Gần 2.200 doanh nghiệp phải kiểm kê khí thải

Quyết định số 13/2024/QĐ-TTg vừa được Phó thủ tướng Trần Hồng Hà ký ban hành liệt kê sáu danh mục phải thực hiện kiểm kê khí thải nhà kính, bao gồm năng lượng, giao thông vận tải, xây dựng, các quá trình sản xuất công nghiệp, nông - lâm nghiệp và sử dụng đất và lĩnh vực quản lý chất thải.

Đối với gần 2,2 doanh nghiệp có mức phát thải lớn hoạt động trong các lĩnh vực nêu trên, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu thực hiện kiểm kê khí thải ở cấp cơ sở theo hướng dẫn của các bộ liên quan và nộp báo cáo theo quy định của Nghị định số 06/2022/NĐ-CP.

Quyết định 13/2024/QĐ-TTg ban hành thay thế cho Quyết định 01/2022/QĐ-TTg ban hành danh mục các lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính.

Do đó, cơ sở, đơn vị nào nằm trong Quyết định số 01/2022/QĐ-TTg nhưng không nằm trong Quyết định 13/2024/QĐ-TTg sẽ không phải thực hiện trách nhiệm kiểm kê khí thải nhà kính bắt buộc.

Việc kiểm kê khí thải nhà kính nhằm mục đích đánh giá chính xác cường độ phát thải ở cấp quốc gia để xây dựng chiến lược giảm nhẹ khí thải phù hợp.

Các doanh nghiệp bắt buộc phải kiểm kê khí thải cũng sẽ được phân bổ hạn ngạch phát thải, là cơ sở để thực hiện các giải pháp khử carbon. Phần hạn ngạch còn thừa có thể được trao đổi trên thị trường tín chỉ carbon bắt buộc, dự kiến vận hành thử nghiệm vào năm 2025.

Một vai trò quan trọng khác của kiểm kê khí thải nhà kính là đáp ứng yêu cầu của một số thị trường xuất khẩu.

Hiện nay, cơ chế điều chỉnh carbon xuyên biên giới (CBAM) của EU đang đặt yêu cầu doanh nghiệp xuất khẩu một số mặt hàng vào thị trường này phải báo cáo cường độ phát thải trên mỗi sản phẩm, lấy đó làm cơ sở đánh phần thuế carbon chênh lệch giữa EU với quốc gia xuất khẩu.

Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Quân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế tuần hoàn, các doanh nghiệp đầu tiên phải thực hiện kiểm kê khí thải là những đơn vị có lượng phát thải lớn, do đó cũng sở hữu quy mô và nguồn lực tương xứng.

Với quy mô và nguồn lực đó, nhóm doanh nghiệp này có nhiều tiềm năng ứng dụng các giải pháp giảm nhẹ cường độ phát thải khí nhà kính, từ đó không chỉ đóng góp tích cực vào mục tiêu phát thải ròng bằng 0 mà còn giúp lan tỏa và thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa xu thế giảm phát thải cho cộng đồng doanh nghiệp.