Hôm nay, Moody's, một trong ba công ty xếp hạng tín nhiệm lớn nhất thế giới cho biết sẽ xem xét hạ xếp hạng trái phiếu nội tệ, ngoại tệ và xếp hạng đối với nợ không đảm bảo của Việt Nam.
Nguyên nhân được đưa ra là Việt Nam có những thiếu sót về thể chế, thể hiện qua việc hoãn thanh toán một khoản nợ. Hiện tại Việt Nam đang được xếp hạn Ba3.
Nguồn thông tin hiện có của Moody's cho thấy các chủ nợ không hoặc bị tổn thất rất nhỏ, nhưng có những sự thiếu sót trong việc phối hợp - lập kế hoạch và hành động cần thiết để thanh toán một số nghĩa vụ nợ, cùng các quy trình phức tạp có thể cản trở việc thanh toán một cách thuận lợi và kịp thời. Vì vậy, Moody's cho rằng khả năng thanh toán nợ của Việt Nam không còn phù hợp với xếp hàng Ba3.
Moody's sẽ đánh giá các biện pháp mà nhà chức trách Việt Nam đã và đang thực hiện để đảm bảo thanh toán tất cả nghĩa vụ nợ một cách kịp thời, suôn sẻ và xác thực. Quá trình đánh giá được dự kiến hoàn tất trong vòng 3 tháng.
Bên cạnh đó, hãng xếp hạng tín nhiệm này giữ nguyên trần tín nhiệm với trái phiếu ngoại tệ dài hạn của Việt Nam ở Ba1, với tiền gửi bằng ngoại tệ dài hạn ở B1, và với trái phiếu và tiền gửi bằng nội tệ ở Baa3. Mức tín nhiệm đối đa đối với tiền gửi và phát hành trái phiếu ngoại tệ ngắn hạn được giữ ở mức “không xuất sắc” (Not Prime).
Moody's đánh giá Việt Nam có dự trữ ngoại hối lớn và những quy định liên quan tới việc huy động vốn công ở mức khiêm tốn, cho thấy nhiều khả năng thanh toán được nghĩa vụ nợ. Ngoài ra, hồ sơ xếp hạng của Việt Nam vẫn được hỗ trợ bởi tiềm năng tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ. Nợ công được dự đoán sẽ vẫn ổn định, dưới 50% GDP nhờ Việt Nam không có cú sốc lớn và đột ngột nào về kinh tế và nợ công. Tuy nhiên, hệ thống ngân hàng vẫn là yếu tố chính có thể gây ra rủi ro chung cho chính phủ dù sức khỏe tài chính có xu hướng cải thiện trong những năm gần đây.
Do trần xếp hạng của các doanh nghiệp thường không vượt quá trần xếp của quốc gia nên 17 ngân hàng của Việt Nam sẽ bị xem xét hạ mức tín nhiệm theo. Danh sách các ngân hàng này bao gồm: An Binh Bank, ACB, HDBank, Vietcombank, BIDV, LienVietPostBank, MB, Nam A Bank, OCB, SHB, TPBank, Agribank, VIB, Vietinbank, MSB, VPBank và Techcombank.
Trong thông báo phát đi chiều ngày 10/10, Bộ Tài chính cho biết đây là nghĩa vụ nợ được Chính phủ bảo lãnh, thuộc nghĩa vụ nợ dự phòng của Chính phủ, không phải là nghĩa vụ nợ trực tiếp của Chính phủ.
"Chính phủ Việt Nam đã thực hiện trách nhiệm của người bảo lãnh trong việc thanh toán, ngay cả khi chưa nhận được yêu cầu chính thức của Bên cho vay", Bộ Tài chính cho hay
Cơ quan này khẳng định việc Moody’s đưa Việt Nam vào diện xem xét để hạ bậc chỉ dựa trên một sự việc riêng lẻ là không phù hợp. Theo Bộ Tài chính, Moody's cần xác định rõ nghĩa vụ nợ dự phòng và nghĩa vụ nợ trực tiếp của Chính phủ. Chính phủ chưa bao giờ chậm trễ trong thực hiện nghĩa vụ trả nợ của Chính phủ.
Bộ Tài chính cho rằng Moody’s chỉ trên một sự việc riêng lẻ mà bỏ qua các nỗ lực Chính phủ Việt Nam đã đạt được trong duy trì bình ổn kinh tế vĩ mô là chưa thực sự thuyết phục và việc Moody’s đưa ra thông tin báo chí trong khi chưa chắc chắn về quy trình và cơ chế thanh toán các khoản vay được Chính phủ Việt Nam bảo lãnh có thể gây ra sự hiểu lầm không đáng có đối với cộng đồng các nhà đầu tư về khả năng trả nợ của Chính phủ và có thể ảnh hưởng đến uy tín và hình ảnh quốc gia của Việt Nam trên trường quốc tế.
Bộ Tài chính mong Moody’s sớm có nhìn nhận, đánh giá đầy đủ về vấn đề trên và sẵn sàng trao đổi, làm việc và cung cấp thông tin cho Moody’s và các tổ chức xếp hạng tín nhiệm khác để đảm bảo có thông tin đầy đủ và chuẩn xác.
