Doanh nghiệp nhà nước phải vận hành theo cơ chế thị trường

Dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp (QLVNN) đã được trình Quốc hội nhằm thay thế Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - ngân sách Quốc hội Lê Quang Mạnh khẳng định, luật mới sẽ đảm bảo quyền tự chủ và trách nhiệm của các doanh nghiệp nhà nước (DNNN), đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động dựa trên các quy luật thị trường.

Phát biểu tại tổ thảo luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh sự cần thiết phải đổi mới tư duy quản lý DNNN để phù hợp với xu hướng phát triển mới. Ông khẳng định, các DNNN cần tuân thủ nghiêm các quy luật thị trường, bao gồm giá trị, cung cầu và cạnh tranh.

DNNN phải hoạt động theo cơ chế thị trường, không thể bị can thiệp hành chính để đảm bảo những doanh nghiệp này có thể hội nhập quốc tế và hoạt động hiệu quả, phù hợp với điều kiện của Việt Nam, Thủ tướng nói.

Ông cũng lưu ý rằng, các hội đồng quản trị DNNN phải chịu trách nhiệm về việc bảo toàn và phát triển vốn, đồng thời chống thất thoát và lãng phí. Chính phủ sẽ tập trung vào việc định hướng, kiểm tra và giám sát thay vì can thiệp sâu vào hoạt động của doanh nghiệp.

Ủy ban Tài chính – ngân sách Quốc hội đề xuất bổ sung phạm vi điều chỉnh của Luật QLVNN để bao gồm cả những doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư chưa được quy định rõ trong dự thảo hiện tại. Theo đó, luật sẽ tập trung vào các lĩnh vực then chốt, thiết yếu mà khu vực tư nhân không đầu tư, đồng thời quy định cụ thể về trách nhiệm và quyền hạn của các cơ quan đại diện chủ sở hữu.

Một nội dung quan trọng khác là việc sắp xếp, cơ cấu lại vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Ủy ban Tài chính – ngân sách đề nghị áp dụng các phương pháp định giá tài sản phù hợp với cơ chế thị trường, đảm bảo sự minh bạch và công khai. Đồng thời, cần có biện pháp xử lý nghiêm các trường hợp định giá thấp, gây thất thoát vốn nhà nước, và làm rõ trách nhiệm của các tổ chức tư vấn định giá độc lập.

Dự thảo Luật QLVNN cũng đặt ra yêu cầu tách biệt vai trò quản lý vốn và quản lý doanh nghiệp. Các cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước sẽ hoạt động như các nhà đầu tư thông thường, không can thiệp trực tiếp vào sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.