Việt Nam cần cẩn trọng trước làn sóng đầu tư ồ ạt từ Trung Quốc

Quỳnh Chi Thứ sáu, 12/04/2019 - 08:00

Theo Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR), Trung Quốc đã vươn lên trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Việt Nam trong quý I/2019 với tổng số vốn 723,2 triệu USD.

Doanh nghiệp Việt sẽ chịu nhiều sức ép trước làn sóng đầu tư từ Trung Quốc

Báo cáo Kinh tế vĩ mô Việt Nam quý I/2019 của VEPR mới công bố cho thấy, tổng vốn đầu tư thực hiện của khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tăng 7,52% so với cùng kỳ năm ngoái. Lượng vốn đăng ký mới đạt mức 3,82 tỷ USD, tăng 80,1%. Vốn bổ sung cũng tăng 1,3 tỷ USD.

Trong quý I có tới 785 dự án cấp mới, trong đó ngành công nghiệp, chế biến, chế tạo vẫn là nơi thu hút FDI lớn nhất với vốn chiếm tới 75,3%, là động lực chính của tăng trưởng kinh tế.

Một số dự án lớn trong quý I/2019 bao gồm dự án góp vốn, mua cổ phần của Beerco Limited (Hong Kong) vào Công ty TNHH Vietnam Beverage với giá trị 3,85 tỷ USD, dự án do Goertek (Hong Kong) đầu tư tại Bắc Ninh vào nhà máy chế tạo thiết bị điện tử, phương tiện thiết bị mạng và các sản phẩm âm thanh đa phương tiện với tổng vốn 260 triệu USD.

Ngoài ra còn có dự án Vinhtex tổng vốn đăng ký 200 triệu USD của Royal Pagoda Privte Limited (Singapore) với mục tiêu sản xuất vải và nhuộm vải dệt kim tại Nghệ An.

Xét về đối tác, trong quý 1/2019, Trung Quốc vươn lên trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Việt Nam trong quý 1/2019 với tổng số vốn 723,2 triệu USD. Các vị trí tiếp theo thuộc về Singapore với 690,8 triệu USD, Hàn Quốc 547,3 triệu USD, Hong Kong 456,4 triệu USD.

Sự vươn lên của FDI từ Trung Quốc được đánh giá là đã phần nào hiện thực hoá các dự báo của nhiều chuyên gia trong thời gian vừa qua về sự dịch chuyển dòng vốn đầu tư vào Việt Nam nhằm né tránh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung và đón đầu hiệp định CPTPP.

Là một quốc gia láng giềng, Trung Quốc giờ đây không chỉ là đối tác thương mại lớn nhất mà còn là đối tác đầu tư lớn nhất của Việt Nam trong quý I/2019. PGS.TS Phạm Thế Anh, Kinh tế trưởng VEPR cho rằng điều này sẽ có những tác động rất lớn đến nền kinh tế của Việt Nam.

Việt Nam cần cẩn trọng trước làn sóng đầu tư ồ ạt từ Trung Quốc
PGS.TS. Phạm Thế Anh

Theo đó, vai trò FDI của Trung Quốc đối với Việt Nam bên cạnh những tích cực đem lại về nguồn vốn, tạo việc làm và đóng góp cho tăng trưởng thì việc đầu tư ồ ạt từ quốc gia láng giềng cũng có thể kéo theo nhiều rủi ro.

Ông Anh nhận định, không chỉ các doanh nghiệp Việt mà các doanh nghiệp Trung Quốc vào Việt Nam hiện nay cũng một phần nhằm tận dụng những cơ hội mà Việt Nam có được khi tham gia vào các hiệp định thương mại tự do trên thế giới.

Khi Việt Nam tham gia vào các hiệp định thương mại quốc tế, yêu cầu xuất xứ hàng hoá, sản phẩm là rất cao. Do đó, các doanh nghiệp Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất như dệt may, sẽ gây sức ép cạnh tranh cho các doanh nghiệp Việt.

“Nếu các doanh nghiệp Việt không làm tốt, không cạnh tranh tốt thì những lợi ích từ các hiệp định thương mại tự do có thể sẽ bị rơi vào tay các doanh nghiệp Trung Quốc”, ông Anh cho biết.

Một rủi ro khác là vấn đề môi trường. Ông Anh lý giải, tiêu chuẩn về môi trường của Việt Nam khá thấp so với các nước khác trên thế giới, chính vì vậy, các doanh nghiệp nước ngoài vào Việt Nam sẽ có nguy cơ gây ra nhiều vấn đề. Thực tế đã chứng minh điều đó.

Ngoài ra, cần cẩn trọng với thực trạng các doanh nghiệp FDI khi vào Việt Nam thường mang theo máy móc, nguyên vật liệu từ Trung Quốc. Thâm hụt thương mại của Việt Nam với Trung Quốc có thể sẽ tăng lên khi các doanh nghiệp đầu tư vào Việt Nam xuất khẩu sang các nước khác nhưng lại nhập khẩu từ Trung Quốc.

“Nếu không kiểm soát tốt, các doanh nghiệp Trung Quốc vào Việt Nam có thể nhập khẩu các nguyên vật liệu, hàng hoá vi phạm cam kết của Việt Nam đối với xuất xứ sản phẩm trong các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam tham gia”, ông Anh cảnh báo.

Ngoài ra, vấn đề về lao động từ Trung Quốc vào Việt Nam, theo chuyên gia của VEPR, cũng cần được kiểm soát tốt hơn. 

Vị chuyên gia đến từ VEPR cho rằng, đã đến lúc Việt Nam cần rà soát lại các chính sách ưu đãi về thuế khoá hay đất đai đối với FDI nhằm tạo ra môi trường bình đẳng hơn với các doanh nghiệp trong nước.

Số doanh nghiệp ngừng hoạt động cao nhất trong 10 năm qua

Số doanh nghiệp ngừng hoạt động cao nhất trong 10 năm qua

Tiêu điểm -  6 năm
Trong khi số doanh nghiệp thành lập mới và số việc làm tạo mới không tăng nhiều so với quý IV/2018, số tạm ngưng hoạt động trong quý I/2019 lại cao bất thường, nhất là trong tháng Một với 23.082 doanh nghiệp, cao nhất trong mười năm trở lại đây.
Số doanh nghiệp ngừng hoạt động cao nhất trong 10 năm qua

Số doanh nghiệp ngừng hoạt động cao nhất trong 10 năm qua

Tiêu điểm -  6 năm
Trong khi số doanh nghiệp thành lập mới và số việc làm tạo mới không tăng nhiều so với quý IV/2018, số tạm ngưng hoạt động trong quý I/2019 lại cao bất thường, nhất là trong tháng Một với 23.082 doanh nghiệp, cao nhất trong mười năm trở lại đây.
Việt Nam là địa điểm đầu tư điện than hàng đầu của Trung Quốc

Việt Nam là địa điểm đầu tư điện than hàng đầu của Trung Quốc

Phát triển bền vững -  6 năm

Việt Nam xếp thứ hai về công suất điện than được tài trợ từ Trung Quốc và xếp thứ tư về tổng giá trị với 3,6 tỷ USD.

‘Không nên khuếch đại quá mức ảnh hưởng của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung’

‘Không nên khuếch đại quá mức ảnh hưởng của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung’

Tiêu điểm -  6 năm

Các chuyên gia nhận định, nếu khoảng 5 đến 10 năm trước, Việt Nam nghiêm túc hơn trong cải thiện chất lượng hàng hoá theo tiêu chuẩn của các nước khó tính nhất thì những hàng rào kỹ thuật của Trung Quốc ngày hôm nay không thể làm khó các doanh nghiệp Việt. Bài học này vẫn có thể áp dụng được trong thời gian tới.

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Việt Nam buộc phải thay đổi nếu muốn tận dụng cơ hội

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Việt Nam buộc phải thay đổi nếu muốn tận dụng cơ hội

Tiêu điểm -  6 năm

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang đặt Việt Nam trước cơ hội lớn, hiếm hoi của xu hướng rời bỏ Trung Quốc của chuỗi cung ứng sản xuất. Tuy nhiên, Việt Nam buộc phải cải cách mạnh mẽ môi trường kinh doanh, nếu không muốn đánh mất cơ hội.

AmCham bật mí cách thức Việt Nam tận dụng triệt để chiến tranh thương mại Mỹ -  Trung

AmCham bật mí cách thức Việt Nam tận dụng triệt để chiến tranh thương mại Mỹ - Trung

Tiêu điểm -  6 năm

Giám đốc điều hành Hiệp hội doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam (AmCham) nhấn mạnh, để tận dụng triệt để cơ hội từ căng thẳng thương mại, Chính phủ cần tiếp tục nỗ lực hơn nữa trong thu hút đầu tư nước ngoài.

Phá đường dây tiền ảo đa cấp chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng

Phá đường dây tiền ảo đa cấp chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng

Tiêu điểm -  2 giờ

Dự án tiền ảo đa cấp WorldMall.app đã lừa đảo hàng chục tỷ đồng của nhà đầu tư nhờ đánh vào lòng tham sinh lời nhanh và sự thiếu hiểu biết về tài sản số.

Kỳ vọng của Thủ tướng về sự trưởng thành của doanh nghiệp tư nhân

Kỳ vọng của Thủ tướng về sự trưởng thành của doanh nghiệp tư nhân

Tiêu điểm -  1 ngày

Thủ tướng Chính phủ mong doanh nghiệp đồng hành hướng đến mục tiêu thể chế phải thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản lý thông minh.

Gỡ vướng cho các dự án chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

Gỡ vướng cho các dự án chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

Tiêu điểm -  1 ngày

Trong thời gian chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia, các dự án sẽ được tháo gỡ các vướng mắc để triển khai sớm theo quy định.

Nông sản Việt gõ cửa thị trường Halal 2,2 tỷ dân

Nông sản Việt gõ cửa thị trường Halal 2,2 tỷ dân

Tiêu điểm -  2 ngày

Xuất khẩu Halal mở ra thị trường 2,2 tỷ người, song đòi hỏi doanh nghiệp Việt cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để chinh phục thị trường tiềm năng này.

HoREA đề xuất phương án giảm 'gánh nặng' tiền sử dụng đất cho người dân

HoREA đề xuất phương án giảm 'gánh nặng' tiền sử dụng đất cho người dân

Tiêu điểm -  3 ngày

Nhiều cơ quan kiến nghị Chính phủ sửa đổi Luật Đất đai 2024, với trọng tâm là giảm tiền sử dụng đất nhằm giảm gánh nặng cho người dân.

Central Retail trao tặng công trình lớp học gần 2,3 tỷ đồng tại Cà Mau

Central Retail trao tặng công trình lớp học gần 2,3 tỷ đồng tại Cà Mau

Nhịp cầu kinh doanh -  4 phút

Central Retail Việt Nam bàn giao 4 phòng học trị giá gần 2,3 tỷ đồng cho Trường tiểu học Đông Hải, ấp 16, xã Vĩnh Hậu, tỉnh Cà Mau.

An Gia 'hụt hơi' tăng trưởng

An Gia 'hụt hơi' tăng trưởng

Doanh nghiệp -  4 phút

Từng là đơn vị có quỹ đất lớn, hàng tồn kho của An Gia hiện ở mức thấp kỷ lục, dòng tiền kinh doanh âm và nợ vay duy trì ở mức cao.

Kích hoạt 'cỗ máy' bất động sản, tạo bệ phóng cho tăng trưởng

Kích hoạt 'cỗ máy' bất động sản, tạo bệ phóng cho tăng trưởng

Bất động sản -  1 giờ

Hàng trăm tỷ đô la đang 'ách tắc' ở các dự án bất động sản nếu được khơi thông sẽ mang lại nguồn lực khổng lồ cho tăng trưởng hai con số.

Vươn ra thế giới từ vỉa hè: Hành trình táo bạo của Phúc Tea

Vươn ra thế giới từ vỉa hè: Hành trình táo bạo của Phúc Tea

Doanh nghiệp -  1 giờ

Nhượng quyền thương hiệu đang mở lối cho một số công ty khởi nghiệp Việt vươn ra quốc tế, nhưng đi nhưng song hành với cơ hội là những thách thức về quản trị và thích ứng.

Nhà phân phối VinFast đặt mục tiêu bán 1,5 triệu xe máy điện năm 2026

Nhà phân phối VinFast đặt mục tiêu bán 1,5 triệu xe máy điện năm 2026

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Hơn 600 nhà phân phối xe máy điện VinFast trên toàn quốc cùng chung tay hỗ trợ cộng đồng chuyển đổi xanh và đưa VinFast trở thành thương hiệu xe máy số 1 thị trường.

Dòng chảy dữ liệu tức thời từ văn phòng đến công trường

Dòng chảy dữ liệu tức thời từ văn phòng đến công trường

Diễn đàn quản trị -  2 giờ

Từ chỉ đạo của người đứng đầu Đảng tới từng doanh nghiệp tư nhân, nhu cầu quản trị dựa trên dữ liệu tức thời đang ngày một trở nên cấp thiết.

Chuyến xe X KienlongBank: Lan tỏa thanh toán số tại Cần Thơ

Chuyến xe X KienlongBank: Lan tỏa thanh toán số tại Cần Thơ

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Chuyến xe X tại Cần Thơ với hơn 300 khách hàng tham gia ngày hội trải nghiệm số và thanh toán không tiền mặt cùng KienlongBank.