Triển vọng tươi sáng cho ngành dầu khí hậu Covid-19

Từ đầu năm 2021 đến nay, nhu cầu dầu khí liên tục tăng cao khi nhu cầu sản xuất dần phục hồi sau đại dịch Covid-19. Giá dầu và khí tự nhiên đã dẫn đầu về mức tăng giá các loại hàng hóa phổ biến trên thế giới với mức tăng lần lượt 111% và 70%. Giá dầu đã thiết lập đỉnh cao mới trong 5 năm và đang hướng về vùng giá trên 100 USD/thùng của năm 2013 – 2014.

Nguồn cung dầu mỏ được dự báo sẽ tăng chậm trong thời gian tới khi Mỹ và Trung Quốc đạt thỏa thuận tại COP26 về hạn chế sử dụng nguồn nguyên liệu hóa thạch và OPEC và các nước đồng minh chưa thể hiện ý muốn gia tăng sản lượng nhiều hơn. Trong khi nhu cầu tiêu thụ dầu mỏ đang hồi phục mạnh, cụ thể trong tháng 11/2021 nhu cầu của thế giới đã vượt 100 triệu thùng/ngày.

Theo dự báo của Cơ quan thông tin năng lượng Mỹ (EIA), tiêu thụ dầu mỏ giai đoạn cuối 2021 là 96.58 triệu thùng/ngày so với tổng cung là 95.44 triệu thùng/ngày, thiếu hụt hơn 1 triệu thùng dầu mỗi ngày. Nếu OPEC trì hoãn việc tăng sản lượng, tình trạng thiếu hụt sẽ ngày càng lớn hơn.

OPEC đang có vai trò quyết định trong việc cân đối cung cầu trên thị trường dầu mỏ và việc nhóm này tăng mạnh sản lượng khai thác có thể sẽ không dễ dàng. Số liệu quá khứ cho thấy OPEC đã liên tục giảm sản lượng khai thác ngay khi giá dầu trong xu hướng giảm vào các năm 2018 – 2021. Do đó, cơ quan này dự báo giá dầu sẽ tiếp tục duy trì mức cao trong năm 2022.

CTCK Mirae Asset Việt Nam (MAS) cho biết, điểm hòa vốn trung bình của các dự án khai thác dầu khí ngoài khơi của khu vực Đông Á hiện nay vào khoảng 55 USD/thùng. Vì vậy, với mức giá hiện nay kỳ vọng các dự án thăm dò, khai thác sẽ được tái khởi động tạo nên sự sôi động cho khâu thượng nguồn trong năm 2022. Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ khoan, xây lắp giàn khoan, kho nổi dự kiến có được các hợp đồng mới với giá trị cao hơn.

Các dự án lớn trong nước cũng được kỳ vọng sẽ triển khai nhanh, trong đó dự án Lô B Ô Môn đang có những dấu hiệu tích cực. Trong mảng này các doanh nghiệp niêm yết có kinh doanh như Tổng công ty khoan và dịch vụ dầu khí hay Tổng công ty kỹ thuật dầu khí. Ngoài ra còn có Tổng công ty khí Việt Nam tham gia đầu tư vào dự án Sư Tử Trắng.

Hoạt động vận tải dầu và khí đang bước vào giai đoạn tăng trưởng. Nhu cầu vận tải dầu năm 2022 sẽ gia tăng khi nhu cầu tiêu thụ sản phẩm hóa dầu từ các dự án Dung Quất, Nghi Sơn hồi phục. Từ 2023, khi dự án lọc dầu Long Sơn hoàn thành sẽ tiếp tục làm tăng nhu cầu vận tải.

Nhu cầu nhập khẩu LPG trong năm 2021 dự kiến sẽ tăng trưởng trên 20% và dự báo sẽ duy trì mức tăng trưởng từ 20 – 22% đến năm 2025. Nhu cầu nhập khẩu LNG sẽ tiếp tục thúc đẩy việc xây dựng hệ thống kho chứa. Giai đoạn đến năm 2025 dự kiến có thêm 4 dự án LNG sẽ khởi công, trong đó dự án LNG Thị Vải GĐ 2 và LNG Sơn Mỹ GĐ 1 do GAS tham gia đầu tư có tính khả thi cao.

Ngoài ra, xu hướng hạn chế nhiệt điện than buộc Chính phủ phải chú trọng hơn việc phát triển các dự án điện khí. Hàng loạt các dự án điện khí đang được triển khai như: Nhơn Trạch 3&4 (dự kiến hoàn thành 2023 – 2024), Hiệp Phước (2022), Sơn Mỹ 1&2 (2025)... Dự kiến đến 2027 sẽ bổ sung thêm 17,600 MW vào hệ thống phát điện Việt Nam.

Đánh giá về triển vọng lợi nhuận năm 2022, CTCK SSI ước tính tăng trưởng lợi nhuận ngành dầu khí đạt 20,6%, nhưng vẫn thấp hơn mức trước Covid-19. Động lực tăng trưởng chính cho ngành đến từ các doanh nghiệp lớn đầu ngành như Tổng Công ty Cổ phần Khoan và Dịch vụ Khoan Dầu khí, Petrolimex hay Tổng công ty khí Việt Nam. Tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ đến từ mức so sánh khá thấp trong 2021 và ước tính hồi phục sản lượng trong 2022.

Đối với xu hướng xây dựng cơ sở hạ tầng LNG làm trọng tâm, Chính phủ hiện đã đã phê duyệt nhiều dự án khu phức hợp năng lượng LNG để giải quyết vấn đề thiếu cung khí và nhu cầu điện tăng. Tổng công ty khí Việt Nam là công ty đi đầu với cảng LNG Thị Vải bắt đầu đi vào hoạt động vào cuối 2022, cung cấp LNG cho nhà máy điện Nhơn Trạch 3&4. GAS sẽ không còn độc quyền trong ngành khí trong tương lai khi có nhiều công ty mới thâm nhập thị trường khí LNG như: Delta Offshore, Gulf, Sojitz, AES, và Petrolimex…

Theo Quy hoạch phát triển ngành công nghiệp khí Việt Nam định hướng đến năm 2035, Chính phủ đã đặt mục tiêu cho nguồn cung và tiêu thụ khí. Sản xuất khí trong nước theo kế hoạch trong khoảng 17-21 tỷ m3 đến 2035, với sản lượng tiêu thụ là 23-31 tỷ m3. LNG nhập khẩu sẽ bù đắp phần nguồn cung khí.

Chính phủ đặt mục tiêu tăng tỷ trọng điện khí để đa dạng nguồn điện năng và giảm phát thải. Cụ thể, Quy hoạch điện 8 cho giai đoạn 2021-2045 (dự thảo công bố vào tháng 11/2021) ước tính công suất điện khí tăng trưởng mạnh. Theo dự thảo, mục tiêu công suất phát điện khí đạt gần 55.000 MW đến 2035 (trong đó công suất điện LNG là 40 GW), đây là mức công suất lớn so với điện khí hiện tại chỉ đạt 9GW vào cuối 2021.

Do đó, SSI Research tin rằng những doanh nghiệp như Tổng công ty Khí Việt Nam sẽ hưởng lợi từ xu hướng phát triển LNG. Tổng công ty Khí Việt Nam có lợi thế là công ty đầu tiên tham gia vào thị trường LNG với mẻ LNG nhập khẩu đầu tiên ước tính vào Q4/2022, trong khi đó các doanh nghiệp như Tổng công ty Dịch vụ kỹ thuật dầu khí Việt Nam có thể hưởng lợi từ khối lượng công việc lớn tiềm năng với các dự án khu phức hợp LNG mới trong dài hạn.