Việt Nam cần cẩn trọng trước làn sóng đầu tư ồ ạt từ Trung Quốc
Quỳnh Chi
Thứ sáu, 12/04/2019 - 08:00
Theo Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR), Trung Quốc đã vươn lên trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Việt Nam trong quý I/2019 với tổng số vốn 723,2 triệu USD.
Doanh nghiệp Việt sẽ chịu nhiều sức ép trước làn sóng đầu tư từ Trung Quốc
Báo cáo Kinh tế vĩ mô Việt Nam quý I/2019 của VEPR mới công bố cho thấy, tổng vốn đầu tư thực hiện của khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tăng 7,52% so với cùng kỳ năm ngoái. Lượng vốn đăng ký mới đạt mức 3,82 tỷ USD, tăng 80,1%. Vốn bổ sung cũng tăng 1,3 tỷ USD.
Trong quý I có tới 785 dự án cấp mới, trong đó ngành công nghiệp, chế biến, chế tạo vẫn là nơi thu hút FDI lớn nhất với vốn chiếm tới 75,3%, là động lực chính của tăng trưởng kinh tế.
Một số dự án lớn trong quý I/2019 bao gồm dự án góp vốn, mua cổ phần của Beerco Limited (Hong Kong) vào Công ty TNHH Vietnam Beverage với giá trị 3,85 tỷ USD, dự án do Goertek (Hong Kong) đầu tư tại Bắc Ninh vào nhà máy chế tạo thiết bị điện tử, phương tiện thiết bị mạng và các sản phẩm âm thanh đa phương tiện với tổng vốn 260 triệu USD.
Ngoài ra còn có dự án Vinhtex tổng vốn đăng ký 200 triệu USD của Royal Pagoda Privte Limited (Singapore) với mục tiêu sản xuất vải và nhuộm vải dệt kim tại Nghệ An.
Xét về đối tác, trong quý 1/2019, Trung Quốc vươn lên trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Việt Nam trong quý 1/2019 với tổng số vốn 723,2 triệu USD. Các vị trí tiếp theo thuộc về Singapore với 690,8 triệu USD, Hàn Quốc 547,3 triệu USD, Hong Kong 456,4 triệu USD.
Sự vươn lên của FDI từ Trung Quốc được đánh giá là đã phần nào hiện thực hoá các dự báo của nhiều chuyên gia trong thời gian vừa qua về sự dịch chuyển dòng vốn đầu tư vào Việt Nam nhằm né tránh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung và đón đầu hiệp định CPTPP.
Là một quốc gia láng giềng, Trung Quốc giờ đây không chỉ là đối tác thương mại lớn nhất mà còn là đối tác đầu tư lớn nhất của Việt Nam trong quý I/2019. PGS.TS Phạm Thế Anh, Kinh tế trưởng VEPR cho rằng điều này sẽ có những tác động rất lớn đến nền kinh tế của Việt Nam.
PGS.TS. Phạm Thế Anh
Theo đó, vai trò FDI của Trung Quốc đối với Việt Nam bên cạnh những tích cực đem lại về nguồn vốn, tạo việc làm và đóng góp cho tăng trưởng thì việc đầu tư ồ ạt từ quốc gia láng giềng cũng có thể kéo theo nhiều rủi ro.
Ông Anh nhận định, không chỉ các doanh nghiệp Việt mà các doanh nghiệp Trung Quốc vào Việt Nam hiện nay cũng một phần nhằm tận dụng những cơ hội mà Việt Nam có được khi tham gia vào các hiệp định thương mại tự do trên thế giới.
Khi Việt Nam tham gia vào các hiệp định thương mại quốc tế, yêu cầu xuất xứ hàng hoá, sản phẩm là rất cao. Do đó, các doanh nghiệp Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất như dệt may, sẽ gây sức ép cạnh tranh cho các doanh nghiệp Việt.
“Nếu các doanh nghiệp Việt không làm tốt, không cạnh tranh tốt thì những lợi ích từ các hiệp định thương mại tự do có thể sẽ bị rơi vào tay các doanh nghiệp Trung Quốc”, ông Anh cho biết.
Một rủi ro khác là vấn đề môi trường. Ông Anh lý giải, tiêu chuẩn về môi trường của Việt Nam khá thấp so với các nước khác trên thế giới, chính vì vậy, các doanh nghiệp nước ngoài vào Việt Nam sẽ có nguy cơ gây ra nhiều vấn đề. Thực tế đã chứng minh điều đó.
Ngoài ra, cần cẩn trọng với thực trạng các doanh nghiệp FDI khi vào Việt Nam thường mang theo máy móc, nguyên vật liệu từ Trung Quốc. Thâm hụt thương mại của Việt Nam với Trung Quốc có thể sẽ tăng lên khi các doanh nghiệp đầu tư vào Việt Nam xuất khẩu sang các nước khác nhưng lại nhập khẩu từ Trung Quốc.
“Nếu không kiểm soát tốt, các doanh nghiệp Trung Quốc vào Việt Nam có thể nhập khẩu các nguyên vật liệu, hàng hoá vi phạm cam kết của Việt Nam đối với xuất xứ sản phẩm trong các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam tham gia”, ông Anh cảnh báo.
Ngoài ra, vấn đề về lao động từ Trung Quốc vào Việt Nam, theo chuyên gia của VEPR, cũng cần được kiểm soát tốt hơn.
Vị chuyên gia đến từ VEPR cho rằng, đã đến lúc Việt Nam cần rà soát lại các chính sách ưu đãi về thuế khoá hay đất đai đối với FDI nhằm tạo ra môi trường bình đẳng hơn với các doanh nghiệp trong nước.
Trong khi số doanh nghiệp thành lập mới và số việc làm tạo mới không tăng nhiều so với quý IV/2018, số tạm ngưng hoạt động trong quý I/2019 lại cao bất thường, nhất là trong tháng Một với 23.082 doanh nghiệp, cao nhất trong mười năm trở lại đây.
Trong khi số doanh nghiệp thành lập mới và số việc làm tạo mới không tăng nhiều so với quý IV/2018, số tạm ngưng hoạt động trong quý I/2019 lại cao bất thường, nhất là trong tháng Một với 23.082 doanh nghiệp, cao nhất trong mười năm trở lại đây.
Các chuyên gia nhận định, nếu khoảng 5 đến 10 năm trước, Việt Nam nghiêm túc hơn trong cải thiện chất lượng hàng hoá theo tiêu chuẩn của các nước khó tính nhất thì những hàng rào kỹ thuật của Trung Quốc ngày hôm nay không thể làm khó các doanh nghiệp Việt. Bài học này vẫn có thể áp dụng được trong thời gian tới.
Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang đặt Việt Nam trước cơ hội lớn, hiếm hoi của xu hướng rời bỏ Trung Quốc của chuỗi cung ứng sản xuất. Tuy nhiên, Việt Nam buộc phải cải cách mạnh mẽ môi trường kinh doanh, nếu không muốn đánh mất cơ hội.
Giám đốc điều hành Hiệp hội doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam (AmCham) nhấn mạnh, để tận dụng triệt để cơ hội từ căng thẳng thương mại, Chính phủ cần tiếp tục nỗ lực hơn nữa trong thu hút đầu tư nước ngoài.
Ngày 20/11 hàng năm từ lâu đã trở thành một mốc thời gian thân thuộc với người Việt Nam, gắn liền với truyền thống “tôn sư trọng đạo” và những ký ức học trò đầy cảm xúc. Nhưng nếu nhìn rộng hơn ra bối cảnh quốc tế, có thể thấy ngày 20/11 cũng là thời điểm diễn ra rất nhiều sự kiện mang tính bước ngoặt của lịch sử thế giới – từ những biến chuyển lớn của nền chính trị quốc tế, các phát minh khoa học – công nghệ, cho tới những quyết định quan trọng về quyền con người.
Lũ lớn nhiều ngày qua đang nhấn chìm các tỉnh Nam Trung Bộ – Tây Nguyên, với nhiều điểm vượt mốc lịch sử, buộc chính quyền kích hoạt biện pháp ứng cứu cao nhất.
Định giá đất, giao đất, cho thuê đất, là các vấn đề trong dự thảo nghị quyết tháo gỡ vướng mắc trong thi hành Luật Đất đai năm 2024 được Quốc hội đề nghị cần cân nhắc, thận trọng, tránh tạo khoảng trống pháp lý hoặc xung đột pháp luật.
Giữa bối cảnh bất ổn toàn cầu, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Đông Nam Á vẫn tìm cách đẩy mạnh tăng trưởng dựa trên đổi mới, mở rộng thị trường và phát triển bền vững.
Được thiết kế “may đo” cho giới nhà giàu kín tiếng theo đuổi phong cách sống quiet luxury (xa xỉ thầm lặng), mỗi căn biệt thự tại Vịnh Xanh (Ocean City) không chỉ là chốn an cư lý tưởng, mà còn là một tài sản chiến lược, nhờ vào những giá trị độc quyền khó sao chép trên thị trường.
Vincom Black Friday 2025 mang chủ đề “Sale cuồng nhiệt - Deal hời thiệt” đang khuấy đảo tại gần 90 trung tâm thương mại trên toàn quốc, với các chương trình độc quyền và ưu đãi hấp dẫn từ gần 3.000 gian hàng – thương hiệu trong nước và quốc tế, mang đến cho người tiêu dùng cơ hội chốt đơn hời nhất năm.
Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) công bố chiến lược dành cho phân khúc khách hàng thu nhập cao (Affluent) và ra mắt thẻ tín dụng MSB Mastercard Green World.
VinFast, Vinhomes, Vinpearl, Vinmec và Vinschool đều giữ vị trí số 1 “nơi làm việc tốt nhất theo ngành”, khẳng định sức hấp dẫn và uy tín của hệ sinh thái Vingroup trên thị trường nhân sự.
Ngày 20/11 hàng năm từ lâu đã trở thành một mốc thời gian thân thuộc với người Việt Nam, gắn liền với truyền thống “tôn sư trọng đạo” và những ký ức học trò đầy cảm xúc. Nhưng nếu nhìn rộng hơn ra bối cảnh quốc tế, có thể thấy ngày 20/11 cũng là thời điểm diễn ra rất nhiều sự kiện mang tính bước ngoặt của lịch sử thế giới – từ những biến chuyển lớn của nền chính trị quốc tế, các phát minh khoa học – công nghệ, cho tới những quyết định quan trọng về quyền con người.
Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) công bố hoàn tất kết nối và đưa vào vận hành hệ thống cảnh báo rủi ro SIMO của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tự động cảnh báo các giao dịch có dấu hiệu gian lận và lừa đảo.
