Bài toán minh bạch trong bất động sản đã có lời giải

Báo cáo Chỉ số minh bạch toàn cầu của JLL cho biết, từ các tòa cao ốc thiết lập cảm biến giám sát nhân viên đến các phần mềm phân tích tài liệu cho thuê cho thấy công nghệ mới đang thâm nhập vào bất động sản thương mại nhanh hơn bao giờ hết.

Mặc dù các công nghệ đều khác nhau nhưng tất cả đều có một điểm chung là: dữ liệu. Dữ liệu lớn và các nền tảng công nghệ mới hứa hẹn là bước nhảy vọt lớn cho ngành bất động sản. 

Việc thu thập dữ liệu trên diện rộng luôn đầy thử thách nhưng nhờ đó mà chỉ số minh bạch được nâng cao, đặc biệt là tại những thị trường quản lý thông tin chặt chẽ. 

Theo ông Jeremy Kelly, Giám đốc nghiên cứu toàn cầu của JLL, bất động sản đang đứng giữa bước đột phá của công nghệ. Công nghệ mới giúp mọi người tiếp cận thông tin thị trường dễ dàng hơn, là chìa khóa cho minh bạch toàn ngành bất động sản.

Tuy nhiên báo cáo này cũng cho thấy, những năm gần đây, dù chỉ số minh bạch đã được cải thiện nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của nhà đầu tư. "Chúng tôi kỳ vọng công nghệ có thể đến gần hơn với bất động sản như cách chúng ta sử dụng công nghệ trong việc theo dõi sức khỏe và xây dựng các mối quan hệ xã hội", Daniel Mahoney, Trưởng phòng nghiên cứu của LaSalle chia sẻ. 

Trong hai năm qua, các công ty công nghệ bất động sản (gọi tắt là proptech – property technology) đã thu hút được 6 tỷ USD vốn đầu tư. Trên toàn cầu hiện tại có hơn 250 nhà khởi nghiệp proptech không ngừng phát triển và giới thiệu sản phẩm ra thị trường.

Một ví dụ điển hình về proptech là công ty Skyline AI của Israel. Công ty này tuyên bố sở hữu bộ dữ liệu toàn diện nhất bao gồm: Dữ liệu của thị trường chứng khoán, lãi suất và các chỉ số tài chính, dữ liệu bất động sản thương mại cấp quận và thành phố – thu thập dựa trên 130 nguồn trong vòng 50 năm trở lại đây. 

Điều này cho phép công cụ phân tích của Skyline Al đưa ra các dự đoán dựa trên thuật toán về hiệu suất tài sản bất động sản, giá cả, giá thuê, tác động của xu hướng và thị hiếu thị trường.

Hay như Corrigo - ứng dụng quản lý tiện ích có hơn một triệu người dùng đã phát triển một ứng dụng có thể tính toán được lượng máy lạnh cần phải được bảo trì vào mùa hè trong bất kì thành phố nào, nhờ vào đó mà Chính phủ có thể phân bổ lượng kỹ sư thích hợp để sửa chữa chúng.

Công nghệ mới sẽ cung cấp cho nhà đầu tư, khách thuê và đơn vị quản lý khả năng truy cập thông tin của dự án dễ dàng hơn, hỗ trợ việc đưa ra các quyết định quan trọng một cách sáng suốt.

“Khi các công ty công nghệ lớn mạnh, proptech sẽ là chìa khóa cho việc cải thiện minh bạch ở bất cứ nơi đâu áp dụng công nghệ mới này”, ông Kelly khẳng định.

Báo cáo chỉ số minh bạch của JLL ghi nhận, những thị trường thuộc nhóm minh bạch bất động sản cao như Hoa Kỳ, Hà Lan và Canada cũng đã áp dụng proptech vào các hoạt động thương mại. Tuy nhiên, những thị trường mới nổi còn đang quản lý thông tin theo phương thức truyền thống mới chính là nơi nhận được lợi ích minh bạch nhiều nhất từ công nghệ blockchain.

Giám đốc nghiên cứu toàn cầu của JLL cho biết: “Công nghệ giúp các thị trường đang phát triển nhảy cóc so với quá trình cải thiện minh bạch trước đây của các thị trường trưởng thành”.

Các trang web cho phép đăng tin bất động sản là nền tảng công nghệ được sử dụng rộng rãi nhất trong ngành, ngay cả ở các thị trường có tính minh bạch thấp như Ai Cập và Argentina. Tại những thị trường có tính minh bạch cao hơn, công nghệ blockchain có thể dẫn đến tiêu chuẩn hóa toàn cầu trong tất cả các lĩnh vực liên quan đến tài sản, từ quy hoạch thành phố đến báo cáo môi trường.

Quá trình thử nghiệm công nghệ này ở các nước đã bắt đầu: Dubai có kế hoạch ghi lại tất cả các giao dịch bất động sản trên blockchain vào năm 2020, Estonia cũng đang sử dụng công nghệ này để xác thực các tài sản được đăng ký.

Tuy nhiên, con đường dẫn tới sự minh bạch còn nhiều chông gai, bởi lẽ để nắm được chính xác thông tin thị trường bất động sản cần có lượng thông tin chất lượng cao từ hệ thống dữ liệu chặt chẽ. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng các công cụ proptech đã gây ra mối lo ngại về tính nhất quán và độ đáng tin cậy của một số nguồn dữ liệu, nhất là những dữ liệu được tổng hợp từ các trang mạng.

"Nhiều công ty proptech tiên phong tuyên bố họ có giải pháp cho các vấn đề về dữ liệu bất động sản nhưng trong lời hứa đó tồn tại nhiều sự thỏa hiệp", ông Kelly cảnh báo về những hậu quả không mong muốn cho ngành công nghiệp này. 

Quyền sở hữu thông tin cũng là một mối lo ngại lớn; chủ sở hữu và đơn vị quản lý tài sản có thể thu thập lượng lớn dữ liệu về khách thuê thông qua cảm biến, thiết bị liên kết internet và nguồn dữ liệu video. Việc thông tin bị các nhà vận hành giấu kín có thể gây trở ngại cho công cụộc thúc đẩy tính minh bạch của thị trường.

Dữ liệu được chia sẻ công khai hứa hẹn sẽ góp phần mở rộng quy mô thị trường và proptech chắc chắn làm được điều này khi các doanh nghiệp áp dụng công nghệ proptech rộng rãi.

Bất động sản đang dần trở thành nơi chọn mặt gửi vàng của các tổ chức đầu tư, việc có thể tiếp cận nguồn thông tin thị trường đồng nhất và đáng tin cậy là rất quan trọng.

"Quá trình phát triển công nghệ để tăng độ minh bạch đang tăng tốc trong bối cảnh mức độ kỳ vọng từ các nhà đầu tư tăng cao. Các công ty proptech hứa hẹn sẽ đẩy nhanh tiến độ để bắt kịp yêu cầu thị trường", ông Kelly khẳng định.