thế và bùng nổ ấn tượng đúng như các dự báo trước đây của Kantar. Nhiều người mua sắm trực tuyến hơn so với bình thường, đóng góp vào mức tăng trưởng ba chữ số chỉ trong một tháng kể từ khi có thông báo chính thức về dịch bệnh ở Việt Nam.

Xu hướng này dự kiến còn kéo dài, đặc biệt là sau khi chính quyền địa phương đã vận động nên tránh tiếp xúc đám đông, thay vào đó là mua sắm hàng trực tuyến (online) để hạn chế tối đa sự lây lan của dịch bệnh.

Ngoài ra, với sự gia tăng nhu cầu về khẩu trang và nước rửa tay khô của người Việt trong những ngày cao điểm gần đây, không quá ngạc nhiên khi các cửa hiệu drugstore (mô hình chuyên kinh doanh các mặt hàng sức khỏe và sắc đẹp như Medicare, Guardian) và nhà thuốc cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ. Có thể hiểu việc chi tiêu nhiều cho các sản phẩm vệ sinh tại các kênh này cũng là do nhu cầu an toàn, bảo vệ sức khỏe là trên hết.

a
Các kênh bán lẻ hiện đại như siêu thị, đại siêu thị, siêu thị mini có sự tăng trưởng đáng chú ý.

Thêm vào đó, khi số ca nhiễm bệnh tăng lên, tình trạng mua sắm hoảng loạn xảy ra ở nhiều nơi, đặc biệt là các khu vực ghi nhận các ca dương tính. Điều này dẫn đến nhu cầu trữ hàng, thúc đẩy sự tăng trưởng đáng chú ý ở các kênh bán lẻ hiện đại như siêu thị, đại siêu thị, siêu thị mini – nơi cung cấp sản phẩm vệ sinh, cũng như đa dạng về chủng loại, cập nhật nhanh các chương trình hỗ trợ người tiêu dùng trong thời kỳ dịch bệnh như giao hàng tận nhà, bình ổn giá, “giải cứu” nông sản.

Nổi bật có thể kể đến là BigC – một trong các nhà bán lẻ lớn đã ghi nhận mức tăng trưởng cao nhất trong mùa dịch, tăng cả về lượng người mua sắm cũng như mức chi tiêu trong mỗi lần mua.

Mô hình cash & carry (MM Mega market) – mô hình kinh doanh bán sỉ cũng đạt mức tăng trưởng bứt phá dù tình hình kinh doanh trong những năm gần đây không mấy sáng sủa.

Trong khi đó, người tiêu dùng đang giảm tần xuất mua sắm tại những kênh chủ yếu hay mua cho nhu cầu hàng ngày để hạn chế tiếp xúc và chỉ đi mua sắm tại các kênh có thể mua được số lượng lớn để trữ hàng. Theo đó, kênh tạp hóa – kênh mua sắm chính của phần đông người Việt và cửa hàng tiện lợi là những kênh đang chịu ảnh hưởng ngắn hạn bởi dịch Covid-19.

Khuyến nghị cho doanh nghiệp

Sự bùng phát dịch vẫn đang diễn ra với nhiều người bị nhiễm bệnh hơn, khiến các hoạt động kinh tế và kinh doanh tiếp tục bị gián đoạn. Kantar đã đưa ra những khuyến nghị giúp cho các doanh nghiệp vượt qua thời gian khó khăn và chuẩn bị cho sự phục hồi trong giai đoạn tiếp theo sau khi dịch đã đi qua.

Thứ nhất, doanh nghiệp cần phản ứng nhanh, cập nhật thông tin và các chuyển biến của dịch Covid-19 để kết nối, chung tay với cộng đồng; thể hiện sự quan tâm của doanh nghiệp đến các vấn đề xã hội nhằm xây dựng/ củng cố trách nhiệm xã hội.

Thứ hai, chủ động trong truyền thông cả bên ngoài lẫn nội bộ. Kantar cho rằng thay vì tập trung quảng cáo để bán hàng, doanh nghiệp nên ưu tiên các nội dung mà người tiêu dùng/ cộng đồng hiện đang quan tâm, cung cấp thông tin hữu ích phòng chống dịch bệnh.

Thứ ba, đề xuất sáng kiến, hành động ý nghĩa và hỗ trợ có ích cho cộng đồng tiêu dùng trong thời điểm dịch bùng phát, bằng nhiều phương thức trong khả năng của doanh nghiệp. 

Thị trường hàng tiêu dùng mùa Covid-19: Kẻ được, người mất

Thị trường hàng tiêu dùng mùa Covid-19: Kẻ được, người mất

Tiêu điểm -  5 năm
Người tiêu dùng có xu hướng gia tăng tiêu thụ các sản phẩm chăm sóc vệ sinh cá nhân, chăm sóc nhà cửa cùng một số sản phẩm khô lưu trữ tại nhà.
Thị trường hàng tiêu dùng mùa Covid-19: Kẻ được, người mất

Thị trường hàng tiêu dùng mùa Covid-19: Kẻ được, người mất

Tiêu điểm -  5 năm
Người tiêu dùng có xu hướng gia tăng tiêu thụ các sản phẩm chăm sóc vệ sinh cá nhân, chăm sóc nhà cửa cùng một số sản phẩm khô lưu trữ tại nhà.
Fed hạ lãi suất khẩn cấp về 0% vì dịch Covid-19

Fed hạ lãi suất khẩn cấp về 0% vì dịch Covid-19

Tiêu điểm -  5 năm

Không chỉ hạ lãi suất về 0%, Fed còn tung ra gói nới lỏng định lượng khổng lồ.

5 thay đổi trong cách chống dịch Covid-19 phù hợp với giai đoạn mới

5 thay đổi trong cách chống dịch Covid-19 phù hợp với giai đoạn mới

Tiêu điểm -  5 năm

Hiện nay, việc phòng, chống dịch Covid-19 đã chuyển sang giai đoạn mới, đòi hỏi cách ứng phó với dịch phải mạnh mẽ, quyết liệt hơn. Do đó, Chính phủ đã có những thay đổi trong biện pháp chống dịch để phù hợp với tình hình mới.

Quốc hội chốt còn 34 tỉnh, thành phố

Quốc hội chốt còn 34 tỉnh, thành phố

Tiêu điểm -  9 giờ

Quốc hội thông qua nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc trung ương.

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường: Vẫn còn nhiều vướng mắc

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường: Vẫn còn nhiều vướng mắc

Tiêu điểm -  23 giờ

Nhiều ý kiến cho rằng, việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có đường khó đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ thừa cân, béo phì.

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Tiêu điểm -  1 ngày

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đưa ra phương án để tăng khả năng tiếp cận nhà ở của người dân, mở rộng nguồn cung.

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Tiêu điểm -  1 ngày

Đảng bộ Ban Tuyên giáo và dân vận Trung ương sẽ đổi mới mạnh mẽ tư duy, nâng cao chất lượng tham mưu, ứng dụng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo trong kỷ nguyên số.

Tìm hướng 'dìu dắt' 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Tìm hướng 'dìu dắt' 5 triệu hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Tiêu điểm -  1 ngày

Nâng cấp 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động để đạt được mục tiêu cả nước có 2 triệu doanh nghiệp theo Nghị quyết 68 là hoàn toàn khả thi.

Bất động sản Đà Nẵng: Nghỉ dưỡng hạ nhiệt, chung cư soán ngôi

Bất động sản Đà Nẵng: Nghỉ dưỡng hạ nhiệt, chung cư soán ngôi

Bất động sản -  4 giờ

Bất động sản nghỉ dưỡng ven biển tại Đà Nẵng đang ở giai đoạn trầm lắng sau thời gian tăng trưởng nóng, trong khi chung cư sở hữu lâu dài lại trở thành lựa chọn ưu tiên của các nhà đầu tư.

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Sáu năm liên tiếp Lotte Finance tăng vốn điều lệ

Tài chính -  5 giờ

Năm nay, vốn điều lệ của Lotte Finance đã tăng hơn 726 tỷ đồng so với năm 2024, từ 4.186 tỷ đồng lên hơn 4.912 tỷ đồng để thúc đẩy cho vay tiêu dùng.

'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings

'Lối thoát' sau nhiều năm mắc kẹt của CTX Holdings

Doanh nghiệp -  6 giờ

Bán đi dự án "vàng" tại Cầu Giấy, CTX Holdings dự kiến ghi nhận kết quả kinh doanh cao nhất kể từ khi thành lập, đồng thời có nguồn lực để bước vào chu kỳ mới.

Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ

Từ sự vụ C.P. Việt Nam: Lỗ hổng quản trị nguy hiểm khi phớt lờ tiếng nói nội bộ

Diễn đàn quản trị -  6 giờ

Sự việc của C.P. Việt Nam là hồi chuông cảnh tỉnh cho các doanh nghiệp về hệ thống quản trị minh bạch và hiệu quả.

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Đầu tư giáo dục theo cách của BITEX

Leader talk -  6 giờ

Với Tổng giám đốc BITEX Trần Thanh Thảo, muốn đất nước phát triển mạnh mẽ thì không có con đường nào bền vững hơn đầu tư vào giáo dục.

Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – viên ngọc mới của châu Á

Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – viên ngọc mới của châu Á

Bất động sản -  6 giờ

InterContinental Halong Bay, khu nghỉ dưỡng hạng sang mới nhất thuộc thương hiệu khách sạn cao cấp hàng đầu thế giới, đang được kỳ vọng sẽ thiết lập chuẩn mực mới cho du lịch nghỉ dưỡng miền Bắc. Nhưng điều gì khiến một thương hiệu toàn cầu như InterContinental lựa chọn Hạ Long?

Tổng thống Cộng hòa Litva đến Hà Nội trên chuyên cơ Vietjet

Tổng thống Cộng hòa Litva đến Hà Nội trên chuyên cơ Vietjet

Ống kính -  6 giờ

Tổng thống nước Cộng hòa Litva Gitanas Nauseda và phu nhân tới Hà Nội tối 11/6 trên chuyến bay chuyên cơ Vietjet, bắt đầu thăm chính thức Việt Nam từ ngày 11 - 12/6.