Nếu được Quốc hội thông qua, dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam sẽ được triển khai đầu tư vào các giai đoạn từ năm 2021 - 2030 hoặc sau năm 2030.
Đó là một trong những thông tin quan trọng trong thông báo của Văn phòng Chính phủ về kết luận của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng tại cuộc họp chuẩn bị Đề án về chủ trương xây dựng đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
Đặc biệt, giai đoạn từ năm 2021 đến năm 2030 có thể đề xuất đầu tư xây dựng một hoặc hai đoạn tuyến đường sắt tốc độ cao, ưu tiên TP. HCM đi sân bay Long Thành và một số đoạn ưu tiên khác tùy thuộc nhu cầu vận tải và nguồn lực đầu tư.
Theo Thông báo của Văn phòng Chính phủ, do vai trò đặc biệt quan trọng của hành lang giao thông Bắc - Nam bởi địa hình Việt Nam dài và hẹp nên việc đầu tư xây dựng đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có ý nghĩa quan trọng, kết nối vận tải trên toàn trục, qua các địa phương, các đô thị, các khu kinh tế, các khu công nghiệp.
Dự án này cũng nhằm đáp ứng năng lực vận tải ngày càng gia tăng trên trục Bắc - Nam, giảm áp lực lên các loại hình vận tải đường bộ, hàng không, tạo hàng lang phát triển, đặc biệt là phát triển đô thị, phân bổ lại dân cư, góp phần giảm áp lực cho các đô thị lớn như Hà Nội, TP. HCM.
Tạo hạ tầng tốt, giao thông thuận tiện sẽ khắc phục xu hướng tập trung hóa đô thị như ở các nước đang phát triển hiện nay, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và cải thiện chất lượng cuộc sống người dân.
Để bảo vệ và giải trình thuyết phục, Phó Thủ tướng giao Bộ Giao thông vận tải tiếp tục chỉ đạo tư vấn nghiên cứu, chuẩn bị kỹ nội dung Đề án với nội dung chính là báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
Đặc biệt, cần làm rõ kinh nghiệm quốc tế, vấn đề nội địa hóa, lựa chọn tốc độ chạy tàu, cơ cấu các loại hình vận tải, tác động sau khi xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đến vận tải hành khách của các loại hình giao thông khác, khả năng bố trí vốn đầu tư, lựa chọn giai đoạn đầu tư (từ năm 2021 - năm 2030 hay sau năm 2030).
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Hội đồng thẩm định nhà nước, Bộ Kế hoạch và đầu tư khẩn trương tập trung thẩm định, lựa chọn tư vấn có đủ năng lực, kinh nghiệm thẩm tra, phản biện. Trên cơ sở kết quả thẩm định, Bộ Giao thông vận tải hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng và trình Quốc hội tại kỳ họp thứ chín Quốc hội khóa XIV (tháng 5/2020).
Bên cạnh đó, Bộ Giao thông vận tải chủ động nghiên cứu, lập dự án các tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, TP. HCM - thành phố Vũng Tàu, TP. HCM - Cần Thơ và các tuyến đường sắt quan trọng đảm bảo tính kết nối, đáp ứng yêu cầu vận tải hành khách, hàng hóa theo đúng quy hoạch, làm cơ sở xây dựng kế hoạch đầu tư, kêu gọi đầu tư trong tương lai.
